Marianne Vos is al jaren het boegbeeld van het vrouwenwielrennen. Ze is meervoudig wereldkampioen en tweevoudig olympisch kampioen in verschillende disciplines, maar kreeg in haar carrière ook te maken met een fysieke burn-out. Inmiddels maakt de 34-jarige wielrenster zich op voor haar vierde Olympische Spelen. We haalden met haar herinneringen op. ‘“Het gaat niet om dat stuk metaal in mijn kast, maar om de herinneringen. Om de momenten waar je samen naartoe hebt geleefd en met elkaar hebt meegemaakt. Dat vind ik het mooiste van het wielrennen. Maar het is makkelijk praten als je al olympisch goud in de kast hebt liggen, hoor,” zegt Marianne Vos. “De wegwedstrijd op de Spelen in Londen in 2012 was een absoluut hoogtepunt. Het was beestenweer. Veertig kilometer voor de finish ging ik in de aanval. Ik lag met Elizabeth Armitstead en Olga Zabelinskaja voorop, de tijdsverschillen wisten we niet. In de verte achter ons zagen we grijze koplampen schijnen. Dat betekende dat het jagende peloton eraan kwam. Het moment dat ik als eerste over de finish kwam, is wel een van de meest ultieme momenten van euforie. Die dag viel de puzzel precies in elkaar, het spelletje was perfect gespeeld.” Afzien Dit voorjaar was het weer raak voor Marianne. In Gent-Wevelgem klopte ze de concurrentie in de massasprint en een maand later schreef ze de Amstel Gold Race op haar naam door in een eveneens zinderende finale landgenoten Demi Vollering en Annemiek van Vleuten achter zich te laten. Het waren twee overwinningen die nog ontbraken op haar uitpuilende palmares. Bovendien had ze al sinds 2013 geen voorjaarsklassiekers meer gewonnen. “Dat wist ik niet eens, ik ben niet zo bezig met statistieken. Dit jaar waren het twee vliegen in één klap.” Marianne was achttien toen ze haar eerste wereldtitel veroverde in het veldrijden, er volgden er daarna nog zes. Op de baan werd ze twee keer wereldkampioen en in 2008 olympisch kampioen. Op de weg werd ze drie keer wereldkampioen en pakte ze dus olympisch goud in 2012. Ook schreef ze bijna alle wedstrijden minimaal één keer op haar naam. “Er blijft nog wat te wensen over, hoor. Parijs-Roubaix wordt dit jaar ook voor het eerst gereden door vrouwen, dus dat is automatisch een nieuw doel.” Het vrouwenwielrennen is volop in ontwikkeling. Sinds dit jaar is ook Team Jumbo-Visma met een vrouwenploeg in het peloton te vinden, met Marianne als blikvanger. “Het is mooi dat zo’n grote, professionele ploeg het vrouwenwielrennen heeft omarmd. Dat zegt veel over de groei van onze sport. Steeds meer rensters kunnen als fulltime professional hun vak uitoefenen. Wereldwijd zie je het niveau enorm stijgen bij de vrouwen. Het wordt daardoor ook een stuk lastiger om te winnen.” Fysieke burn-out Er is nog een reden waarom Marianne afgelopen jaren minder heeft gewonnen dan, pakweg, tien jaar geleden. “Ik heb het geluk gehad dat ik in het begin van mijn loopbaan veelal voorspoed kende. Dat ik daarna ook tegenslagen kreeg, vind ik vanzelfsprekend. Die horen erbij, die krijgt elke topsporter,” zegt Marianne. Ze doelt op de periode in 2014 en 2015 toen haar lichaam haperde. Verplichte rust stond op het programma. “Het was niet zo dat ik niet meer wilde fietsen, maar ik kon de belasting niet meer aan. Ik herstelde slecht en noem het zoiets als een fysieke burn-out.” Het maakte dat ze tijd kreeg voor andere dingen. Zo kocht ze een motor en nam lessen. Lachend: “Een vroege midlifecrisis zou je het kunnen noemen. Ik had altijd het idee dat ik motorrijden heel leuk zou vinden, maar het kwam er nooit van. Nu dacht ik: het is tijd voor die motor. Maar ik was snel genezen, vond fietsen veel leuker.” Na ruim een half jaar keerde ze terug in het peloton. “In het begin was het lastig. Mijn hele ‘zijn’ identificeerde ik tot dat moment met de koers, met uitslagen. Mensen vonden het jarenlang vanzelfsprekend dat ik won. Ik was altijd maar bezig om die verwachtingen waar te maken. Ik voelde ook constant de verantwoordelijkheid om de sport te helpen. Dat was ik verplicht, vond ik, omdat de sport mij ook zoveel had gebracht. Het werkte ontnuchterend dat ik ineens niet meer de beste was, maar het was ook prettig om te merken dat ik meer was dan alleen die naam in de uitslag.” Wielrensters Anna van der Breggen, Annemiek van Vleuten, Chantal van den Broek-Blaak en Ellen van Dijk waren tijdens haar gedwongen pauze opgestaan. “Daarvoor waren die meiden er ook al, maar ze waren meer tot bloei gekomen. Ik vond dat alleen maar mooi, hoefde ik niet langer alleen die kar te trekken. Er waren ineens veel meer rensters die wonnen, naar wie ook geluisterd moest worden. Natuurlijk heb ik op momenten gedacht: poeh, wat rijden die meiden hard. Dat was soms ook lastig.” Het duurde lang voordat Marianne weer kon afzien als voor haar fysieke burn-out. “Na een slechte dag kon het weken duren voordat ik weer op de rails stond. Op die manier vond ik er niks aan. Topsport is niet rustig aan doen. Mijn geduld raakte op. Er zijn momenten geweest dat ik dacht: zo hoeft het voor mij niet meer. Wat mij al die tijd op de been hield, was de hang naar competitie. Als bleek dat anderen in wedstrijden beter waren, dan baalde ik, maar ik kon dan ook heel rustig tegen mezelf zeggen: ''jij bent nu niet goed genoeg. Ik kon de motivatie houden om de volgende dag m’n bed uit te stappen met de drive om het beter te doen dan de dag ervoor en die meiden in de volgende wedstrijd te verslaan. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik het spel nog kon winnen. Eigenlijk voel ik me sinds vorig jaar weer helemaal de oude.” 'Ik had altijd het idee dat ik motorrijden heel leuk zou vinden, dus toen dacht ik: het wordt tijd voor een motor. Maar ik was snel genezen, vond fietsen veel leuker' Een andere wielrenster is Marianne door haar gedwongen pauze niet geworden, vindt ze. “Wat wel veranderd is: ik leef meer in het moment. Voorheen was ik altijd met de toekomst bezig, met de volgende wedstrijd, waardoor ik niet stilstond bij wat ik presteerde. Ik kan nu meer genieten van het trainen, van het samen op pad zijn met de ploeg. Voorheen schaalde ik dat allemaal onder het kopje ‘randzaken’. Tegelijkertijd zei ik overal ‘ja’ tegen omdat ik vond dat het erbij hoorde, maar waardoor ik uiteindelijk mezelf voorbijliep. Nu durf ik op de rem te trappen als ik ergens niet veel zin in heb. ‘Nee’ zeggen is nog steeds niet een van m’n sterkste punten, maar ik heb geleerd mensen om me heen te verzamelen die dat af en toe voor mij doen. Ik denk dat ik nu nog meer mezelf ben en durf te zijn. Ik hoef geen rol meer te spelen en heb inmiddels ook een fijne relatie en durf meer voor mezelf op te komen. Dat heeft mij een blijer en gelukkiger mens gemaakt.” Scholiertje Waar Marianne te vinden was, waren ook haar ouders Henk en Conny en broer Anton. In een camper reden ze achter hun fietsende dochter aan. Ze waren niet alleen haar mentale steun en toeverlaat, maar vervoerden ook haar spullen. Moeder Conny deed de was, vader Henk functioneerde als mecanicien en coach, Anton hielp met de site en maakte foto’s. “Zonder hen weet ik niet hoe mijn carrière eruit zou hebben gezien. Mijn ouders en broer zijn mijn grootste fans. Ze weten hoe dankbaar ik hen ben en dat zeg ik ook, maar waarschijnlijk niet vaak genoeg.” Marianne kwam al op jonge leeftijd in de belangstelling te staan. “Erkenning en waardering voor wat ik doe, is prettig. Maar vol die schijnwerpers op me gericht krijgen, daar zat ik niet heel erg op te wachten. Als ik door de stad liep of op een terrasje ging zitten en werd aangesproken, voelde ik me ongemakkelijk. Daar moest ik echt aan wennen. Nu vind ik het geen probleem meer, maar als scholiertje vond ik dat moeilijk.” Ook haar ouders en broer kregen met de overweldigende aandacht te maken. “Vooral voor mijn broer vond ik het vervelend. Hij werd ineens ‘de broer van’ in plaats van Anton. Daar kon ik niets aan doen, maar ik vond het sneu dat hij altijd de vraag kreeg hoe het met mij ging en dat er nooit naar zijn welzijn werd gevraagd. Hij werd niet meer gezien om wie hij was. Dat heeft hem wel in de weg gezeten. Het is knap hoe hij zich daaraan heeft weten te ontworstelen. Hij is nu Anton Vos de wielerfotograaf, daar ben ik heel blij om.” Inmiddels wordt niet alleen Marianne een dagje ouder, ook haar ouders worden dat. Vorig jaar belandden ze alle drie op de operatietafel. “Ik heb een liesoperatie gehad en mijn moeder moest geopereerd worden aan haar bovenarm, die ze had gebroken. Mijn vader heeft meerdere tegenslagen gehad de afgelopen jaren, maar hij komt er elke keer weer sterk uit. Vorig jaar heeft hij een galblaasoperatie moeten ondergaan en hij had daarna verschillende ontstekingen. Gelukkig is dat onder controle. Maar dan besef je wel hoe belangrijk gezondheid is. We genieten nu met elkaar meer van de mooie momenten.” TikTok Met generatiegenoten als Amy Pieters, Lucinda Brand, Chantal van den Broek- Blaak, Ellen van Dijk, Anna van der Breggen en Annemiek van Vleuten is Marianne zo’n beetje opgegroeid. “We zien elkaar wekelijks, zijn heel goede collega’s en met veel van hen ben ik ooit ook ploeggenoten geweest. We kennen elkaar door en door en willen allemaal de beste zijn, maar gunnen elkaar het succes ook.” Annemiek van Vleuten fungeerde jarenlang als Mariannes ploeggenoot en trouwe knecht. Inmiddels is ze kopvrouw van Movistar, meervoudig wereldkampioene en rijgt ze de zeges aaneen. “Annemiek is later met wielrennen begonnen en heeft zich door de jaren heen steeds verder ontwikkeld. Ze heeft vaak wedstrijden voor mij gereden. In de tijd dat we ploeggenoten waren, was ze nog heel erg bezig zichzelf te ontdekken. Ze was heel goed, maar soms liet ze kansen liggen. Ik denk dat ze heeft geleerd de kansen te grijpen. En dat doet ze nu volop. Dat vind ik schitterend.” Op de Olympische Spelen in Rio in 2016 maakte Marianne van dichtbij de vreselijke val van Annemiek mee, die op dat moment onbedreigd op weg was naar goud in de wegwedstrijd. Marianne was de eerste die haar opzocht in het ziekenhuis en nam haar op sleeptouw toen ze terug mocht keren in het olympisch dorp. Eenmaal thuis gaf Marianne haar een foto op canvas van Annemiek in actie tijdens de wegwedstrijd in Rio, met daarop een uitspraak van Winston Churchill: ‘Success is not final, failure is not fatal: it is the courage to continue that counts.’ “Ik probeerde Annemiek te steunen na haar val. Dat had zij ook voor mij gedaan. We lagen als ploeggenoten vaak bij elkaar op de kamer en hebben zoveel met elkaar gedeeld. Wij hebben elkaar meegemaakt tijdens mooie en minder mooie momenten en begrijpen elkaar goed, die klik is er altijd geweest.” 'Het werkte ontnuchterend dat ik ineens niet meer de beste was, maar het was ook prettig om te merken dat ik meer was dan alleen die naam in de uitslag' Ze heeft generatiegenoten zien opbloeien, maar maakte ook de opkomst van social media mee. Marianne schudt lachend haar hoofd, zegt: “Ik denk weleens: ik ben honderd jaar te laat geboren. Het vrouwenwielrennen heeft mede door de komst van social media een enorme boost gekregen, dus ik zie absoluut de meerwaarde. Ook voor sponsors en het delen van mijn eigen verhaal met fans en volgers. Desalnietemin vind ik persoonlijk contact fijner en blijft dat het belangrijkst voor mij. Ik vind het heerlijk dat ik normaal over straat kan en dat veel mensen me niet eens herkennen. Lekker nuchter, daar hou ik van. Maar ik voel ook weer niet zo’n enorme generatiekloof, hoor. Het lijkt nu alsof ik me helemaal afsluit voor TikTok en Snapchat, maar dat is niet zo.” Afzien Haar liefde voor het wielrennen blijft groot. “Ik dacht altijd dat ik het tegen deze tijd wel gezien zou hebben.” Marianne kan dan inmiddels 34 zijn, aan stoppen denkt ze nog niet. Ze tekende vorig jaar een contract voor drie jaar bij Team Jumbo-Visma. “Ik ga graag nog even door. Zolang gezondheid en omstandigheden het toelaten en ik mee kan doen met het spelletje vind ik het prachtig om te doen.” Deze zomer zal Marianne in Tokio al voor de vierde keer haar opwachting maken op de Olympische Spelen. “Het parkoers ligt mij wel, maar we hebben zoveel goede rensters dat er meerdere scenario’s mogelijk zijn.” Het besef dat het leven na het wielrennen dichterbij komt, is er ook. “Ik weet ook dat het een keer stopt, ben daar niet bang voor. Er komt dan vast wel wat anders op mijn pad. Maar ik ben wel zo thuis in de sport- en de wielerwereld dat ik er niet zomaar uit zal stappen. Ik ben een liefhebber, vind sport veel te mooi.” Helden Magazine 57 Het verhaal van Marianne Vos komt voort uit Helden Magazine 57. Het dubbeldik zomernummer staat volledig in het teken van de Olympische Spelen in Tokio en het EK voetbal. In Helden Magazine 57 lees je een uitgebreid interview met Dafne Schippers en haar broer Derek over hun speciale band. Spraken we keepster en boegbeeld van de Nederlandse handbalsters: Tess Wester over trouwen, de liefde en het moederschap. En ook een gesprek met en over Mathieu van der Poel, het fenomeen debuteert dit jaar in de Tour de France en rijdt een maand later de olympische mountainbikerace. Met aanvoerder Georginio Wijnaldum, assistent-bondscoach Ruud van Nistelrooij, Denzelf Dumfries en Wout Weghorst blikken we uitgebreid vooruit op het EK. Hoe goed is daarnaast Frenkie de Jong? We vroegen het aan acht kenners. Verder in het EK-gedeelte een interview met Memphis Depay en John Bosman blikt terug op het EK van 1988. Ook in Helden Magazine 57 staat er geen maat op Annemiek van Vleuten meer sinds haar dramatische val tijdens de Spelen in Rio. Praat Sifan Hassan over het geloof, de liefde, haar geheim, de toekomst en goede espresso. Bespreekt chef de mission van de Nederlandse olympische ploeg: Pieter van den Hoogenband de mensen die hem inspireren én praat de stille kracht van de hockeysters: Eva de Goede over poseren voor Sports Illustrated en tafelvoetballen met Neymar. Verder praten we met de vier krachtpatsers van het baansprinten: Roy van den Berg, Matthijs Büchli, Jeffrey Hoogland en Harrie Lavreysen. Spreekt Vivianne Miedema openhartig over haar wens om ooit voor Feyenoord te spelen, zwaait Epke Zonderland in Tokio af, wist Arno Kamminga zelf lange tijd niet hoe goed hij was én pakten Alexander Brouwer en Robert Meeuwsen in 2016 de eerste Nederlandse olympische medaille in het beachvolleybal. Victoria Koblenko stapte daarnaast met Nicolas Heiner in de boot én staat Sarina Wiegman in de ‘Leeuwinnen in het Rijks’ stil bij De serenade van Judith Leyster. Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.

Voor Kjeld Nuis verliep de aanloop naar de Spelen verre van ideaal. Een ontstoken hartzakje speelde hem parten, ook werd hij aangereden op de fiets. Mede daardoor slaagde hij er niet in om zich te kwalificeren voor de olympische 1000 meter. Het moest dus gebeuren op de 1500 meter in Beijing. Kjeld pakte zijn derde gouden olympische plak en prolongeerde zijn titel. We nemen een bewogen periode door aan de hand van tien quotes van hem. ‘De schema’s van Gerard van Velde zijn heel prettig en hij durft er ook van af te wijken. Dat is heel fijn, want wij zijn wel topsporters, maar ook mensen van vlees en bloed en geen machines. Kjeld Nuis na zijn contractverlenging bij Team Reggeborgh tot en met de Spelen van 2026.  Wat ik heel fijn vind, is dat bij Gerard niet alles in beton is gegoten. Alles gaat in goed overleg en daar ga ik heel lekker op,” zegt Kjeld, die in april 2020 de overstap maakte van Jumbo-Visma, de ploeg van coach Jac Orie, naar Reggeborgh van Gerard van Velde. “Voorheen werkte ik meer aan de hand van data, zat ik wat meer in een stramien. Dat werkte ook goed, ik werd niet voor niets twee keer olympisch kampioen in 2018. Bij Reggeborgh wordt er in de zomer ook getest en gemeten, hoor, maar het gaat allemaal wat meer op gevoel en dat past mij op dit moment in mijn carrière heel goed. ”Van Velde werd in 2002 olympisch kampioen op de 1000 meter en werd na zijn carrière schaatscoach. “Gerard doet gewoon nog zelf mee aan veel trainingen. Ik zie hem geregeld eerder als ploeggenoot dan coach. Vanmorgen heb ik twee uur gefietst met ploeggenoten Louis Hollaar en Wesly Dijs. Wie denk je dat er ook meereed? Gerard! Hij draaide mee, deed gewoon kopwerk. Hij is op die momenten echt one of the guys, maakt flauwe grappen en is net zo gek als wij. De passie is nog net zo groot als toen hij schaatser was. Zo aanstekelijk, hij zweept ons echt op. Bizar hoe fit hij ondanks zijn vijftig jaar nog is.” De band met Van Velde is in aanloop naar de Spelen in Beijing alleen maar hechter geworden, stelt Kjeld. “Door medische oorzaken ben ik de voorgaande twee jaar verzwakt aan het seizoen begonnen. In 2020 kreeg ik vlak voor aanvang van het seizoen corona, wat grote impact had op het verdere verloop. In de zomer van 2021 kreeg ik na de coronavaccinatie last van een ontstoken hartzakje. Ik moest uitgerekend het olympisch seizoen met een 1-0 achterstand beginnen. Aan Gerard heb ik heel veel gehad in die periode. Hij was heel voorzichtig, luisterde voortdurend naar me. Als ik hem vertelde hoe ik me voelde, zei hij meteen: ‘Oké, dan kunnen we vandaag dit gaan doen tijdens de training.’ Af en toe was het zelfs lossepolswerk. Toen ik olympisch goud won op de 1500 meter ben ik naar Gerard toe gerend en hem in z’n armen gesprongen. Hij ging bijna door z’n rug. We wisten allebei dat het geen makkelijk traject was geweest.” ‘Niemand heeft een vlekkeloze loopbaan, maar sommigen hebben net wat meer beren op de weg.’ Kjeld in de Volkskrant. “Zonder dalen geen pieken, hè,” lacht Kjeld. Dan serieus: “Ik heb best vaak pech gehad. Er is regelmatig wat aan de hand met mij, dat hoort een beetje bij me.” De ellende begon al in zijn jeugd, toen hij bij het gewest Zuid-Holland schaatste. Ouders brachten de talenten om beurten naar schaatsbaan De Uithof. “We zaten met vier kinderen op de achterbank toen een ouder achter op een file reed. Ik brak mijn linker jukbeen, die ook naar binnen was geslagen. Mijn oogkas was zelfs op vier plekken gebroken. De breuk was ook nog open, waardoor ik een groot litteken had. En mijn neus zat aan één kant helemaal los. Het herstel heeft me een jaar gekost. Het gewest Zuid-Holland besloot me in die periode uit de ploeg te zetten. Ze hebben mij geen steun geboden, in plaats daarvan mocht ik ophoepelen... Mijn vader en de trainer van mijn ijsclub hebben trainingsschema’s gemaakt en ik heb ook veel in m’n eentje moeten doen. Het jaar erna reed ik bij het NK iedereen van het gewest eraf. Toen kreeg ik weer een uitnodiging van het gewest... Ik ben daar toch op ingegaan, omdat er met Wim den Elsen een andere coach was. Aan hem heb ik ook heel veel gehad.” In 2009 kreeg Kjeld zijn eerste profcontract, Jac Orie werd zijn coach. Hij vond snel aansluiting bij de wereldtop, maar slaagde er niet in zich te kwalificeren voor de Spelen van 2010 en 2014. Met dank aan een sportpsycholoog leerde hij om te gaan met de spanningen voor belangrijke wedstrijden. Maar aan zijn pech kon ook de sportpsycholoog niets veranderen. De aanloop naar de Spelen verliep verre van vlekkeloos. In november 2020 werd Kjeld geveld door corona. Hij had er lang last van. In de voorbereiding op het olympisch seizoen ging er opnieuw van alles mis. In juni, tijdens een trainingskamp in Collalbo, werd hij tijdens een fietstraining geschept door een automobilist. Kjeld maakte een salto, maar kwam met de schrik vrij. Een maand later werd hij ziek vlak nadat hij een prik met het Pfizer-vaccin had gehad. “Zweterig, druk op de borst, heel erge hoofdpijn en flinke koorts. 'Zweterig, druk op de borst. Ik ging naar het ziekenhuis en daar zeiden ze dat het iets met m'n hart was. Het eerste wat ik dacht was: ik heb een kleine jongen thuis...' Ik ging naar het ziekenhuis en daar zeiden ze dat het iets met m’n hart was. Ik schrok me rot. Het eerste wat ik dacht was: ik heb een kleine jongen thuis... Ik heb 24 uur lang in onzekerheid gezeten in het ziekenhuis, dat waren heel lange uren. Toen bleek dat het om een ontstoken hartzakje ging, waarvan ik prima kon herstellen. Bij iets van één op de twee miljoen mensen kunnen die complicaties optreden na een vaccinatie met Pfizer. Tuurlijk, uitgerekend ik was de gelukkige.” Kjeld ging vlak na zijn ziekenhuisbezoek mee met de ploeg op trainingskamp naar Inzell. Hij postte op Instagram een video waarop hij een salto achterover maakte van de hoge duikplank en niet veel later zat hij opnieuw in het ziekenhuis. “In het zwembad voelde ik ineens weer die druk op m’n borst, opnieuw was ik zweterig en niet lekker. Lag ik weer aan slangen in het ziekenhuis, opnieuw maakte ik me zorgen. Was er niet meer aan de hand dan het ontstoken hartzakje? Ze lieten me snel weer gaan, konden niets vinden. Misschien ben ik iets te snel weer begonnen. Daarna heb ik geen last meer gehad.” Zijn ouders houden geregeld hun hart vast als Kjeld belt. “Als ze opnemen, is altijd de eerste vraag van mijn vader en moeder: ‘Is alles oké?’” Lachend: “Het is in elk geval nooit saai met mij. En het mooie is dat ik me altijd weer terug knok.” ‘Er waren vier touwtjes en ik heb de kortste getrokken. Dat doet ontzettend pijn. Ik heb gister ontzettend veel gejankt.’ Kjeld voor de camera van de NOS. “Dit heb ik geroepen voor de 1500 meter bij het Olympisch Kwalificatietoernooi (OKT). Een dag eerder had ik me niet weten te kwalificeren voor de Spelen op de 1000 meter. Dat ik mijn olympische titel op die afstand niet heb kunnen verdedigen doet nog steeds pijn, man. Als ik terugdenk aan die 1000 meter, dan heb ik niet dingen heel erg fout gedaan. Ik opende in 16,3 seconden, dat was uitstekend. Wat ik mezelf kan verwijten, is dat ik daarna iets te geforceerd reed, waardoor er iets van stress in mijn lijf bleef zitten. Ik zag mijn ploeggenoot Hein Otterspeer heel mooi rijden op de kruising, met lange, harde klappen. Veel meer ontspanning. Bij mij ging het krampachtiger. Dan schaats je niet lekker en red je het net niet...” Na afloop had hij nog wel de kracht om de drie mannen te feliciteren die in Beijing wel op de 1000 meter uit mochten komen: Kai Verbij, Hein Otterspeer en Thomas Krol. “Kijk, ik kan het die jongens niet verwijten dat ze hard hebben gereden, dus feliciteer ik hen. Zo hoort dat, vind ik. Neemt niet weg dat op het moment dat ik hen feliciteerde er wel constant een stemmetje in mijn hoofd zei: ‘Daar had jij moeten staan.’ Ik ben daarna ook meteen weggegaan.” Ploeggenoot Ireen Wüst klopte ’s avonds bij Kjeld aan, om hem voor de 1500 meter een hart onder de riem te steken. “Ireen zei: ‘Je gaat morgen gewoon schaatsen zoals jij het kan. Ga gewoon lekker los en kijk maar wat het wordt.’ Dat heb ik ook gedaan. Toen vond ik wel die ontspanning tijdens mijn rit. Hoewel ik maar twee uur slaap had gehad en heel wat af had gejankt.” De kater van het missen van de 1000 meter is hij nog altijd niet kwijt. “Na het OKT heb ik geen 1500 meter meer verloren en ook op de 1000 meter reed ik daarna telkens goed. Ik won bij de World Cup-finale in een vol Thialf de 1000 en 1500 meter. Fantastisch. Maar het ging wat de 1000 meter betreft natuurlijk afgelopen seizoen om die gouden plak in Beijing. Ik was daar in bloedvorm. Die tien dagen na mijn 1500 meter, tot de 1000 meter, waren echt verschrikkelijk. Ik voelde me daar dagelijks beter worden. In die dagen hield ik mezelf nog voor de gek. Ik was reserve; als Kai, Thomas of Hein niet konden rijden, mocht ik alsnog starten. Maar er viel niemand uit. Ik moest vanaf de tribune toekijken. Thomas pakte de titel in een tijd van 1.07,92. Dat was ongeveer de tijd waarop Thomas en ik na 1000 meter ook doorkwamen op de 1500 meter. Ik dacht toen ik dat zag: ik had daar gewoon moeten starten en een plak mee naar huis moeten nemen. Wat een klote gevoel.” ‘Ik ging in dat sprookje van Ireen mee. Een tranentrekkertje. Het was het beste voorbeeld ever. Dat gaf zoveel inspiratie.’ Kjeld in het AD. “Zo fucking knap van Ireen. Kippenvel toen ik haar zag winnen. Niks wat zij deed was geforceerd, alles klopte gewoon. Toen ik Ireen zag rijden op de 1500 meter, dacht ik meteen: zo moet ik het morgen ook doen. Zij was het allerbeste voorbeeld dat ik kon hebben. Ik haalde zoveel inspiratie uit de rit van Ireen,” zegt Kjeld over zijn ploeggenoot bij Reggeborgh. 'Toen ik Wüst zag rijden op de 1500 meter, dacht ik meteen: zo moet ik het morgen ook doen. Zij was het allerbeste voorbeeld dat ik kon hebben' Ireen Wüst greep op 7 februari op de 1500 meter haar zesde olympische titel. Het was bovendien voor de vijfde Spelen op rij dat ze een individuele gouden medaille won. Dat deed niemand haar ooit na. Wüst zwaaide na de Spelen af en is met zes gouden, vijf zilveren en twee bronzen medailles de succesvolste Nederlandse olympiër ooit. “Wij zaten in Beijing echt in een flow. Ireen en ik zaten echt te genieten samen, dachten: we zijn weer lekker op de Spelen.” Kjeld zat met ploeggenoten Femke Kok en Ireen in een appartement in het olympisch dorp. “We hadden het zo gezellig met elkaar. We schreven dingen voor elkaar op de muur. Zo van: ‘Hé topper, heel veel succes!’ En als je terugkwam van je race was de kamer versierd. We hadden weinig te doen door die klote corona, hadden weinig vrijheid. Dus maakten we er in ons eigen appartement het beste van. Het was heel mooi om Ireen van nabij mee te maken tijdens de Spelen. Ik zag echt nul stress bij haar. En dat straalde ze ook op mij af. We zaten de avond voor de 1500 meter van Ireen nog relaxed een serie te kijken - Nieuwe Buren - onder een dekentje.” Een dag later won Wüst dus goud. Op bijna 36-jarige leeftijd was het weer raak. “Het mooie aan Ireen was: ze deed gewoon wat ze moest doen. Ze deed wat ze kon. Je ziet zoveel sporters ten onder gaan op de Spelen omdat ze in hun hoofd hebben dat ze iets heel speciaals moeten doen. Dan gaat het vaak mis, maak je jezelf alleen maar gek. Ireen zei nadat ze had gewonnen tegen me: ‘Laat je niet gek maken. Ga niet harder openen dan lekker voor je is. Rij gewoon ontspannen weg. Daarna handjes op je rug en doorrijden.’” Vier jaar eerder werd Kjeld op een heel andere manier gemotiveerd. “Toen zwaaide Sven Kramer met de gouden medaille van de 5000 meter voor m’n neus in het appartement, en zei: ‘Zo gozer, morgen jij.’ Ik had nog nooit olympisch goud gewonnen op dat moment, moest ik iets doen wat ik nog nooit gedaan had. Dat was in Beijing anders.” Hij wil Wüst niet bestempelen als zijn mental coach in Beijing. “Maar als je iemand die al zoveel gouden plakken gewonnen heeft, met je praat of je ziet haar haar ding doen, dan geeft dat vertrouwen. Vlak voordat ik moest rijden, reed Thomas Krol een olympisch record. Zelfs op dat moment heb ik niet gedacht: ik moet extra hard mijn best doen. Sterker, ik heb me gewoon ingehouden in de eerste ronde. Daarna heb ik het gas opengetrokken. Precies zoals Ireen het een dag eerder deed. Ik probeerde net als zij zo lang mogelijk rustig te blijven.” ‘Ik zag ook de tijd van Krol, een olympisch record, dus toen dacht ik: dit wordt zwaar. Eerder was ik onder de maat in ritten die zwaar waren.’ Kjeld voor de camera van de NOS. “Natuurlijk was ik zenuwachtig, maar ik hield wel m’n kop erbij, liet me niet afleiden.” Krol, zijn voormalige ploeggenoot bij Jumbo-Visma, had in de rit voor Kjeld 1.43,55 gereden op de olympische 1500 meter. Toen Kjeld klaar ging staan, passeerde hij Krol. Hij gaf zijn rivaal een high five. “Natuurlijk is er rivaliteit tussen Thomas en mij, we zijn de afgelopen jaren toonaangevend geweest op de 1000 en 1500 meter. Maar het is wel een gezonde concurrentiestrijd. Wij kunnen voor een wedstrijd nog even samen in fietsen en een praatje maken tijdens de warming-up. Hij is een heel sociale, sportieve gozer. Ik dacht na zijn rit gewoon: wat een goeie tijd, man, lekker gedaan, pik! Ik dacht: ik geef hem gewoon een high five. Het bewijst ook dat ik vlak voor m’n race de ontspanning kon vinden. Ik kon gewoon blijven rijden en dan win je niet met een honderdste verschil, maar met drietienden. Dat lukt alleen als je rustig blijft.” Kjeld pakte het verschil in de slotronde, finishte in een olympisch record van 1.43,21. “Ik heb nu drie keer een olympische wedstrijd gereden en drie keer gewonnen.” Lachend: “Ik heb nu net zoveel individuele gouden medailles op de Spelen als Sven Kramer. Ik moet me verder niet willen meten met zijn erelijst, hoor, daar kom ik nooit bij in de buurt, maar het is wel een leuk feitje.” ‘Wat een gekke shit, jongen. Ik vloog. Ik heb nu gehaald wat ik heel graag wilde. Dit was het. Ik zou niet hetzelfde gevoel hebben als ik de 110 haal. Nu is het klaar.’ Kjeld in het AD. “Dat snelheidsrecord was een leuk toetje van het seizoen.” Kjeld Nuis brak op 17 maart als eerste schaatser de barrière van 100 kilometer per uur. Op een meer bij het Noorse Savalen wees de kilometerteller 103 aan, tien kilometer per uur harder dan hij vier jaar eerder in het Zweedse Luleå had geschaatst. “Ik wilde heel graag de 100 halen. En nu ik dat heb bereikt, is het mooi geweest. Veel harder dan dit kan in mijn ogen ook niet. Ik vloog soms ook echt. Als je met een gang van honderd kilometer per uur over een heel klein hobbeltje gaat, kom je los van het ijs. Een meter verder kwam ik weer neer. Ik was niet bang, vond het machtig.” Vriendin Joy Beune en de ouders van Kjeld waren mee. “Na vijf uur rijden met de bus vanaf Oslo kwamen we aan op de plek van bestemming. Het was in de wildernis, een soort frozen wereld. De zon ging onder toen ik de baan zag, het was net een droom.” Op het meer was een spiegelgladde drie kilometer lange baan geprepareerd. “Een gast heeft drie maanden lang, eerst met een trekker en daarna met een Zamboni, bijna elke nacht de baan geprepareerd. Nachtenlang is hij op en neer gereden. Speciaal voor mij. Bizar.” Het record werd net als in 2018 geïnitieerd door zijn sponsor Red Bull. “Zij vinden het leuk om bizarre records neer te zetten. Red Bull heeft na de vorige keer zaken geperfectioneerd op het gebied van materiaal en tactiek. Ik had een Red Bull Dakar rally-auto voor me met daarachter een scherm die de wind voor me weghield. Die auto had heel veel grip en ging onwaarschijnlijk snel op het ijs. Veel beter dan de vorige keer en daardoor kon ik ook veel harder.” De video waarin Kjeld het record haalt, ging viral. “Nature en nog een aantal accounts met bizar veel volgers deelden het. Het haalde ook het nieuws in Australië en het werd opgepikt in Zuid-Korea en Amerika. Oud-basketballer Shaquille O’Neal heeft het gedeeld. Toen ik dat zag, dacht ik: holy shit, echt vet.” ‘Na 80 jaar samen, hem nog geen maand kunnen missen. Nu al weer samen. Lieve Oma, je was geweldig!’ Kjeld op 12 april op Instagram na het overlijden van zijn oma. “In maart, de week voor de World Cup-finale in Heerenveen, overleed mijn opa. De dag na de finale was de crematie. Het was voor het eerst dat ik iemand verloor uit mijn familie. Die oude baas was dik in de negentig. Op zich een mooie leeftijd, maar hij was op zijn oude dag nog heel fit. Ineens was het klaar. Na het overlijden van opa hebben mijn ouders en mijn oom en tante mijn oma verhuisd naar een verzorgingshuis. Ze had nog best wel zin in het leven, maar ging zo snel achteruit. Eigenlijk doordat ze in de war raakte omdat opa er niet meer was. Drie weken na het overlijden van mijn opa overleed mijn oma. Het heeft ergens ook iets romantisch: mijn opa en oma hebben samen een mooi leven gehad en zijn al heel snel weer samen. Maar het was ook heel pittig voor de familie.” Zijn grootouders waren erg betrokken bij de carrière van Kjeld. “Ze hebben nog gezien dat ik goud won in Beijing. Toen ik in 2018 twee keer olympisch goud won, hebben ze in de kroeg gekeken. Ik heb een van de foto’s die toen is gemaakt gepost op Instagram nadat mijn oma overleed. Ze waren elkaar aan het knuffelen op die foto, waren emotioneel nadat ik goud had gewonnen op de 1000 meter. Ze leefden altijd zo mee met me. Mijn opa ging mee naar mijn allereerste schaatswedstrijd. Ik heb toen nog op een briefje geschreven na afloop: ‘Lieve opa, bedankt dat je erbij was. Deze beker hebben we samen gewonnen.’ Als ik het er nu over heb, word ik weer emotioneel.” ‘Jax is net zo’n stuiterbal als ik. Ik hoor mezelf tegen Jax dingen zeggen als: ‘Pas nou op, niet meteen van de hoogste duikplank springen hè, zet je wel je helm op...’ Kjeld in een interview met tijdschrift Vriendin. “Ik was onlangs met hem en een vriendje naar zo’n trampolinepark. Prachtig. Dan kan het niet gek genoeg. Precies zoals ik ook was. Ik heb geregeld het gevoel alsof ik in de spiegel kijk als ik Jax zie. Dat zeggen mijn ouders ook. Jax is een kopie van mij als kind,” zegt Kjeld over zijn zoontje die in september zes werd. Hij ervaart nu wat zijn ouders meemaakten met hem, toen hij kind was. “Ik zag Jax laatst met een rotgang voorbij scheuren, ging snel naar buiten. Had hij de elektrische step van de buurjongen geleend. Zonder helm en met het stuur op ooghoogte kwam hij voorbij racen. Toen ik vroeg hoe hard dat ding ging, riep hij: ‘Wel 25, pap!’ Ik hield m’n hart vast, riep nog: doe even normaal, joh. Maar ja...” Kjeld beschrijft zichzelf als een vader die zijn zoon ‘redelijk vrij’ laat. “Ik ben met een paar dingen streng, wil dat hij goed en gezond eet en dat hij op tijd naar bed gaat.” ‘Ik ben er sowieso blij mee dát er een bondscoach is, dat heeft natuurlijk veel te lang geduurd. Dat had eigenlijk in mei al moeten gebeuren. De concurrentie heeft Nederland op dat vlak ontzettend hard ingehaald, dan pak je dat als allereerste op, lijkt mij.’ Kjeld tegen de NOS na de aanstelling van Rintje Ritsma als bondscoach. “Ik ben heel blij dat Rintje de ploegenachtervolging op zich gaat nemen. Vroeger was ik fan van Rintje, had een poster op m’n slaapkamer van hem.” Ik mag Rintje graag, heb goed contact met hem. Ik denk dat hij in zijn rol als bondscoach heel veel jongens en meiden mee gaat krijgen om zich in te gaan zetten voor de ploegenachtervolging. Rintje heeft gezag, naar hem luister je wel. Hij weet ook hoe het voelt om een ploegenachtervolging te rijden. We hebben echt iemand nodig als Rintje als we in dit onderdeel willen uitblinken.” Kjeld stelde zich meteen na de Spelen in Beijing, waar de vrouwen brons wonnen en de mannen vierde werden op de ploegenachtervolging, al beschikbaar. Hij zag dat Nederland de slag heeft gemist. “Er is een nieuwe tactiek. De eerste rijder blijft heel lang op kop en de schaatsers duwen elkaar. Die manier van rijden is heel succesvol gebleken. Ik denk dat ik de rondetijden die gevraagd worden prima aankan. Ik weet alleen niet of ik het tempo drie kilometer lang kan volhouden. Maar ik zag bij de Noren, die olympisch kampioen werden, een jongen tot het einde goed meerijden die ik er op de 1500 meter opleg. Hij werd geduwd en daardoor kon hij dat volhouden. Toen ik dat zag, dacht ik: ik wil het ook proberen. Patrick Roest en Marcel Bosker zijn echt heel sterk wat inhoud betreft, maar essentieel is ook dat je een hoge snelheid meeneemt de eerste ronde in. Als het lukt om de duwtechniek er goed in te slijpen en de andere twee jongens kunnen mij duwen op het laatste stuk, dan hoop ik dat ik een vaste waarde kan worden.” Bij Reggeborgh traint hij al enkele keren per week met ploeggenoten op dit onderdeel. “We moeten wel, vinden we. We hebben sinds de Spelen niets aan de KNSB gehad. Er was geen bondscoach. We hebben daarom besloten het zelf op te pakken.” Nederland kent een structuur van commerciële ploegen. De rijders uit die ploegen trainen samen. Volgens Kjeld hoeven de rijders voor de ploegenachtervolging niet per se uit dezelfde ploeg te komen om in 2026 succesvol te zijn op de Spelen. “Wij zijn op dit moment volgens mij de enige ploeg die hier hard en serieus op trainen. Maar je moet uiteindelijk de schaatsers nemen die samen het hardst rijden. Ik denk dat Patrick Roest en Marcel Bosker sowieso bij de beste drie horen op dit onderdeel. Ik wil er ook graag bij zitten, maar weet nog niet of ik het kan. Als ik het niet volhoud, of de ploeg gaat in een andere samenstelling harder, dan moet Rintje daarvoor kiezen. Ik vind gewoon dat wij dit mooie onderdeel heel serieus moeten nemen.” ‘Ik heb drie olympische races gereden en drie olympische titels behaald. Misschien is er iets magisch met mij op de Spelen. Ireen Wüst is nu 36, dat is net zo oud als ik over vier jaar in Milaan ben. En als ik nog iets wil, dan is het een olympische titel in Milaan.’ Kjeld Nuis nadat hij zijn contract met Reggeborgh verlengde met vier jaar. “Ik ben niet iemand die zegt: ik probeer het eerst twee jaar en dan zie ik het wel. Daar kan ik niks mee. Ik wil een route van vier jaar uitstippelen en daar honderd procent voor gaan. Het zal mijn carrière niet meer maken of breken of ik de Spelen haal of niet. Dat is een geruststellend gevoel.” Kjeld zou het traject niet ingaan als hij de kans klein acht dat hij erbij is in Milaan. “Ik ben na mijn olympische titels in Zuid-Korea nog vier jaar heel goed geweest en ik denk dat ik dat nog een paar jaar kan zijn.” Met het stoppen van Kramer en Wüst hebben er bovendien al twee schaatsiconen afscheid genomen... “Ik heb nu twee keer ervaren wat voor gevoel die Spelen bij me losmaken, heb daar nog geen genoeg van. Daar weegt gewoon helemaal niks tegenop.” Lachend: “Laat ik in Milaan dan maar die ouwe lul proberen te zijn die het nog een keer flikt.” Helden Magazine 64 Het verhaal van Kjeld Nuis komt voort uit Helden Magazine 64. In het dubbeldikke eindejaarsnummer blikken we terug op het sportjaar 2022 én is er volop aandacht voor het WK Voetbal in Qatar. Virgil van Dijk siert samen met Irene Schouten de cover. Voor Schouten kon het jaar 2022 niet op. Ze won drie olympische titels, de wereldtitel allround en trouwde. In de WK-special lees je interviews met Denzel Dumfries, Matthijs de Ligt, Cody Gakpo en Soufiane Touzani. Daarnaast vertellen vriendinnen Candy-Rae en Laura Benschop over hun leven met WK-gangers Daley Blind en Davy Klaassen én een reconstructie van het masterplan van Van Gaal. Verder in deze editie een uitgebreid interview met olympisch shorttrackkampioen Suzanne Schulting en coach Jeroen Otter. Een terugblik op een bewogen wielerjaar met Merijn Zeeman en Annemiek van Vleuten presteerde het onmogelijke. Daarnaast liet Dylan van Baarle zien dat zijn tweede plek op het WK in 2021 geen toeval was en is Luc Steins de handballende Messi van Paris Saint-Germain. Thomas Krol won op zijn eerste Spelen meteen goud en zilver. Maar het ging niet vanzelf. Giovanni van Bronckhorst kende een geweldig eerste jaar bij Rangers FC. John van ’t Schip won in 1987 de Europa Cup II met Ajax en Hennie Stamsnijder won in 1981 als eerste Nederlander de wereldtitel veldrijden. Als laatste wil Susila Cruijff het gedachtegoed van haar vader voortzetten en blikt voetbalster Vanity Lewerissa terug op een moeilijke tijd. Wil je het hele nummer lezen? Bestel Helden Magazine 64 via onze webshop. Geen inspirerende sportverhalen missen van jouw Nederlandse sporthelden? Kies het abonnement dat bij jou past en word abonnee.

Na een seizoen vol pech is Sven Kramer (34) klaar voor de laatste etappe van een unieke carrière. Hij kijkt ook al verder. Zo ging onlangs de Sven Kramer Academy van start. Maar voorlopig draait alles om de Olympische Spelen in 2022. In Beijing wil hij de deur met een klap achter zich dichttrekken. Voor Sven Kramer start het schaatsseizoen tussen kinderen in Thialf. Aan de rand van de ijsbaan helpt hij de bleue kids met het onderbinden van de schaatsen en is hij even niet het afstandelijke sportidool. “Neem jij je konijnenknuffel mee het ijs op?” vraagt hij aan een verlegen meisje van een jaar of zes. De big smile is niet van zijn gezicht te krijgen. Even later maakt ook zijn tweejarige dochter Kae aan de hand van papa haar debuut op het ijs in Heerenveen. Sven kijkt enthousiast toe als ze begint aan haar eerste schaatsles. Kae heeft al snel een krabbelende peuterslag te pakken. “Het is de eerste keer dat ze op het ijs staat,” zegt haar trotse vader. “Als we een academie beginnen, dan wil ik ook gewoon als eerste met Kae schaatsen. Ze kon het eigenlijk meteen heel goed.” Moeder en oud-hockeyster Naomi van As ziet langs de baan dat het goed is. Een strijd tussen de hockeystick en de schaatsen lonkt in huize Kramer-Van As. “Ze kan ook hockeyen én schaatsen, hè,” lacht Sven. “Het belangrijkste is dat Kae meekrijgt hoe leuk schaatsen is. Zoals ik dat toen ik klein was, ook heb meegekregen. Vandaag de dag is het alleen niet meer vanzelfsprekend dat kinderen met schaatsen in aanraking komen. Vroeger kon iedereen schaatsen. Dat is niet meer. Doodzonde. Komt natuurlijk ook doordat er steeds minder vaak natuurijs is in de winter.” Het klimaat kan hij niet veranderen, maar Sven heeft de afgelopen jaren wel met goede vriend en ploeggenoot Douwe de Vries bedacht hoe hij kinderen met schaatsen in aanraking kan brengen. En als hij iets in zijn hoofd heeft, dan moet dat zo snel mogelijk en dus is er nu een Sven Kramer Academy. “Schaatsen moet fun zijn. Ik wil niet dat kinderen de helft van de tijd in een rijtje staan om naar de leraar te kijken die alles aan het voordoen is. Zonde van de tijd. Kinderen moet je lekker hun gang laten gaan, zonder schools gedoe. Maar je moet ze natuurlijk wel aanwijzingen geven en helpen. Douwe en ik bespraken hoe je in onze beleving kinderen in aanraking kon laten komen met de schaatssport. We konden geen andere mensen vinden die het plan ten uitvoer konden brengen. We hebben afgesproken dat we er weer naar zouden kijken als we gestopt waren met schaatsen.” In maart beëindigde Douwe zijn schaatscarrière. “Tijdens de hittegolf in juli zaten mijn manager Patrick Wouters, Douwe en ik in een restaurant in Joure. Hij zei tegen mij: ‘Als we het nu niet doen, dan gaat het ’m nooit meer worden.’ Voor zulke woorden ben ik redelijk gevoelig, dus riep ik: oké, fuck it, we gaan het doen!” Glimlachend: “Sindsdien heeft Douwe niet heel veel geslapen, geloof ik.” Ben je de Sven Kramer Academy begonnen omdat je je zorgen maakt over de toekomst van jouw sport? “Ik vind dat ik de cultuur moet bewaken. Een kind in Nederland moet gewoon leren zwemmen en schaatsen, punt uit. En dat zijn zaken die door verschillende omstandigheden verwateren. Alles is tegenwoordig duur, ouderbijdrages op scholen gaan steeds verder omhoog, net als de contributies van sportclubs. De drempels voor kinderen worden te hoog om te kunnen sporten. Vind ik jammer en zorgelijk.” Sven krijgt nog wel wat deuren geopend, contacten heeft hij meer dan genoeg. “Met behulp van sponsors willen we met de academy ervoor zorgen dat kinderen bijna voor niks kunnen sporten. We overleggen ook om op termijn het schoolschaatsen op te pakken. Zover zijn we nu nog niet. Wij vinden dat elk kind mee moet kunnen doen. Maar we willen er ook zijn voor volwassenen die het ijs op willen. Bedrijfsschaatsen bijvoorbeeld.” Negen olympische medailles waarvan vier gouden, negen wereldtitels allround, tien Europese allroundtitels en 21 maal goud bij de WK afstanden won hij al de afgelopen vijftien jaar. “Ik vind het tijd om na alle successen nu ook iets tastbaars achter te laten. Dat doe ik voor mijn gevoel met de academy. Als ik daar nu nog twee jaar mee had gewacht, was het misschien te laat. Want dan ben ik gestopt met schaatsen en heeft het toch minder power dan dat het nu heeft.” Mythe Sven die een foto op Instagram plaatst waarop hij met een bakfiets met voorin dochter Kae door het Vondelpark fietst. Of een post vanaf het strand van Ameland tijdens de gezinsvakantie in coronatijd. En nu dus de Sven Kramer Academy die hij is gestart. Op zijn 34ste heeft hij het stempel van afstandelijke sportman weggepoetst. “Het was vooral uit zelfbescherming dat ik altijd afstand creëerde met de buitenwacht. Er zaten jaren tussen dat het echt niet meer normaal was wat mensen van me wilden. Ik moest mezelf wel afsluiten. Dat was niet persoonlijk, echt puur om mezelf te beschermen. Ik kon het natuurlijk heel goed verklaren waarom ik dat deed, dacht: jongens, dit is mijn job, ik word betaald om heel hard te schaatsen en al het andere is allemaal heel leuk, maar hard schaatsen heeft even de prioriteit. Ja, een gevolg daarvan was dat ik niet iedereen te vriend kon houden. Niet omdat ik iemand een klootzak vond, maar simpelweg doordat andere dingen belangrijker waren.” Hij noemt Patrick Wouters van den Oudenweijer, zijn manager. “Ik ben opgegroeid met afstand houden, als topsporter moest je een soort ghost zijn. Er moest een mythe om een sporter heen hangen, zo was destijds het idee. Alle mensen moesten maar gissen wat wij deden. De inzichten zijn totaal veranderd. Ook die van Patrick, net zoals de rol van de manager is veranderd met de jaren. In 2020 is het zo dat je als topsporter alles 24/7 moet delen, anders doe je niet meer mee. En dan ben ik al ouderwets, hè. Ik ben nog van de Twittergeneratie, met m’n 400.000 volgers. Nu draait alles om Instagram, maar die slag heb ik even gemist. Het had even niet m’n prioriteit toen dat heel populair werd. Ik gebruik Instagram nu wel om video’s op te posten, waarin ik een inkijkje geef in wat ik doe voor en achter de schermen.” Maar ook wat betreft het bedienen van zijn fans via social media komt de perfectionist in hem naar boven. Sven werkt sinds een jaar nauw samen met videoproductiebedrijf TEN Agency. De video’s verschijnen met het SK-logo op Instagram. Van half werk is hij nooit geweest. Wat hij doet, moet goed. “Het beste filmpje dat we hebben gemaakt, was in het ziekenhuis in Ede. Ik was daar voor een onderzoek van mijn knie. De cameracrew heb ik de hele dag mee laten lopen, ze zijn overal bij geweest. De video is waanzinnig goed bekeken, honderdduizenden keren. Ik weet niet of het ooit ook tot een serieuze documentaire gaat leiden. Misschien volgt er nog wel een mooie tv-documentaire, maar dan moet ik me er wel volledig mee kunnen bemoeien, van de interviews tot de eindredactie en de regie. Daar ben ik licht neurotisch in. We zien wel. Ik weet ook nog niet of ik een biografie wil schrijven. Zoals ik er nu in sta, kies ik toch eerder voor mijn privacy. Ik vind dat als ik een boek ga maken, ik ook alles moet opschrijven.” Lachend: “En daar ga ik geen vrienden mee maken!” Dan weer serieus: “Nee, ik heb die behoefte niet zo. Ik heb zelf heel veel lol en ook wel wat verdriet van het schaatsen gehad, had het voor geen goud willen missen. En nu wil ik er nog een heel mooie last dance van maken.” Ongeluk In zijn leven draait tot en met februari 2022 nog altijd alles om schaatsen. De Olympische Spelen in Beijing moeten niet alleen het afscheid van Sven worden, maar ook een nieuw sportief hoogtepunt gaan vormen. Jac Orie, zijn coach bij Jumbo-Visma, stelt: “Sven mag je nooit afschrijven. Zelfs nu hij een dertiger is, verbeteren zijn fysieke testen nog elk jaar. Alleen daarom al kan ik stellen dat Sven nog in elke wedstrijd waaraan hij aan de start staat, meedoet om de hoofdprijs.” Door corona is het natuurlijk onzeker hoe alles gaat verlopen de komende tijd. Het komende schaatsseizoen zal op z’n vroegst de eerste weken van 2021 beginnen. De maat­regelen van het kabinet en de voorzichtigheid bij de Internationale Schaats Unie ISU staan een snellere start in de weg. Een plan om in december in Thialf World Cups te gaan rijden in een ‘bubbel’ werd door de ISU geblokkeerd. Sven is teleur­gesteld over de onzekerheid die nu is ontstaan. “Vooropgesteld: ik heb begrip voor de coronamaatregelen, maar of dit het beste is voor het schaatsen weet ik niet. Daarom zou onderzocht moeten worden of er NK’s naar voren geschoven kunnen worden. Dat is goed voor de zichtbaarheid van de sponsors en voor onze aanloop richting EK’s en WK’s. We zitten in een pre-olympisch seizoen en dan kun je niet te veel onzekerheden en problemen hebben. Continuïteit is belangrijk, we moeten wel kunnen blijven schaatsen. Ik hoop dat we de WK afstanden in Beijing kunnen rijden. Alles draait om messcherp te zijn als de Spelen beginnen.” De gouden medaille op de 5000 meter staat bovenaan het lijstje, de afstand waarop hij al driemaal op rij olympisch kampioen werd. Maar ook met de ploegenachtervolging is er een goede kans op goud. “De tien kilometer hou ik nog even open,” zegt hij. Maar als hij zich goed voelt, waarom zou hij dan niet een gooi doen naar de titel op de 10.000 meter? Het is immers de afstand waarop de olympische titel nog ontbreekt. Het is het enige smetje op een indrukwekkende loopbaan. Vijftien jaar lang heerst Koning Kramer al, maar hij is nog altijd net zo fanatiek en gefocust als tijdens zijn eerste schaatslessen op de natuurijsbaan in het Friese Oudeschoot. Wel realiseert hij zich tegenwoordig steeds meer hoe dun de draad tussen winnen en verliezen is. Het lichaam heeft met de jaren de nodige butsen opgelopen. Vooral de onderrug beperkt hem geregeld. ‘Een kind in Nederland moet gewoon leren zwemmen en schaatsen, punt uit. Ik vind dat ik de cultuur moet bewaken’ Vorig jaar was er een om snel te vergeten. Op 12 oktober werd Sven tijdens een trainingskamp in Inzell op de fiets geschept door een auto die hem geen voorrang verleende. Het gevolg: een knieblessure. Weg voorbereiding op het nieuwe seizoen. De aanrijding kwam drie dagen na het nieuws dat vader Yep in het Friese Tijnje gewond was geraakt nadat hij met zijn racefiets op een stadsbus was geknald. Hij werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht. “Vanaf het eerste moment zat alles tegen vorig jaar,” zegt Sven, “eerst kreeg ik het bericht dat mijn vader met nekbreuken naar het ziekenhuis in Groningen was over­gebracht en een paar dagen later werd ik geschept door een auto en was m’n knie kapot. Gewoon een ongeluk. Een dame die zonder uit te kijken de weg opreed. Dat betekende dat ik midden in de seizoensvoorbereiding met serieuze knieproblemen te maken kreeg. Ik stond toen ik het ongeluk kreeg al op het punt om naar huis te gaan. In eerste instantie waren de berichten over het ongeluk van m’n vader best ernstig. Hij was met spoed afgevoerd naar het ziekenhuis. Toen ik dat hoorde, wilde ik natuurlijk meteen terug naar Nederland. Gelukkig kwamen daarna snel de berichten dat het beter ging en dat de situatie stabiel was. Maar een nekfractuur is natuurlijk niet zomaar iets. Het hield me wel bezig. Ik had besloten na het iets gunstigere nieuws nog even te blijven, zodat ik nog de 3000 meter kon schaatsen die op het programma stond. Daarna zou ik meteen terugvliegen naar Nederland. Zover kwam het niet. Na die domme aanrijding ben ik meteen huiswaarts gegaan. Dat voelde eigenlijk ook beter. Ik was me rot geschrokken van het telefoontje van de politie, vreesde in het begin voor het ergste en wilde eigenlijk bij m’n vader zijn.” Vader Yep mocht al snel met een nekbrace het ziekenhuis verlaten en Sven kon met vertraging toch nog aan het schaatsseizoen beginnen. “Ik wist in december de draad weer op te pakken, reed een goed NK en de EK afstanden. Ik voelde me het tweede deel van het seizoen steeds beter worden.” Bij de WK afstanden in Salt Lake City stond hij er weer. Op de 5000 meter kwam hij weer in de buurt van zijn snelste tijd ooit op ‘zijn’ afstand en miste hij de wereldtitel op een halve seconde. Goed voor zilver achter Nedercanadees Ted-Jan Bloemen. Op de ploegenachtervolging was hij als altijd de motor van de ploeg die goud won en het wereldrecord aanscherpte. Daarna maakte hij zich op voor het WK allround in Hamar, eind februari. Na één dag liet hij het toernooi voor wat het was om terug te keren naar Nederland. Door privé-sores stond zijn hoofd logischerwijs niet naar schaatsen. Het betekende het einde van zijn seizoen. “Het is heel heftig als er in de familie een ernstige ziekte toeslaat. Ik heb toen, en doe het nu weer, gezegd dat ik niet openlijk wil vertellen wat er speelde. Mijn familie heeft er niet voor gekozen om een bekende schaatser als familielid te hebben. Ik denk dat iedereen recht heeft op zijn of haar privacy. Ik ben er ook erg dankbaar voor dat iedereen daar heel correct in is geweest. Dat is misschien wel mijn eigen verdienste, maar ook zeker van de mensen in de media.” Het was de periode waarin het coronavirus ook Nederland in zijn greep kreeg. “We hebben in vergelijking met veel andere sporten nog het geluk gehad dat we het seizoen af konden maken. Vlak voordat Nederland in lockdown ging, hadden we nog de World Cup-finale in Heerenveen. Daarna brak onze vakantieperiode aan. Naomi, Kae en ik zouden naar het buitenland gaan, maar door het coronavirus werd het Ameland. We hebben het daar ook fantastisch gehad.” Lullig Niet alleen Sven zal over ruim een jaar afscheid nemen, ook voor Ireen Wüst geldt dat. De sporters die vijftien jaar lang het mondiale schaatsen dicteerden en kleur gaven, stoppen tegelijkertijd. Niet alleen sportief, maar ook commercieel waren zij bepalend. Het gat dat ze achterlaten, zal groot zijn. “Ik maak me ook zeker zorgen over hoe het verdergaat als Ireen en ik zijn gestopt. Iedereen roept altijd dat iedereen vervangbaar is. Nou, dat hoop ik dan maar. Het hangt ervan af hoe andere schaatsers het oppakken als wij gestopt zijn. Jutta Leerdam gaat zeker een gezicht van het schaatsen worden. Als ze tenminste blijft presteren. Je kunt nog zo populair zijn, maar als je niet blijft winnen, is het snel gedaan. Bij de mannen maak ik me zorgen over de doorstroming op de langere afstanden. Je hebt Patrick Roest en daarachter zit niet veel meer. Het is een grote fout geweest van de KNSB om Jong Oranje eruit te gooien en de talenten te verspreiden over regionale trainingscentra. Toppers horen met toppers te trainen en elkaar beter te maken.” Sven ziet het als zijn taak om de talentvolle schaatsers in zijn ploeg Jumbo-Visma ‘op te voeden’. Soms gaat dat op onorthodoxe wijze: recht voor z’n raap. “Ik weet best dat het niet makkelijk is om met Sven Kramer in een ploeg te zitten. Ik heb door m’n leeftijd minder raakvlakken met die jonge gasten, maar probeer ze wel scherp te houden. Ook vind ik het wel mooi om mee te maken, om ze te sturen en ze op hun kloten te geven. Kijk, ik voel me gewoon verantwoordelijk voor de ploeg. Ik wil dat iedereen hier de straatstenen eruit rijdt. Uiteindelijk is dat niet mijn job natuurlijk, maar zo voelt het wel. We hebben een fantastische begeleidingsstaf en Jac Orie zit er bovenop, maar ik zit ook tijdens de trainingen heel dichtbij hen. Er ontgaat me weinig. En als mij dingen opvallen die niet goed gaan, dan zeg ik dat. Dat kan soms lullig overkomen, maar ik vind dat ik dat moet doen. En ja, ik kan me voorstellen dat nieuwelingen soms denken: shit, ik zit met Kramer in een ploeg. Het is niet kwaad bedoeld. Ik doe het voor hun eigen bestwil, maar ook voor de ploeg en uiteindelijk voor het hele schaatsen. Ik ben nog erg dedicated.” Het is geen geheim dat Sven na zijn carrière toetreedt tot het management van Team Oranje, de holding van de schaatsen wielerploeg van Jumbo-Visma. Een functie is nog niet ingevuld. “Het gaat heel erg goed met Jumbo-Visma. Neem de wielrenners. De ploeg heeft veel gewonnen, reed een heel goede Tour de France wat helaas niet resulteerde in een eindzege voor Primoz Roglic. Wout van Aert pakte daarna nog twee keer zilver op het WK. Mooie resultaten, maar je moet wel de ambitie blijven houden om steeds beter te worden, zowel sportief als zakelijk. Ik denk dat deze organisatie nog naar een veel groter en breder podium kan. Er is in het verleden weleens uitgesproken dat er nog meer sporten bij moeten komen. Ik vind het goed dat er nu ook een vrouwenwielerploeg en een marathonschaatsteam aan de organisatie zijn toegevoegd.” Jij hebt aan Naomi kunnen zien wat er gebeurt na een sportcarrière. “Naomi is het perfecte voorbeeld van iemand die een goede transitie heeft gemaakt van een loopbaan als topsporter naar een maatschappelijke carrière. Ik heb haar geen dag in een zwart gat zien zitten. Sterker, nog geen uur. In de eerste plaats doordat ze heel positief is ingesteld, maar ook omdat zij wel heel smooth in haar nieuwe leven gerold is. Daar is ze ook heel goed bij geholpen. Ik zal als het schaatsen gedaan is ook meteen actief blijven, dat weet ik nu al. Een 9-tot-5-baantje gaat het voor mij niet worden, niks voor mij. Het zou zomaar kunnen dat ik een dag na mijn afscheidsrace op de Olympische Spelen alweer met die gasten op het ijs sta. Drie, vier keer per week meetrainen moet kunnen.” Wordt er achter de schermen al gewerkt aan een groots afscheid? Voorzichtig formulerend: “Het zou zomaar in het Olympisch Stadion kunnen zijn. Officieel is er nog niets bekend, maar er zit wel wat in de pijplijn. Maar goed, ik ben nu nog gewoon schaatser, hè. Alles draait om de Spelen. Ik kan daar nog steeds twee keer goud winnen. Als dat lukt, ga ik met gierende banden naar huis.” Helden Magazine 54 Het verhaal van Sven Kramer komt voort uit Helden Magazine nummer 54.  In de 54ste editie van Helden sieren Ronald en Bartina Koeman de cover van het eindejaarsnummer. Ze vertellen uitgebreid over de roerige periode die ze achter de rug hebben. Ronald verruilde het Nederlands elftal voor FC Barcelona, ze werden voor het eerst opa en oma, maar kampten ook allebei met ernstige gezondheidsproblemen. Naast het verhaal van Ronald en Bartina Koeman lees je veel meer interviews en reportages met én over jouw favoriete Nederlandse topsporters. Zo eren ploeggenoten Suzanne Schulting, Yara van Kerkhof en Rianne de Vries hun vriendin, in de Ode aan Lara. Daarnaast spraken we Patrick Lefevere over de afschuwelijke crash van zijn topsprinter Fabio Jakobsen, vertelt Stefan de Vrij over het geheim achter zijn succes én lees je een dubbelinterview met de blikvangers van het Nederlandse hockey: Jorrit Croon en Maria Verschoor. Ook in de 54ste editie van Helden spraken we onze Held van het Jaar, Harrie Lavreysen over dikke benen en slapen in een dwangbuis. Gingen Erben Wennemars en Marlou van Rhijn op audiëntie bij de koning van de marathon: Eliud Kipchoge én verteld Esther Vergeer over hoe haar lang gekoesterde kinderwens uitkwam en ze dit jaar werd geconfronteerd met borstkanker. Verder legt onze Heldin van het Jaar: Anna van der Breggen uit waarom ze volgend jaar heeft besloten te stoppen en spraken we wereldkampioene Ceylin del Carmen Alvarado over de liefde, het geloof, looks en racisme. Daarnaast bracht Helden een eerbetoon uit aan een van de beste NBA-basketballers ooit: Kobe Bryant, lees je een reconstructie over de turnvendetta, behaalde Henk Gemser vele successen als schaatscoach, behoort Kimberly Alkemade tot de snelste paralympische sprinters van Nederland en autocoureur Alessandro Zanardi verteld over zijn pech als mens. Victoria Koblenko ging langs bij hockeyinternationaal Terrance Pieters en staan we stil met Sari van Veendendaal in de ‘Leeuwinnen in het Rijks’. Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.