Epke Zonderland (35) maakt zich op voor het toetje van zijn indrukwekkende carrière. De olympisch kampioen van 2012 en drievoudig wereldkampioen wil de wereld nog één keer zijn kunst- en vliegwerk tonen. Een gesprek over bommen, opspelende holtes en een lonkend leven zonder turnen.

De bommen vlogen over zijn hoofd. Epke Zonderland had Tel Aviv uitgekozen voor een trainingskamp met de Israëlische ploeg in aanloop naar de Spelen in Tokio. Toen ze er zaten, vlogen de Israëliërs en Palestijnen elkaar in de haren. Ineens zat Epke in oorlogsgebied.
“Het luchtalarm ging, we hoorden in de verte de bommen ontploffen en moesten de schuilkelder in vluchten. In het begin dachten we: wat overkomt ons nu weer? We zaten ineens in een bijzondere wereld. We keken voortdurend om ons heen naar plekken waar we binnen anderhalve minuut konden zijn om te schuilen voor het geval het geweld weer los zou barsten.

Apart om te merken hoe snel je went aan zo’n situatie, want het lukte ons ondanks alles om relaxed te trainen. En als we moesten schuilen, zaten we veilig. De bunkers hadden dikke muren.” Epke verliet niet halsoverkop Israël. “Onderweg naar het vliegveld zouden we niet heel snel een schuilkelder kunnen vinden als het geweld los zou barsten. En in een vliegtuig zit je natuurlijk ook niet veilig op zo’n moment. We hebben besloten om af te wachten.”

Bijzondere route

Het kon er nog wel bij voor Epke. De weg naar Tokio is er sowieso al een paar jaar één vol obstakels. Lachend: “Het moet niet te saai worden, hè, we moeten wel scherp blijven. Laat ik het zo zeggen: het is een bijzondere route.” Het begon met zijn neusholtes, die hem in aanloop naar de Spelen van 2016 ook al parten hadden gespeeld. In 2019 begonnen ze weer op te spelen, er werd gekozen voor een operatie. “Het probleem blijft op de achtergrond sluimeren. Hoe ouder ik word, des te kwetsbaarder. Ik ben steeds minder belastbaar, merk dat ik steeds vaker de grens oversteek wat fitheid betreft.

Ik moet geregeld pas op de plaats maken, rust nemen. Soms heb ik even een opleving en dan gaat het ook meteen goed. Daar hou ik me aan vast en ik hoop er heel erg op dat ik me in Tokio helemaal top voel. Maar feit is dat ik me anders voel dan zes jaar geleden. Wat mijn holtes betreft: het is gewoon mijn zwakke plek en dat wordt zichtbaar zodra ik flink vermoeid raak. Ik moet er nog even mee dealen, moet er nu nog even tegenaan. Als ik ben gestopt met turnen zal het probleem met mijn holtes automatisch minder aan de oppervlakte komen.”

‘Als de Spelen in Tokio een succes worden, dan is dat een megabonus. Maar het is voor mij geen moetje’

In oktober 2019, bij het WK in Stuttgart, lukte het hem niet zich te kwalificeren voor de Spelen. Als team stelde Nederland teleur en een verre van topfitte Epke lukte het ook niet om zich via de toestelfinale op rek te plaatsen voor Tokio. Hij was veroordeeld tot een alternatieve route via het wereldbekercircuit. Hij kreeg te maken met de Japanse rekspecialist Hidetaka Miyachi, die hij maar nipt achter zich wist te houden. “Voor de zekerheid was ik voor het WK al mee gaan doen aan wereldbekerwedstrijden voor het geval het tegen zou zitten. Ik boekte meteen drie overwinningen. Toen het ging afhangen van de wereldbekers stond ik er al goed voor.”

Tekst gaat verder onder de foto

Begin 2020 viel de beslissing in Melbourne. Epke turnde een ijzersterke oefening, hield zijn rivaal achter zich en mocht naar de Spelen. “Het was heel spannend. Zeker toen ik afreisde naar Australië. Ik had de stijgende lijn te pakken, maar ik was nog lang niet op mijn oude niveau. Het was nog absoluut geen zekerheidje dat ik naar de Spelen mocht. Ik heb daar in drie weken tijd heel grote stappen kunnen zetten, waardoor ik in staat was een echt goede prestatie neer te zetten. Ik won met een heel mooie score. Cruciaal. Ik ben blij hoe ik dat traject al voor het WK heb aangevlogen. Tegelijkertijd is het ook sneu dat zo’n kanjer als Miyachi nu niet naar de Spelen gaat.”

Vaderrol

Epke was koud terug uit Melbourne of corona greep ook in Nederland om zich heen. Het land ging in lockdown, de turnhal ging op slot en op provisorische wijze werd een leegstaande ruimte omgetoverd in een trainingsruimte met rekstok. Hij zou op 24 maart net aan zijn training beginnen toen bekend werd dat de Spelen werden afgelast. Weer een tegenslag. Ook omdat zijn maatschappelijke carrière als arts al even in de koelkast stond en zijn olympische ambitie ook invloed had op het gezinsleven. Alle plannen konden nog een jaar langer on hold. “Dat was een flinke domper. Ik kwam met een geweldig gevoel terug uit Melbourne, zat in een goede flow. De druk was er wat af, ik voelde me goed en ik kon de weg naar Tokio rustig indelen.

Ineens was alles anders. Als je op een leeftijd bent dat je nog jaren te gaan hebt, dan is het een kink in de kabel, maar maakt het eigenlijk niet zoveel uit dat het een jaartje later wordt. Dan kun je denken: ik heb nog een jaar extra om nog beter te worden. In mijn geval werkt het helaas niet meer zo. Ik dacht juist meteen: ik heb niet zoveel tijd, hoop dat ik in 2021 nog steeds zo goed ben. Maar het moeilijkste was dat het leven voor 2021 er ineens heel anders uitzag, de plannen moesten aangepast. Het duurde echt even om weer vol goede moed vooruit te kijken.”

Helden Magazine 57

Het eerste gedeelte van het verhaal van Epke Zonderland komt voort uit Helden Magazine 57. Het dubbeldik zomernummer staat volledig in het teken van de Olympische Spelen in Tokio en het EK voetbal.

In Helden Magazine 57 lees je een uitgebreid interview met Dafne Schippers en haar broer Derek over hun speciale band. Spraken we keepster en boegbeeld van de Nederlandse handbalsters: Tess Wester over trouwen, de liefde en het moederschap. En ook een gesprek met en over Mathieu van der Poel, het fenomeen debuteert dit jaar in de Tour de France en rijdt een maand later de olympische mountainbikerace.

Met aanvoerder Georginio Wijnaldum, assistent-bondscoach Ruud van Nistelrooij, Denzelf Dumfries en Wout Weghorst blikken we uitgebreid vooruit op het EK. Hoe goed is daarnaast Frenkie de Jong? We vroegen het aan acht kenners. Verder in het EK-gedeelte een interview met Memphis Depay en John Bosman blikt terug op het EK van 1988.

Ook in Helden Magazine 57 staat er geen maat op Annemiek van Vleuten meer sinds haar dramatische val tijdens de Spelen in Rio. Praat Sifan Hassan over het geloof, de liefde, haar geheim, de toekomst en goede espresso. Bespreekt chef de mission van de Nederlandse olympische ploeg: Pieter van den Hoogenbandde mensen die hem inspireren. Praat de stille kracht van de hockeysters: Eva de Goede over poseren voor Sports Illustrated en tafelvoetballen met Neymar én wint Marianne Vos minder vaak, maar is ze wel gelukkiger.

Verder praten we met de vier krachtpatsers van het baansprinten: Roy van den Berg, Matthijs Büchli, Jeffrey Hoogland en Harrie Lavreysen. Spreekt Vivianne Miedema openhartig over haar wens om ooit voor Feyenoord te spelen, wist Arno Kamminga zelf lange tijd niet hoe goed hij was én pakten Alexander Brouwer en Robert Meeuwsen in 2016 de eerste Nederlandse olympische medaille in het beachvolleybal. Victoria Koblenko stapte daarnaast met Nicolas Heiner in de boot én staat Sarina Wiegman in de ‘Leeuwinnen in het Rijks’ stil bij De serenade van Judith Leyster.

Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.