Marc van de Kuilen raakte vijftien jaar geleden zwaargewond in Afghanistan. Door toedoen van collega-militair Luuk Veltink. Hij zag Marc aan als vijand en vuurde. Luuk raakte later deels verlamd aan zijn arm door een motorongeluk. De twee vonden elkaar, een bijzondere vriendschap ontstond. Ze bleken ook allebei talentvolle paralympische sporters. Met de schrijnende humanitaire situatie in Oekraïens oorlogsgebied worden we dagelijks gevoed. Een jaar geleden was er een ander aangrijpend beeld dat de wereld over ging. Dat van radeloze Afghaanse burgers, die uit de greep van de weer machthebbende Taliban probeerden te blijven en zo wanhopig hun land wilden ontvluchten dat ze zich vastklampten aan een opstijgend vliegtuig... en vielen. Mensen voor wiens vrijheid honderden Nederlandse militairen jarenlang vochten. Tegen diezelfde Taliban. Het was onlangs vijftien jaar geleden dat dat Afghaanse gebied het decor vormde van de zwartste bladzijde in de geschiedenis van Defensie. ‘Ik heb je niet gebaard om jezelf overhoop te laten schieten,’ zegt de moeder van Marc van de Kuilen als hij zijn ouders vertelt bij het leger te willen gaan. Hij zet toch door. Marc, die op dat moment American football speelt op het hoogste niveau in Nederland, meldt zich als militair zelfs voor een tweede keer aan om te worden uitgezonden naar Afghanistan. Zijn moeder huilt. Iets met voorgevoel. De Navo-vredesmissie in Uruzgan leidt immers tot een rits aan oorlogsdrama’s aan Nederlandse zijde. Op 12 januari 2008 trekken twee Nederlandse compagnies gescheiden van elkaar door gebied waar Taliban-strijders zich ophouden. Als de duisternis intreedt, zitten ze op 800 meter van elkaar, zonder te weten waar precies. Het is aardedonker. De vermoedens zijn dat ze worden omsingeld door de Taliban. Er ontstaan vuurgevechten. Twee landgenoten, buddy’s van Luuk Veltink, worden gedood. Luuk, dan 21 jaar, kruipt in zijn rupsvoertuig achter het wapen en in zijn kijkers ontwaart hij de vijand. Althans, dat denkt hij. Hij krijgt toestemming om te vuren. En schiet, vijf, zes keer... Honderden meters verderop wordt de dan twintigjarige Marc geraakt, als hij munitie bij collega’s brengt. Als hij in elkaar zakt, kijkt hij tegen zijn eigen schoenzolen aan... Marc overleeft het, maar beide benen moeten worden geamputeerd. Onderzoek wijst uit dat het die bewuste avond om ‘eigen vuur’ (friendly fire) ging. Acht jaar later ontmoeten slachtoffer en schutter elkaar, in gang gezet nadat Luuk gewond is geraakt bij een motorongeluk tijdens vakantie. Zijn arm is daar deels verlamd door geraakt. “Ineens zat ik thuis. En sloeg aan het malen,” zegt Luuk. Al die tijd voelde hij zich schuldig tegenover Marc. “Ik dacht ook dat Marc mij vast zou haten, mij nooit zou willen zien.” Marc: 'Ik heb het Luuk meteen vergeven en hoopte dat hij het zichzelf ook kon vergeven. Ik ben gelukkig zoals ik ben. Ik mis mijn benen, maar ik mis verder niks' Luuk heeft al die jaren uit schaamte verzwegen naar zijn omgeving dat hij tijdens het friendly fire-incident de schutter was die ‘soldaat Kuilen’ had verwond. “Mijn vader was betrokken bij de treingijzeling bij De Punt in 1977, maar sprak er naderhand nooit over. Ik deed hetzelfde.” Een psycholoog van Defensie koppelt Marc en Luuk aan elkaar. Marc: “Ik heb het Luuk meteen vergeven en hoopte dat hij het zichzelf ook kon vergeven. Ik ben gelukkig zoals ik ben. Ik mis mijn benen, maar ik mis verder niks. Wie zegt me dat ik met benen ook zo gelukkig zou zijn geweest?” Omdat het bizarre verhaal even later in boekvorm verschijnt, zien de twee elkaar vaker en ontstaat er een band. Met oog, oor en hart voor elkaar. En ruimte voor humor. Marcs ongekend positieve instelling werkt aanstekelijk. “We gaan er toch geen tranentrekker van maken,” grapt Marc voor het dubbelinterview. Helden Magazine 65 Het eerste gedeelte van het verhaal van Marc van de Kuilen en Luuk Veltink komt voort uit Helden Magazine 65. Er is volop aandacht voor de wintersporten én ook voor voetbal. Frank Rijkaard geeft sinds lange tijd weer eens een interview en spreekt onder meer over Cruijff, het Nederlands elftal en Lionel Messi. In deze editie lees je ook een uitgebreid interview met Lois Abbingh en Tess Lieder – voorheen Wester -. De handbalcollega’s zijn vriendinnen, schoonzussen en sinds kort ook allebei moeder. Daarnaast spraken we met Dávid Hancko en Kristyna Pliskova. De een is een grote aanwinst voor Feyenoord, de ander is toptennisster. Én een gesprek met de populairste schaatser van dit moment, Jutta Leerdam. Verder interviews met de succesvolste Nederlandse olympiër ooit: Ireen Wüst, de eerste keeper op het afgelopen WK: Andries Noppert, twee grootheden in het rolstoeltennis: Diede de Groot en Esther Vergeer. Shorttrackster Xandra Velzeboer gaat als een komeet én Joep Wennemars is keihard bezig om uit de schaduw van zijn vader Erben te treden. Ook heeft het voetbalvirus nog altijd Guus Hiddink in zijn greep, verteld Juul Franssen over haar strijd met de judobond, spreekt Victoria Koblenko met olympisch kampioen openwater Ferry Weertman én staat bondscoach van de Oranjevrouwen: Andries Jonker stil bij De Nachtwacht. Wil je het hele nummer lezen? Bestel Helden Magazine 65 via onze webshop. Geen inspirerende sportverhalen missen van jouw Nederlandse sporthelden? Kies het abonnement dat bij jou past en word abonnee.

Jorden van Foreest won vorig jaar ‘zomaar’ het Tata Steel-schaaktoernooi. Hij werd de eerste Nederlandse winnaar sinds Jan Timman in 1985. In aanloop naar de nieuwe editie (14-30 januari, Wijk aan Zee) gaat Victoria Koblenko bij de 22-jarige schaakgrootmeester langs in hotel de Orangerie in Brugge, de stad waar hij is gaan wonen voor de liefde. Na het zien van de documentaire ‘De stelling van Foreest' heb ik veel waardering gekregen voor jouw ouders. In de docu zien we hoe je ouders hun zes kinderen leren denken. Zelfstandig denkvermogen ontwikkelden zij door onder meer thuisonderwijs en door jou en je vier broers en zusje op jonge leeftijd te leren schaken. Wat herinner jij je nog van de eerste keer achter een schaakbord? “We waren net verhuisd van Zutphen naar Groningen, ik was zes jaar. Ik heb een plaatje in mijn hoofd van hoe die huurwoning er toen uitzag en hoe ik daar de vloer moest bezemen. Mijn vader heeft me toen de regels geleerd. Niet met een plan, maar voor de lol. Mijn vader gaf me er een schaakboekje bij. Met zo’n koninginnendiploma.” Was je meteen fanatiek? “Ik vond het meteen best wel leuk en had een deal met mijn vader: hij had in Groningen gestudeerd, herinnerde zich een schaakcafé en als ik het schaakboekje uit had met de basisregels, dan zouden we in dat café een chocomel gaan drinken. Helaas konden we het niet meer vinden. Pas vijf of zes jaar later vonden we een alternatief schaakcafé.” Wat is het mooiste wat je van je ouders hebt geleerd? “Het spel zelf. En daarnaast al het ondersteunende advies. We hebben zo vaak aan tafel gezeten met de vraag: hoe kunnen we jou nog beter laten spelen? Die gesprekken zijn altijd onwijs waardevol het ging niet alleen over het schaaktechnische, maar ook over mijn psyche. Mijn ouders hebben altijd gedacht: hoe helpen we je naar de beste mentale staat?” Domme fout Hoe was je eerste toernooi? “Van mijn eerste toernooi herinner ik me een arbiter die ik heel streng vond, ik was toen zes of zeven. Dat liet een enorme indruk achter en daarna duurde het drie jaar voordat ik weer een toernooi durfde te spelen. Later begreep ik uit de Groningse schaakgemeenschap dat het een heel vriendelijke man was. Maar al die regels van een toernooi, al die kinderen én die arbiter hadden veel indruk gemaakt.” Wanneer won je je eerste toernooi? “Dat was het Nederlandse kampioenschap onder de tien jaar in 2009.” Wat me fascineert aan schaken is dat je niet alleen met strategie en tactiek bezig moet zijn, maar ook moet leren omgaan met verlies. Voor kinderen is dat vaak een uitdaging. Hoe was dat voor jou? “De partijen die ik verloor, vond ik erg pijnlijk. Ik denk niet dat ik een goede verliezer was. Mijn ouders deden hun best voor mijn schaakcarrière en als ik in hun perceptie een domme fout maakte, dan was de sfeer thuis niet goed. Uiteindelijk raak je gewend aan winnen, maar ook aan verliezen.” Je speelt dus niet alleen tegen je tegenstander, maar je neemt het ook op tegen je zelfbeeld? “Ja, je verliest een stukje zelfvertrouwen door een nederlaag. Ik weet nog goed dat ik in Wijk aan Zee zo slecht speelde toen ik achttien was, dat ik maanden twijfelde of ik het wel kon en of ik door moest gaan met schaken.” 'Ik doe wel ademhalingsoefeningen van Wim Hof en ik neem koude douches tijdens toernooien' Is die onzekerheid alleen aan schaken gerelateerd? “Niet alleen. Ik twijfel altijd over mezelf. Gaat het wel goed komen allemaal? Of kan ik niet beter wat anders doen? Maar als ik goed speel, dan heb ik minder last van die onzekerheid. Maar dat opgebouwde vertrouwen kan je met één slechte zet verbrijzelen. Dan ben ik voor m’n gevoel weer helemaal niks.” Helden Magazine 60 Het eerste gedeelte van het verhaal van Jorden van Foreest komt voort uit Helden Magazine 60. Deze editie staat voor een groot deel in het teken van de Olympische Spelen, waar Golden Girl Suzanne Schulting vier jaar geleden ‘zomaar’ olympisch kampioen werd en nu de favoriet is op elke afstand. In Helden Magazine 60 lees je een uitgebreid interview met succesvolste Nederlandse olympiër, Ireen Wüst. Ook spraken we Thomas Krol over onder meer zijn transformatie en Kjeld Nuis. Krijgt Sven Kramer in aanloop naar zijn laatste Spelen tien stellingen voorgelegd, spreken we met Antoinette de Jong over trouwen en een nieuwe koers én lacht het leven Irene Schouten toe, al weet ze ook maar al te goed hoe de andere kant van de medaille eruitziet. Ook in Helden Magazine 60 wist Botic van de Zandschulp in 2021 de sprong naar de top honderd te maken, maar dat is pas het begin voor de 26-jarige tennisser. Een gesprek met Peter Bosz over stress, Ajax en zijn ambitie om op een dag bondscoach te worden. Naast speler van Atalanta Bergamo en Oranje is Marten de Roon ook influencer. Op basis van 10 social media-posts gingen wij het gesprek met de voetballer aan. En hoe goed is Lionel Messi nog? We vroegen het aan Ronald Koeman, Henk ten Cate, Ruud Gullit, Giovanni van Bronckhorst, Ron Vlaar en Edwin Winkels. Verder zijn Chris Vos en Lisa Bunschoten de beste paralympische snowboarders van Nederland. In aanloop naar de Paralympics gingen we bij hen langs, een reconstructie van het olympisch goud op de 1000 meter met Gerard van Velde én Samantha van Diemen staat in de ‘Leeuwinnen in het Rijks’ stil bij De Liefdesbrief. Wil je het hele nummer lezen? Bestel Helden Magazine 60 via onze webshop. Geen inspirerende sportverhalen missen van onze Nederlandse sporthelden? Kies het abonnement dat bij jou past en word abonnee.

Hij is 23 jaar en vader. Anish Giri is ook de beste schaker van Nederland. Maar wie is hij? Helden ging in aanloop naar het Tata Steel Chess Tournament (12-28 januari) op onderzoek uit. Je moet het zo zien: als je hem twee seconden lang een stelling toont uit een bepaalde partij, maakt niet uit welke, slaat hij het patroon op in zijn geheugen. Als die stelling later, misschien wel jaren nadien, terugkomt in een van zijn eigen partijen, zal er een lampje in zijn hoofd gaan branden. Dan zal Anish Giri de situatie op het bord herkennen als iets dat hij eerder heeft gezien, waar hij over heeft nagedacht, waar hij misschien al, bewust of onbewust, een vervolg op heeft bedacht. Aan de andere kant: als je hem een schaakbord laat zien waar een kleuter lukraak wat stukken op heeft geplaatst, zal hij die ‘stelling’ waarschijnlijk niet onthouden. Want hoe raar het ook klinkt, zijn geheugen is niet uitzonderlijk goed. Hij is in elk geval niet zo iemand die een hele telefoonklapper in zijn hoofd heeft zitten, en hij kan dus ook niet zomaar de exacte bezetting van 64 velden terughalen. Wat hij wel kan, is schaakpatronen herkennen en toepassen. Wat volgens hem meteen de definitie is van een goede schaker. Nou is Anish natuurlijk wat meer dan gewoon een ‘goede’ schaker. Hij is wereldtop. En dat is meteen het probleem. Want Anish is zo sterk, dat bijna niemand begrijpt wat er in zijn hoofd omgaat tijdens een partij. Als Dafne Schippers de 200 meter wint, snappen we wat er gebeurt. Maar wat doen topschakers? Waar denken ze aan terwijl ze in volle concentratie naar het bord staren? Hoe verandert een partij als ze een stuk verschuiven? Soms voelen we de spanning als de wereldkampioen wordt uitgedaagd, als twee schakers in razende tijdnood als gekken op de klok slaan, als de verslagen partij na afloop nog net in staat is om zijn tegenstander een slap handje te geven. Maar in feite hebben de meeste mensen geen idee wat er eigenlijk gebeurt als twee grootmeesters tegen elkaar in het strijdperk treden. Kortom: wie zijn die jongens? Meer to the point: wie is Anish Giri? JONG GEZIN Dat Anish een ongebruikelijke achtergrond heeft, is wel zo’n beetje bekend. Russische moeder, Nepalese vader. Geboren in Sint-Petersburg, paar jaar in Japan gewoond, op zijn dertiende naar Nederland gekomen. Anish was toen al Russisch kampioen schaken onder twaalf jaar geweest, en ook in Nederland werd zijn talent snel onderkend. Hij was veertien toen hij grootmeester werd; een jaar later, in 2009, won hij de B-groep van het prestigieuze Corus-toernooi in Wijk aan Zee, tegenwoordig het Tata Steel Chess Tournament. Het is persoonlijk. Een krachtmeting van de hersenen. En als je verliest is dat niet leuk, om het zacht uit te drukken. Dan kun je die ander oprecht haten. Helden Magazine 39 Het eerste gedeelte van het verhaal van Anish Giri komt voort uit Helden Magazine 39 waar Tom Dumoulin de cover siert. Dumoulin won de Giro en de wereldtitels tijdrijden met de ploeg en individueel. In het extra dikke nummer is er daarnaast volop aandacht voor onder meer de aankomende Winterspelen in Pyeongchang en een terugblik naar het sportjaar 2017. Verder in de 39ste editie van Helden, Europees kampioen, beste voetbalster van Europa en de wereld Lieke Martens, wielrenster Anna van der Breggen over haar wens: de regenboogtrui, Richard Krajicek over uitvliegende kinderen, coachen en het ABN AMRO WTT, schaatser Sven Kramer, schaatsters Ireen Wüst en Irene Schouten, darter Raymond van Barneveld, voetbaltrainer Peter Bosz, de Nederlandse bobsleemannen, shorttrackster Suzanne Schulting, alpineskiër Maarten Meiners, oud-keeper Patrick Lodewijks, Henk Grol, Dione Housheer en Wendy Rommedahl. Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.