De laatste dans van Jordan

9 december 1997
Michael Jordan was met afstand de beste speler in de NBA, vandaag zeventien jaar geleden. Hij schoof tegen New York Knicks op naar de derde plaats op de lijst van topscorers aller tijden in de NBA. Desondanks had hij het zwaar.

Lang werd er niet stilgestaan bij de score waarmee Michael Jordan voorbij Moses Malone ging op de lijst van NBA-topscorers aller tijden. Leuk dat het gebeurde tegen aartsrivaal New York Knicks, maar niet meer dan dat. Hij moest het doen met een schouderklopje na het maken van het 27.410de punt in zijn professionele carrière. Jordan brak immers het ene na het andere record.

In december 1997 had Jordan er een dagtaak aan om brandjes te blussen

Jordan was 34 jaar, kreeg in het seizoen 1997/1998 liefst 33 miljoen dollar overgemaakt aan salaris en verdiende nog eens 50 miljoen aan sponsorinkomsten, hij had na een uitstapje naar het honkbal de Bulls weer bij de hand genomen en de club de vijfde NBA-titel bezorgd. De schoenen van Nike met zijn silhouet waren hot en Jordan trad op in de animatiefilm Space Jam. Kortom: de wereld lag aan zijn voeten en kon daar nog wel een paar jaar blijven liggen.

Maar de best betaalde sporter ter wereld had ook zorgen. Hij was achter de schermen al een paar jaar bezig om de ploeg bij elkaar te houden. Air wist dondersgoed dat hij kon schitteren omdat hij spelers om zich heen had die zich wegcijferden voor hem en dat hij een coach had die alles op hem afstemde.

In december 1997 had Jordan er een dagtaak aan om brandjes te blussen. Ondanks de vijf titels die zijn adjudant Scottie Pippen en coach Phil Jackson al hadden gewonnen met de Bulls sinds 1991, wilden de twee trouwe vrienden van Jordan maar één ding: weg uit Chicago en weg van algemeen directeur Jerry Krause van wie ze het bloed wel konden drinken.

De arme Kroaat werd de hele wedstrijd op de huid gezeten door Jordan en Pippen

De onvrede van Pippen dateerde al uit 1991. Toen de Bulls voor het eerst de titel hadden gewonnen, dacht hij als belangrijkste helper van Jordan een flinke salarisverhoging te kunnen krijgen. Maar Krause had een jaar eerder de Kroaat Toni Kukoc gekozen tijdens de draft en hij liet hem rijpen in Europa.

Kukoc was de oogappel van Krause, het was bij hem Kukoc voor en Kukoc na. Pippen kreeg te horen dat er pas gepraat kon worden over een nieuwe aanbieding als duidelijk was of de Kroaat naar Chicago kwam. Pippen voelde zich niet gewaardeerd, wilde weg. Maar Jordan overtuigde hem toch een nieuw contract te tekenen.

Tijdens de Spelen in Barcelona dachten Jordan en Pippen, naast ploeggenoten ook allebei geselecteerd voor het Dream Team, de ogen van Krause te openen. Amerika moest het opnemen tegen het Kroatië van Kukoc. De arme Kroaat werd de hele wedstrijd op de huid gezeten door Jordan en Pippen, hij kreeg niets voor elkaar. 'Ik kan het niet tegen Jerry Krause opnemen in het veld, dus focuste ik me op Kukoc,' aldus Pippen, 'ik weet zeker dat Jerry en iedereen bij de Bulls deze wedstrijd hebben gezien. Ze hebben hetzelfde gezien als ik. Jerry heeft zijn best gedaan om Kukoc klaar te stomen, maar hij heeft de juiste beslissing genomen door in Europa te blijven.'

'Ik denk dat ik niet meer blij kan zijn in Chicago'

Krause gaf geen krimp, voor hem was het een principekwestie geworden. Pippen kreeg geen verbeterd contract. Hij moest het doen met 2,1 miljoen dollar per jaar. Ook toen Kukoc vanaf de zomer van 1993 voor de Bulls ging spelen en hij vanaf de bank moest komen, verdiende hij meer dan het dubbele dan All Star en starter Pippen, die te boek stond als de meest onderbetaalde ster in de NBA.

'Ik heb heel veel gedaan voor deze club. Waaraan verdien ik de behandeling die ik krijg? Ik denk dat ik niet meer blij kan zijn in Chicago. Mijn relatie is erger dan haat. Transfereer mij of Krause.'

'Al winnen we alle wedstrijden dit seizoen, you're fucking gone.'

Phil Jackson en Krause waren jarenlang vrienden. Het was Krause die in 1989 hoofdcoach Doug Collins liet gaan en Jackson promoveerde van assistent tot hoofdcoach. Begin jaren negentig bekoelde de relatie, omdat Krause steeds in de clinch lag met de spelers en Jackson openlijk partij koos voor hen.

Het ging van kwaad tot erger. Toen in 1997 de stiefdochter van Krause ging trouwen, waren alle assistent-coaches en hun vrouwen uitgenodigd voor de trouwerij, behalve de hoofdcoach. Zelfs Tim Floyd, door Krause al betiteld als toekomstig Bulls-coach, was aanwezig.

Jackson hoorde eind 1997 de geruchten dat Krause van hem afwilde en zei hardop dat de algemeen directeur eerder voor de tegenstander juichte dan voor de Bulls. Waarop Krause antwoordde: 'Al winnen we alle wedstrijden dit seizoen, you're fucking gone.'

'Michael was opgebrand, de laatste titel was de zwaarste voor hem'

In december wist Jordan dat het einde van de succesjaren in Chicago in zicht was. Hij kon Jackson en Pippen niet langer binnen boord houden. En aan die andere ster, Dennis Rodman, had Jordan ook al niet veel. Die deed waar hij zelf zin in had en bemoeide zich niet met zijn ploeggenoten. 'Met Michael en Scottie heb ik in drie jaar tijd geen woord gewisseld naast het veld,' verklapte Rodman later. 'Ik werd ingehuurd om alles te geven en te winnen, niet om met mensen te praten.'

Het seizoen ging de geschiedenis in als The Last Dance van de Bulls. Ondanks alle sluimerende problemen won Chicago toch nog de titel in 1998. Met zijn laatste schot tegen Utah Jazz bezorgde Jordan de Bulls het zesde kampioenschap.

Een maand later, in juli, stapte Jordan het kantoor van Bulls-eigenaar Jerry Reinsdorf binnen. Hij vertelde dat als Jackson niet terug zou keren, hij ook zou vertrekken. Reinsdorf vroeg hem een beslissing uit te stellen tot na de lock-out, de spelersstaking waardoor het begin van het nieuwe seizoen werd uitgesteld. Toen die er op zat, op 13 januari 1999, maakte Jordan zijn pensioen wereldkundig.

'Het was een kansloos verhaal,' zei Reinsdorf later, 'Michael was opgebrand, de laatste titel was de zwaarste voor hem. Hij moest de ploeg veel meer dragen dan in voorgaande jaren.'

De ploeg won sindsdien geen enkele NBA-titel meer. Jordan trouwens ook niet.

Aan de Bulls-dynastie was een einde gekomen en dat was volgens velen de schuld van Krause. 'Iedereen dacht: laten we die kleine, dikke maar de schuld geven. Dat maakt me niet uit,' zei de algemeen directeur.

Reinsdorf:  'Degene die ervoor zorgde dat Michael met pensioen ging was Phil, omdat hij zei dat hij niet terug zou keren.'

Pippen ging naar Houston Rockets, Rodman ging naar de Los Angeles Lakers en ook Jackson ging na een sabbatical year aan de slag bij de Lakers. Jordan werd in 2000 mede-eigenaar en technisch directeur van Washington Wizards en ging in 2001 zelf weer spelen. Voor Washington.

Tim Floyd werd coach van de uitgeklede Bulls en de ploeg won sindsdien geen enkele NBA-titel meer. Jordan trouwens ook niet.