Tadej Pogacar won deze Tour al vier etappes, rijdt in het geel met een marge van ruim vier minuten op eerste belager Jonas Vingegaard. De kans is groot dat hij in etappe 16, die start in Montpellier en 172 kilometer verder eindigt op de top van de Mont-Ventoux, opnieuw huis gaat houden. Want de 26-jarige Sloveen won nog nooit op wat te boek staat als een van de meest legendarische beklimmingen in de Tour-historie. Mont-Ventoux is de berg waarop wielrenner Tom Simpson in 1967 (Jan Janssen won die etappe die overigens niet finishte op de top van de Ventoux, maar in Carpentras) het leven liet en waar de nodige legendarische gevechten zijn gevoerd. Wout van Aert won vier jaar geleden de laatste Tour-etappe waarin de ‘Reus van de Provence’ werd opgenomen. Sterker, hij moest in 2021 twee keer worden beklommen, maar de finish was na de afdaling in Malaucène. Dit keer is de finish bovenop de ‘kale berg’. Eigenlijk is het vandaag 155 kilometer lang een makkelijke etappe. Er wordt amper geklommen. En dat op de dag na de tweede rustdag. Ideaal, zou je denken. Maar die onheilspellende berg is al van veraf te zien, de renners weten allemaal wat nog komen gaat. Aangekomen in Bédoin staat het toetje op het menu; Dé Klim (15,7 kilometer tegen een gemiddelde stijging van 8,8 procent). De eerste tien kilometer gaan door het bos, daarna is een wat vlakkere passage. Vervolgens krijgt de wind vrij spel, is er geen boom meer te bekennen. De laatste anderhalve kilometer, met de zendmast op de top in het vizier, gaat het nog met 10 procent omhoog. Pogacar zal met later deze week de Alpen in het verschiet nog wat extra tijd op Vingegaard willen pakken. Bovendien is hij bezig om zijn bingokaart wat betreft overwinningen af te strepen en een overwinning op Mont-Ventoux staat daar zeker tussen. En de veelvraat zal ook de bolletjestrui weer willen pakken als toetje.   De kanshebbers van Helden *** Tadej Pogacar ** Jonas Vingegaard * Felix Gall   [caption id="attachment_21482" align="alignnone" width="2560"]  [/caption]

De bom barstte afgelopen zomer na de bekentenis van trainer Gerrit Beltman dat hij jarenlang turnsters had mishandeld. Renske Endel (37), Suzanne Harmes (35), Verona van de Leur (35) en Gabriëlla Wammes (35) hadden tien jaar geleden al het lef om hun nek uit te steken en in Helden te vertellen over de misdragingen van Beltman en zijn collega Frank Louter die bij hen diepe sporen hadden nagelaten. We zochten de turnsters die in 2001 en 2002 werden gekozen als Sportploeg van het Jaar wederom op. “Het geschreeuw, de opmerkingen die ik naar mijn hoofd kreeg. Gerrit heeft mij nooit geslagen, maar je kunt spreken van verbale mishandeling als je als meisje van elf jaar zo vaak hoort dat je niet goed genoeg bent en er ver over je grenzen gegaan wordt. Ik raakte mezelf steeds meer kwijt,” vertelde Renske Endel tien jaar geleden over haar tijd onder turntrainer Gerrit Beltman bij K&V in Opmeer. “Ik kon zo verschrikkelijk opzien tegen de trainingen, dat ik op school al bloednerveus was. Keek ik naar de klok: o nee, nog dertig minuten. Geniet nog even van dit moment, zei ik tegen mezelf en sloot zo lang mogelijk mijn ogen. Of ik zat in de auto en dacht: pap, rij maar het water in, want dan hoef ik tenminste niet naar de training. Ik voelde me erg eenzaam, niemand kon voorstellen hoe rot het kon zijn. Tegen mijn ouders vertelde ik in het begin nog weleens wat er was voorgevallen tijdens de training, maar al snel niet meer. Als Gerrit weer eens tegen mij was uitgevallen, zei hij meteen: ‘Nou hangen papa en mama vanavond zeker aan de telefoon?’ Dus zei ik niets, uit angst. Ik verzweeg dingen, werd heel gesloten.” ‘De beste ouders, zijn dode ouders,’ liet Beltman geregeld weten. Renske: “Vanaf het begin werd ik bewust weggehouden bij mijn ouders. Dat begon rond mijn twaalfde. Hij was ervan overtuigd dat zij een negatieve invloed hadden op mijn prestaties. Ik kreeg dan ook het advies om uit huis te gaan en in te trekken bij Gerrit en zijn vrouw. Veertien was ik toen. Ik denk dat mijn ouders het ook moeilijk vonden, maar ze gingen er toch in mee. Omdat ze dachten dat het erbij hoorde.” Renske raakte de weg helemaal kwijt. Op haar zestiende kwam ze terecht bij een sportpsycholoog en vertrok uiteindelijk bij Beltman. “Het was heel moeilijk om van hem los te komen, ik had namelijk een enorm schuldgevoel naar hem toe. Ik was zelf helemaal kapot, maar het voelde of ik iets verschrikkelijks deed door bij hem weg te gaan.” Ze maakte de overstap naar Boris Orlov in Nijmegen en was in 2001 de eerste Nederlander sinds 1903 die een WK-medaille won. Renske pakte zilver op brug. Nadat ze in 2003 op haar 21ste was gestopt met turnen, merkte ze wat een diepe sporen de periode onder Beltman hadden achtergelaten. “In dromen was ik vaak boos en opstandig. Dan droomde ik dat ik tegen Gerrit terug schreeuwde. Ik was erg zoekende en kon soms ineens ontzettend down zijn. Ik had een leuk leven, maar kon er niet van genieten. Bij het verwerkingsproces had ik hulp nodig, in mijn eentje kwam ik er niet uit.” Bij het afscheid, tien jaar geleden, vertelde Renske: “Ik denk dat het nog lang duurt voor ik alles een plek heb gegeven.” Als we haar begin februari 2021 opzoeken geeft ze meteen vol trots een rondleiding door haar knusse huisje in Alkmaar dat ze met hulp van haar familie en vriend heeft opgeknapt. Op zolder doet ze dagelijks haar trainingen voor haar werk als acrobate. In tijden van corona zijn er bijna geen boekingen, desondanks is het zaak om in shape te blijven. 'Toen Beltman met zijn bekentenis kwam, was ik in shock. Maar ik dacht ook: een beetje erkenning' De bom in het turnen is gebarsten nadat eind juli 2020 haar oud-coach Gerrit Beltman in het Noordhollands Dagblad toegaf dat hij turnsters jarenlang heeft mishandeld en vernederd. Hij vertelde ook dat hij niet de enige was die zo handelde. De onthulling was groot nieuws, tal van oud-turnsters deden hun verhaal, de turnbond stelde bondstrainers die volgens de verhalen over de schreef waren gegaan, tijdelijk op non-actief. Marieke van der Plas, algemeen directeur van de KNGU, gaf opdracht voor een onafhankelijk onderzoek naar grensoverschrijdend gedrag in turnzalen. De conclusies van de commissie, onder leiding van hoogleraar sport en recht Marjan Olfers, laten langer op zich wachten doordat meer dan driehonderd meldingen over mishandelingen binnenkwamen. “Ik heb het heel moeilijk gehad nadat ik tien jaar geleden mijn verhaal deed,” vertelt Renske aan de keukentafel, “omdat het voor mij voelde dat ik iets had gezegd wat achter gesloten deuren moest blijven. Ik voelde me schuldig, had met mijn verhaal Gerrit in een slecht daglicht geplaatst. Mijn ouders steunden me gelukkig volop, zij hadden van nabij meegemaakt hoe ik in mijn jonge jaren was veranderd van een vrolijk, energiek kind in een teruggetrokken, ongelukkig meisje. Ze vonden het goed dat ik m’n verhaal deed en voor mezelf opkwam. Helden Magazine 56 Het eerste gedeelte van het verhaal van Renske Endel komt voort uit Helden Magazine 56, waar bondscoach van het Nederlands elftal: Frank de Boer zich uitspreekt over het WK in Qatar, Virgil van Dijk, de kansen van ‘zijn’ Oranje, Louis van Gaal, Guus Hiddink en zijn rol als vader van drie dochters. Naast het verhaal van Endel delen ook oud-turnsters: Gabriëlla Wammes, Suzanne Harmes en Verona van de Leur nogmaals hun schokkende verhalen. Ook in Helden Magazine 56 een uitgebreid interview met oud-voetbalster Anouk Hoogendijk over de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal en een loodzware bevalling. Noa Lang maakte afgelopen zomer de overstap van Ajax naar Club Brugge. En met succes. We legden hem stellingen voor. Nadine Visser werd opnieuw Europees kampioen indoor op de 60 meter horden, wat maakt haar zo goed? Daarnaast was Tom Boonen jarenlang de koning van het voorjaar. We spraken hem over Tom Dumoulin, cocaïne, immense druk en de kick van autoracen. Verder blikt Stanley Menzo terug op een roerig leven. Is Chantal van den Broek-Blaak in grote vorm, maar heeft ze besloten volgend jaar te stoppen als wielrenster. Doet bokser Peter Müllenberg zijn verhaal en hoopt marathonloper Björn Koreman zicht te kwalificeren voor de Spelen. Judoka Roy Meyer deelt zijn levenslessen met Victoria Koblenko én Erben Wennemars is parkdirecteur tijdens De Droomzomer.  In ‘de dag dat alles misging’ blikt Rianne Schorel daarnaast terug op de Spelen van 2016 en staan we stil met Kika van Es in de ‘Leeuwinnen in het Rijks’. Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.

FC Barcelona krijgt niet alleen weer kleur op de wangen, de ploeg heeft ook weer een troetelkind sinds het vertrek van Lionel Messi. Zijn naam: Lamine Yamal, op zijn zestiende al Europees kampioen met Spanje. Een portret van de inmiddels zeventienjarige aanvaller met Marokkaanse, Equatoriaal-Guinese, Catalaanse én Spaanse roots uit het dubbeldikke jubileumnummer van 2024. “Zijn doorbraak maakt iets speciaals los.” Lamine Yamal Op YouTube is een prachtige compilatie te zien van de opmars van Lamine Yamal Nasraoui Ebana. Van La Masía naar het eerste heet het door Barça-tv samengestelde filmpje. Je hoeft geen kenner te zijn om het talent te herkennen van het jochie dat op zijn zesde voor het eerst werd gescout door Barcelona. Hij doorliep er vanaf 2014 de hele jeugdopleiding. Van jongs af aan is Yamal – zijn voetbalnaam – tegenstanders te slim en te snel af. Met zijn gouden linkerbeen beweegt hij zich als een slangenmens over het veld. In de compilatie ziet de kijker hem steeds ietsje ouder worden en voortdurend van rugnummer wisselen. Zijn onvoorspelbare bewegingen, beslissende acties en weergaloze doelpunten zijn van alle tijden. Net zoals zijn ontwapenende lach. Yamal is de nieuwe publiekslieveling van Barcelona. Al is er aan de andere kant ook een voortdurende polemiek rond hem en zijn familie. Hij maakte op 29 april 2023 tegen Real Betis en onder trainer Xavi Hernández zijn competitiedebuut voor Barcelona. Als een toptalent van vijftien jaar, negen maanden en zestien dagen. Anderhalf jaar later is hij de status van golden boy ontgroeid. Yamal is voor zijn achttiende al de grote ster van Barcelona én het nationale Spaanse elftal. Hij speelde een grote rol bij het winnen van de Europese titel en werd op het Ballon d’Or-gala verkozen tot ’s werelds beste voetballer onder 21 jaar. [caption id="attachment_20585" align="aligncenter" width="2560"] Lamine Yamal[/caption] Er lonkt nog een heel voetballeven voor de aanvaller die als hét grote voorbeeld geldt voor een nieuwe generatie. Over de hele wereld dragen jonge voetballers het shirt van Yamal met rugnummer 19. En daarmee treedt hij bij Barça als voetballer én als commercieel product in de voetsporen van Lionel Messi. Al wil hij zelf niets weten van een vergelijking met de Argentijnse superster. Evenmin ziet hij gelijkenissen met andere Barçaiconen als Johan Cruijff, Ronaldinho of Xavi Hernández. Lamine Yamal is Lamine Yamal. Hij gaat zijn eigen weg op een manier die afwijkt van het moderne, geprogrammeerde voetbal. Zijn toekomst ligt naar eigen zeggen bij Barcelona. Een bod van naar verluidt 250 miljoen euro dat Paris Saint-Germain afgelopen zomer zou hebben gedaan was volgens Barçavoorzitter Joan Laporta kansloos. Hoewel zijn carrière nog maar net is begonnen, doen verschillende oudtopspelers op verzoek van Helden een voorspelling over de toekomst van Yamal. Volgens Hristo Stoitsjkov is hij nu al geschiedenis aan het schrijven. “Op zeer jonge leeftijd is Lamine Yamal een fenomeen met een enorme impact op het mondiale voetbal,” laat de Bulgaarse oud-voetballer van Barcelona via een appje weten. Stoitsjkov: 'Op zeer jonge leeftijd is Lamine Yamal een fenomeen met een enorme impact op het mondiale voetbal' En ook Jorge Valdano is zeer lovend. De Argentijn, die het witte shirt van Real Madrid droeg en in 1986 samen met Diego Maradona wereldkampioen werd, betitelt Lamine Yamal desgevraagd als: “De Spaanse voetballer die van alle spelers deze eeuw de grootste toekomst voor zich heeft.” En Ali Boussaboun, oud-international van Marokko, noemt LY ‘een toptalent die nu al als Europees kampioen met Spanje tot de allerbesten behoort’. Het zijn loftuitingen van internationale kenners, die Lamine Yamal als liefhebbers van het voetbal koesteren. Kritiek De inwoners van Catalonië, Spanje, Marokko en Equatoriaal-Guinea sluiten Yamal als een van hen in de armen. Zijn succes heeft vele vaders, letterlijk en figuurlijk. Zo zien ze hem bij Fútbol Club Barcelona als een Catalaans product van de eigen jeugdopleiding. De Spaanse bond beschouwt hem tegelijkertijd als geboren Spanjaard, die via de nationale jeugdelftallen automatisch doorstroomde naar La Roja van bondscoach Luis de la Fuente. En in Marokko en Equatoriaal- Guinea voelen ze zich respectievelijk door de afkomst van zijn vader en zijn moeder verwant met de tienerster. In de twee Afrikaanse landen hadden velen graag gezien dat Yamal hún nationale shirt zou dragen. Pogingen om hem daartoe te verleiden, liepen op niets uit. Vooral uit de Marokkaanse gemeenschap was er kritiek op de keuze van Yamal om voor Spanje uit te komen. Boussaboun, geboren in het Marokkaanse Tanger en meer dan vijftien jaar actief voor verschillende clubs in de eredivisie, vindt dat ‘de persoonlijke keuze’ van een voetballer gerespecteerd dient te worden. De oud-prof kwam zelf uit voor Jong Marokko, Jong Oranje en de A-ploeg van Marokko. “Het besluit voor welk land je gaat spelen, neem je deels met je hart en deels met je verstand. Lamine Yamal heeft met Spanje ook een carrièrekeuze gemaakt. Want voetbal is zijn werk. Het is niet zo dat je een bepaald land verdedigt alsof je in een oorlog zit. Dat je gaat meevechten met de één of de ander. Hij werd met Spanje meteen Europees kampioen en is daardoor misschien wel honderd miljoen euro meer waard geworden. Wat dat betreft plukt hij er nu al de vruchten van.” Yamal is een mix van verschillende culturen. Hij kwam op 13 juli 2007 als Lamine Yamal Nasraoui Ebana ter wereld onder de rook van Barcelona in het plaatsje Esplugues de Llobregat. Als oudste zoon van zijn Marokkaanse vader Mounir Nasraoui en zijn Equatoriaal- Guinese moeder Sheila Ebana. Hún wieg stond respectievelijk in Larache en in Bata. Ze verdienden hun geld aan het begin van deze eeuw als arbeidsmigranten in Catalonië. Als schilder en serveerster. Ze woonden met tien mensen in een huis. Op steun van de overheid hoefden ze nauwelijks te rekenen. Het was een dagelijkse strijd om de eindjes aan elkaar te kunnen knopen. Lamine Yamal – ‘eerlijk’ en ‘schoonheid’ in het Arabisch – is als dankbetuiging genoemd naar twee personen – Lamine en Yamal – die het echtpaar in financieel moeilijke tijden hebben geholpen. Desondanks hield het huwelijk van zijn ouders niet lang stand. Yamal was amper drie jaar toen ze uit elkaar gingen. Hij ging met zijn moeder mee naar het Catalaanse stadje Granollers waar ze een nieuw bestaan probeerden op te bouwen. Sheila Ebana ging er bij de plaatselijke McDonald’s werken. Ze kwam er in contact met de lokale voetballer Inocente Diez, alias Kubala, die haar aanbeval om haar zoontje bij de plaatselijke club in La Torreta te laten voetballen. Diez was daar coördinator en ontfermde zich graag over het uitzonderlijke talent. “Je kon meteen zien dat hij iets speciaals had,” zei Diez later tegen The Athletic. “Op zo’n jonge leeftijd weet je het natuurlijk nooit wat er precies gaat gebeuren. Het is zo’n grote wereld. Maar het leek er wel op alsof hij door een stokje betoverd was.” Getto Ook toen Yamal enige tijd later grotendeels naar zijn vader in het verderop gelegen Mataró verhuisde, waar zijn Marokkaanse oma Fátima veelal voor hem zorgde, bleef hij op verzoek van Diez bij C.F. La Torreta spelen. De coördinator haalde en bracht het weinig spraakzame talent. Voetballen leerde Yamal ook op het beton in Rocafonda, de beruchte stadswijk van Mataró. Daar golden de wetten van de straat. Daar legde Yamal als voetballer zijn basis. Hij speelde dag in dag uit op een pleintje samen met jochies wiens ouders geen geld hadden om contributie te betalen. Op de muren langs het veld stond in kleurige cijfers en letters ‘Rocafonda’ en ‘304’ – verwijzend naar de drie laatste cijfers van de postcode (08304) van de buurt. Het imago van Rocafonda was en is niet best. Het is een achterstandswijk met verschillende gezichten. Grote families wonen er samen in kleine huizen. Dat zorgt voor hechte gemeenschappen waar mensen voor elkaar opkomen. Het leven speelt zich buiten af, waar een informele economie bestaat. Verkoop van handel en etenswaar, het ruilen van spullen. Niet alles kan het daglicht verdragen. De sfeer is er door de vele aan drugs gerelateerde criminaliteit soms grimmig. Niet zelden worden meningsverschillen beslecht met agressie en geweld. De familie van Lamine Yamal weet er alles van. Meer dan eens kwam vader Mounir Nasraoui negatief in het nieuws. Zo schold hij op 16 mei 2023 leden van de extreemrechtse VOX, die in aanloop naar de parlementsverkiezingen een kraampje in Rocafonda hadden opgezet, uit voor ‘hoerenzonen’ en ‘racisten’. En toen hij hen later met eieren bekogelde, liep het uit op een handgemeen. De partij deed aangifte. Mounir Nasraoui bood in de rechtbank zijn excuses aan, maar legde uit waar zijn uitbarsting vandaan kwam. Hij was razend over de uitspraken van VOX-politici die stelden dat kinderen als Yamal terug zouden moeten naar hun eigen land. En dat terwijl zijn zoon juist Spanje vertegenwoordigde als international. “De mensen van VOX hebben het recht niet om zoiets te zeggen, want Spanje is ook óns land,” zei hij tegen de rechter. Mounir Nasraoui werd veroordeeld tot een boete van 546 euro en moest 110 euro betalen voor een gesneuvelde zonnebril. Het incident haalde de nationale en internationale media. Het bevestigde het negatieve imago van de wijk. Dat Lamine Yamal zich identificeert met de maatschappijkritische Marokkaans- Spaanse rapper Morad is koren op de molen voor uiterst rechts. In die kringen wordt openlijk de vraag gesteld of Yamal wel voor Spanje zou moeten spelen. “Wie uit Rocafonda komt, krijgt van de buitenwereld bijna automatisch een bepaald stempel op zich gedrukt,” zegt Arnau Gonzàlez i Vilalta. Volgens de hoogleraar geschiedenis van de Autonome Universiteit van Barcelona plaatsen conservatieve media en rechtse politici Lamine Yamal en zijn familie daarom al snel in een verkeerd daglicht. “Dat is niet altijd terecht natuurlijk. Deels komt dat voort uit vooroordelen en onwetendheid. Want wie gaat er nu vanuit het centrum van Mataró naar een getto als Rocafonda? Dat doe je alleen als je er iets te zoeken hebt. In Parijs, Milaan of Rotterdam is dat niet anders. Daar leven ook veel mensen geïsoleerd van de veel rijkere buitenwereld.” Marokkaanse arbeiders Voor Yamal is Rocafonda meer dan zomaar een volksbuurt met nauwe straatjes. De wijk, op zo’n veertig kilometer ten noorden van Barcelona, is de plek die een groot deel van zijn identiteit bepaalt. Hier wordt niet gestreden voor een onafhankelijk Catalonië. Hier is het vechten voor het dagelijks bestaan. Rocafonda is in de jaren zestig van de vorige eeuw gebouwd als wijk voor arbeiders die vanuit alle delen van Spanje kwamen. Destijds was de wil van dictator Francisco Franco nog wet in Spanje. Tot zijn dood op 20 november 1975 was het land een buitenbeentje binnen Europa, gastarbeiders waren er zeldzaam. De eerste toestroom van Marokkaanse en Afrikaanse werkkrachten ging daardoor aan Spanje voorbij. Die nestelden zich in landen als Frankrijk, België, Nederland en Duitsland en brachten vele voetballende zonen met dubbele paspoorten voort. Spanje kreeg pas één of twee generaties later met dat fenomeen te maken. Het multiculturele Spanje was op het EK van dit jaar ook echt zichtbaar in de nationale ploeg, waar Lamine Yamal de voorhoede vormde met Nico Williams, een geboren Bask met twee Ghanese ouders. De demografie van Rocafonda is de afgelopen decennia sterk veranderd. Spanjaarden met wortels uit Andalusië en Extremadura hebben veelal plaatsgemaakt voor arbeidsmigranten. Yamal werd er omringd door talloze andere jongeren wiens roots ook buiten Europa lagen. In landen als Marokko, Equatoriaal-Guinea, Ecuador of de Dominicaanse Republiek. Behalve Spaans en Catalaans is Arabisch er een van de voertalen. Yamal switcht daardoor zonder probleem van de ene taal naar de andere. Zoals hij de bal op het veld in een fractie van een seconde van zijn linker- naar zijn rechtervoet beweegt. Op gevoel. ‘Voetbalfilosoof’ Valdano beschrijft hem als ‘een atypisch natuurtalent dat door zijn vaardigheid, snelheid, precisie en creativiteit afwijkt van de huidige trend in het voetbal waarbij controle over de bal altijd vooropstaat’. Yamal is altijd het straatvoetballertje gebleven, hij doet wat er in hem opkomt. Het is zijn kracht. Het maakt hem onvoorspelbaar en ongrijpbaar. Wat dat betreft gaat de vergelijking met Messi zeker op. Maar het talent van Yamal werd door Barcelona op nog veel jongere leeftijd opgemerkt dan dat van Messi destijds. Hij was nog maar zeven toen Barcelona via een tipgever bij hem terechtkwam. Yamal had aan één training genoeg om de scouts van Barça te overtuigen om bij de ‘benjamins’ te mogen spelen. De overstap van C.F. La Torreta naar Barcelona was enorm, maar kwam volgens zijn ‘ontdekker’ Diez niet als een verrassing. Hij had altijd gedacht dat Barça op een dag voor hem zou komen. Het leven van Mounir Nasraoui en Sheila Ebana draaide vanaf dat moment grotendeels om de voetballoopbaan van hun zoon. Al snel werd besloten dat het beter voor de ontwikkeling van Yamal was om ‘intern’ te gaan wonen. In een later stadium keerde hij terug naar Rocafonda, om vervolgens toch weer samen met zo’n tachtig andere talentvolle voetballers in Ciutat Esportiva Joan Gamper te leven. Inmiddels heeft Yamal een eigen onderkomen in Sant Joan Despí, niet ver van het trainingscomplex van Barcelona. Wedergeboorte Yamal treedt als zelf opgeleide speler van Barcelona in de voetsporen van vele grootheden, onder wie Victor Valdés, Gerard Piqué, Carles Puyol, Sergio Busquets, Xavi, Andrés Iniesta, Pedro en Lionel Messi. Zij maakten deel uit van de succesvolste selectie ooit, die in 2009 onder leiding van Barça-icoon Pep Guardiola alle mogelijke prijzen won. Yamal was toen nog maar twee. Toch had Lamine Yamal anderhalf jaar daarvoor al een bijzondere ontmoeting gehad met Messi. Toen er voor een liefdadigheidskalender van dagblad Sport en Unicef kleine kinderen werden gezocht uit Rocafonda om met spelers van Barcelona op de foto te gaan, bleek de familie van Yamal een winnend lot te hebben. Fotograaf Joan Montfort legde Messi in een van de kleedkamers van Camp Nou op beeld vast terwijl hij samen met de trotse moeder Sheila Ebana de kleine Lamine Yamal een beetje onhandig in een blauw badje vasthield. Messi zou hem die dag zijn zegen hebben gegeven. De wegen van Messi en Yamal kruisten zich opnieuw in 2014 toen ze elkaar tegenkwamen als voetballers van Barcelona in Sant Joan Despí. Yamal begon er aan een opleiding waarvan de Argentijnse nummer 10 het laatste deel met succes had doorlopen tot zijn officiële debuut in het eerste elftal van Barcelona op 16 oktober 2004. Messi was zeventien jaar, drie maanden en 22 dagen toen hij vanuit ‘La Masía’ doorstroomde naar het eerste elftal. Het was het begin van een golfbeweging waarbij een lichting van uitzonderlijk zelf opgeleid talent de club in de geest van Johan Cruijff naar de absolute top bracht. Met het tiki-taka-voetbal veroverde Barcelona de wereld. Aan de top blijven bleek niet zo makkelijk. Zeker niet toen er zich geen nieuwe gouden generatie aandiende en de club ervoor koos om zich als een multinational te gaan positioneren. Als een soort Disney World voor voetballers. Voor honderden miljoenen werden sterren van buitenaf aangetrokken. Die strategie mislukte en Barcelona dreigde in alle opzichten weg te zakken, zowel in financiële, sportieve als morele zin. Historicus en Barça-fan Gonzàlez i Vilalta ziet de neergang als een geluk bij een ongeluk. “Er werd met geld gesmeten om spelers met allerlei nationaliteiten te halen. Maar het gevoel van Barcelona, en zelfs dat van het spelen voor de trots van Catalonië was verdwenen. Barcelona werd door alle financiële beperkingen gedwongen om terug te keren naar de wortels,” stelt de hoogleraar geschiedenis. “Naar de opleiding waar de jeugdspelers met een hart voor de club én een hart voor Catalonië worden grootgebracht. Jongens die vaak geboren en getogen zijn in de buurt van Barcelona. Yamal is daar een sprekend voorbeeld van. Zijn doorbraak maakt iets speciaals los. Een gevoel van opwinding dat misschien wel te vergelijken is met de komst van Cruijff in 1973 of met het Barça van Ronaldinho en Messi in 2004. Het is het gevoel van een wedergeboorte.” Ophef De voorbije jaren zijn er talloze voetballers uit de opleiding van Barcelona bestempeld als ‘nieuwe Messi’, maar spelers met namen als Jeffrén Suárez, Thiago Alcántara, Gai Assulin, Adama Traoré en Riqui Puig slaag- den er niet in door te breken in het blaugrana. Dat leek Ansu Fati – het wonderkind uit Guinee-Bissau – wel te lukken toen hij op 25 augustus 2019 zijn debuut maakte op een leeftijd van zestien jaar, negen maanden en 25 dagen. Het wonderkind viel door de ene na de andere blessure ver terug en staat nu in de schaduw van Yamal die de harten van het publiek verovert. En dat doet de kwikzilverachtige aanvaller week in week uit in het Olympisch Stadion van Montjuïc, waar Barcelona speelt nu Camp Nou gerenoveerd wordt, alsof hij nog op het beton van Rocafonda staat. Lamine Yamal is niet alleen het boegbeeld van een nieuwe lichting Barça-talenten, onder wie Alejandro Baldé, Pau Cubarsí, Marc Casadó, Fermín López en Héctor Fort, maar ook het gezicht van een talentvolle generatie in Catalonië groot geworden voetballers met Marokkaanse wortels, zoals Abde Ezzalzouli, Chadi Riad, Ilias Akhomach en Omar El Hilali. Hun onderlinge verbondenheid is door hun gezamenlijke afkomst enorm. Er is wel een groot verschil tussen de nummer 19 van Barcelona en de andere vier. Yamal is international voor Spanje, terwijl de anderen voor Marokko hebben gekozen. Dat deden ze al jaren geleden toen de Nederlander Mark Wotte hen als jeugdcoach in dienst van de Marokkaanse bond de kans gaf. “Bij dit soort keuzes draait het er soms ook om er snel bij te zijn. En dat je zorgvuldig te werk gaat. Betrek de ouders erbij. Je moet de spelers laten voelen dat ze welkom zijn,” legt Wotte uit. “Zo koos Noussair Mazraoui bijvoorbeeld voor Marokko in plaats van Nederland. Toen hij in de jeugd van Ajax speelde, zagen ze hem bij Oranje nog niet staan. Maar goed, Spanje zag Lamine Yamal natuurlijk niet over het hoofd. Zo is het met iedere speler toch ook weer anders.” De ontwikkeling van Yamal ging zo snel dat er aanvankelijk niet veel ophef ontstond toen de voetballer van Barcelona in een filmpje op X lachend in een rood shirt van Marokko rondliep en het logo van ‘de Atlasleeuwen’ kuste. Het was vlak nadat Marokko in de kwartfinales van het WK in 2022 had gewonnen van Spanje. De ophef ontstond pas toen Yamal maanden later in beeld kwam bij de Spaanse bondscoach Luis de la Fuente. Toen hij op 8 september 2023 op zijn zestiende zijn debuut maakte voor Spanje in een EK-kwalificatieduel met Georgië was het pleit beslecht. Althans voor Lamine Yamal. Binnen de Marokkaanse gemeenschap bleven ze strijdlustig hopen op een ommekeer. Hoewel Munir El Haddadi en Ibrahim Díaz na het spelen van één interland voor Spanje later alsnog voor Marokko kozen, is dat voor Lamine Yamal geen optie. En inmiddels is dat een gepasseerd station. Steekpartij Binnen de Marokkaanse gemeenschap in Rocafonda is niet iedereen het eens met het besluit van Yamal. Zij vinden dat hij net als de door Real Madrid opgeleide sterverdediger Achraf Hakimi voor Marokko zou moeten spelen, de halvefinalist van het laatste WK. Niet iedereen kan het verteren dat Spanje met de uitblinkende Yamal in de zomer van 2024 Europees kampioen werd. Al heeft hij naast het roodgeel van Spanje ook de vlaggetjes van Marokko en Equatoriaal-Guinea op zijn schoenen. Mounir Nasraoui was opnieuw wereldnieuws toen hij een paar weken na het EK in een shirt van zijn zoon op straat in Rocafonda ruzie kreeg met een aantal mannen. Ze zouden volgens bronnen uit de wijk niet blij zijn geweest met de keuze van Lamine Yamal voor Spanje. Later op die dag werd Nasraoui zelfs door hetzelfde groepje neergestoken. Hij overleefde het wonderwel. Oma Fátima maakte later via de media bekend dat haar kleinzoon als ‘geboren en getogen Spanjaard voor La Roja speelt’. Het kwam haar naar eigen zeggen op doodsbedreigingen te staan waardoor ze er net als haar zoon en kleinzoon aan denkt te vertrekken uit de wijk. Toch zal Lamine Yamal voor altijd aan Rocafonda verbonden blijven. Hij is er het voorbeeld voor de jeugd. En het bewijs dat alles mogelijk is. Zijn beeltenis is er overal te zien. Aan de overkant van het speelveldje is op de deur van panaderia arábica – een bakkerszaak die door Yamals oom Abdul is opgezet – een schildering te zien van de nieuwe volksbuurtheld in het shirt van Barcelona. Met daarboven de vlaggen van Spanje, Marokko en Equatoriaal-Guinea. Yamal is zichtbaar de trots van de buurt en verloochent zijn afkomst niet. Zo maakt hij bijna steevast na een doelpunt voor Barcelona met zijn vingers een drie-nul-vier-gebaar om te laten zien waar hij vandaan komt. Een Marokkaans, Equatoriaal- Guinese Spanjaard uit Rocafonda. “Hoe beter Yamal gaat voetballen, des te meer de media de aandacht zullen vestigen op zijn spel in plaats van zijn achtergrond,” voorspelt de Catalaanse historicus Gonzàlez i Vilalta. “En dat is maar goed ook.” Racisme Lamine Yamal is de trots van Barcelona, maar hij wordt nog lang niet door iedereen in Spanje omarmd. Tijdens El Clásico, die Barcelona met 4-0 won van Real Madrid, werd hij bij een hoekschop het slachtoffer van racistische uitlatingen. Ook bij het derde doelpunt, gemaakt door Yamal, waren racistische geluiden te horen in het stadion van Real. Er is nog een lange weg te gaan, maar Yamal heeft nog tijd genoeg. Helden Magazine nummer 74 Het eerste deel van het verhaal over Lamine Yamal is afkomstig uit Helden Magazine nummer 74. In het dubbeldikke jubileumnummer wordt uitgebreid teruggeblikt op het waanzinnige sportjaar 2024. Ronald Koeman siert de cover van deze 180 pagina’s tellende editie. De bondscoach spreekt zich uit over de ziekte van zijn vrouw Bartina, de kritiek van analisten op spelers en op ‘zijn’ Oranje, de overvolle agenda, Memphis Depay en zijn rol als opa. Olympische Spelen Sportman van het Jaar Harrie Lavreysen komt aan het woord en tal van intimi verklaren het succes van de baanrenner die dit jaar drie keer olympisch goud en drie wereldtitels won. Ook powervrouwen Marit Bouwmeester en Sharon van Rouwendaal, allebei winnares van goud in Parijs en GOAT (Greatest Of All Time) in hun sport, doen hun verhaal. Nieuwe held Worthy de Jong, beroemd om het gouden schot waarmee hij de 3x3 basketballers de titel bezorgde, spreekt af met Victoria Koblenko. De gouden roeiers van de dubbelvier, Finn Florijn, Lennart van Lierop, Koen Metsemakers en Tone Wieten, komen samen voor een reünie op de Bosbaan. Hockeykeeper Pirmin Blaak bezorgde de Nederlandse hockeyers eindelijk weer goud, maar hij heeft er veel voor moeten opofferen. Over powervrouwen gesproken: wat te denken van Marianne Vos? Op haar 37ste behaalde de wielrenster olympisch zilver in Parijs en verzekerde zich van de wereldtitel op gravel. Puck Pieterse was op weg naar zilver op de mountainbike in Parijs. Toen reed ze lek. Vierde. Daarna pakte ze wel de wereldtitel in het veldrijden en ze werd wereldkampioen onder 23. Ze doet haar verhaal in de rubriek De Dag Dat Alles Misging. Sportjaar 2024 2024 was ook het jaar van de doorbraak van Joy Beune. Lang stond ze te boek als de vriendin van Kjeld Nuis, maar dit jaar groeide ze uit tot de nieuwe schaatskoningin. Ze won wereldtitels op de ploegenachtervolging en 5000 meter én werd glansrijk wereldkampioen allround. Tijd voor een schitterende shoot. En wat te denken van Jerdy Schouten? Hij veroverde de landstitel met PSV, werd binnen no time een onmisbare schakel voor de ploeg van Peter Bosz en het Nederlands elftal. Ook werden hij en zijn vrouw Kirsten ouders van Gioia. “Ik heb het toch maar mooi geflikt.” Verder: Edwin en Annemarie van der Sar vertellen over het noodlot dat hen allebei trof: een hersenbloeding. Annemarie kreeg die in 2009, Edwin vorig jaar, vlak nadat hij opstapte bij Ajax. Edwin: “Mij is wel honderdduizend keer gevraagd of het door de stress is gekomen en of er een oorzaak te vinden was. Ik weet het niet.” Jorn, Inger en Kay zijn broers en zus én ze zijn alle drie handbalinternational. De weg naar de top ging niet altijd over rozen. Shorttrackster Selma Poutsma wil ook een topper op de langebaan worden en vertelt dingen die je nog niet van haar wist. En nog veel meer!