24 februari 2006
Vier jaar lang liep hij met de pest in zijn lijf rond. De Spelen in Salt Lake City werden een fiasco voor Bob de Jong. In Turijn nam hij revanche door op de tien kilometer olympisch goud te pakken.
Waarom was het zo vreselijk misgegaan? Bob de Jong zocht met tranen in zijn ogen naar antwoorden. Jochem Uytdehaage en Gerard van Velde werden ingeluid als olympische kampioenen na Salt Lake City. De Jong had ook van zo’n heldenontvangst gedroomd. Sterker, hij had er stiekem zelfs een beetje op gerekend. Bij zijn eerste Spelen, in Nagano, had hij al zilver gewonnen op de tien kilometer, maar destijds was hij amper in beeld gekomen omdat hij tegen een ontketende Gianni Romme reed, die het goud pakte.
De verwachting dat hij wel even olympisch kampioen zou worden, had hem wellicht de kop gekost
In Salt Lake City gold hij als favoriet voor goud op de vijf een tien kilometer. Op de lange afstanden had hij in 1999, 2000 en 2001 telkens op het podium gestaan bij de WK afstanden. In 2001 pakte hij de wereldtitel op de vijf en zilver op de tien kilometer. De verwachting dat hij wel even olympisch kampioen zou worden, had hem wellicht de kop gekost. Was hij bezweken onder de druk die hij ook zichzelf had opgelegd? Had hij zich af laten leiden door de hectiek van de Spelen? Hoe kon hij anders die dertigste plaats op de vijf en vijftiende plek op de tien kilometer verklaren? Aangeslagen kwam hij terug in Nederland.
Een jaar na de ongekende deceptie was De Jong weer ‘zichzelf’. Hij stond weer elk jaar op het podium bij de WK afstanden, veroverde de wereldtitel op de tien kilometer in 2003 en 2005.
Opnieuw gold hij als medaillekandidaat op de Spelen in Turijn, in 2005 won hij immers zilver op de vijf en goud op de tien kilometer bij de WK. Maar ook de erfenis van Salt Lake City nam de stayer mee naar Turijn. De ogen waren op hem gericht, de geschiedenis was bekend.
De vuist ging omhoog, hij kon zichzelf in elk geval niets verwijten. Daarna begon het wachten
De verhalen van vier jaar eerder werden er weer bij gepakt, nadat De Jong op de vijf kilometer niet voldeed aan de verwachtingen, hij werd zesde. Hoe konden ze het hoofd van De Jong leeg krijgen voor 24 februari 2006? Dat was immers de dag dat de tien kilometer op het programma stond. Tijdens de Spelen was het beter dat de schaatser vertrok uit het olympisch dorp, weg van de hectiek van Turijn. Hij sloot zich af in Collalbo. Op de buitenbaan bereidde hij zich voor op de 10.000 meter.
De loting was beroerd voor De Jong. Hij moest al in de vierde rit het ijs op, voor al zijn concurrenten. De Jong moest in zijn rit tegen de Noor Öystein Grödum dus eigenlijk de tijd neerzetten waar de rest zich op kon richten.
De Jong reed een uitstekende race in de Oval Lingotto, bleef lang rondjes onder de 31 seconden rijden en kwam uiteindelijk in 13.01,57 over de finish. Een persoonlijk record. En 39 tellen sneller dan de tijd van vier jaar eerder op de snelle van Salt Lake City. De vuist ging omhoog, hij kon zichzelf in elk geval niets verwijten. Ingrid Paul, zijn coach bij Team Telfort, wist dat hij had gedaan wat hij moest doen.
Daarna begon het wachten. De negentienjarige Sven Kramer, die zilver had gepakt op de 5000 meter, haalde zijn tijd niet in de volgende rit. Thuisrijder Enrico Fabris, winnaar van goud op de 1500 meter en brons op de vijf kilometer, beet zich er ook op stuk in de zesde rit. In de zevende rit kwamen de Noren Lasse Saetre en Eskil Ervik niet in de buurt.
Een lucratief contract kwam er na het goud ook al niet. Sterker, Team Telfort en coach Ingrid Paul besloten in 2006 niet met hem verder te gaan
Met nog één rit te gaan was De Jong al zeker van brons. Maar in de achtste rit waren de leiders in de wereldbekerstand aan de beurt: Chad Hedrick en Carl Verheijen. Hedrick had al goud gewonnen op de 5000 meter en brons op de 1500 meter. Iedereen dacht dat het duo nog wel onder de tijd van De Jong zou duiken.
Maar het schema van De Jong konden ook zij niet vast houden. De 29-jarige schaatser wist dat het nu wel ging gebeuren. Hij voelde het, maar kon nog niet juichen. Op het moment dat de klok 13 minuten een één seconde aangaf en Hedrick nog een paar meter te gaan had, durfde De Jong echt te juichen. Hij sprong in de armen van coach Paul. Hedrick schaatste 13.05,40, Carl Verheijen pakte brons in 13.08,80. De Jong was de zesde Nederlandse olympisch kampioen op de 10 kilometer, na Ard Schenk, Piet Kleine, Bart Veldkamp, Gianni Romme en Jochem Uytdehaage.
“Het hele jaar ben ik al fit en goed, maar het komt er net niet uit. Vandaag wel, uitgerekend in Turijn bij de Olympische Spelen. Een medaille, na Salt Lake City. Dat is helemaal niet gek,” zei de De Jong voor de camera van de NOS. De eigenzinnige De Jong kreeg dan toch zijn heldenontvangst.
De Jong werd ondanks zijn olympische titel niet gekozen als Sportman van het Jaar in 2006, die eer ging naar baanwielrenner Theo Bos. Een mooi, lucratief contract kwam er na het goud ook al niet. Sterker, Team Telfort en coach Ingrid Paul besloten in 2006 niet met hem verder te gaan. Het ene moment was hij olympisch kampioen, het andere zat hij zonder ploeg en contract. Hij sloot zich aan bij trainer Bart Schouten, die de Duitse schaatsers begeleidde. De Jong zat in zijn eentje in een kamertje in Berlijn…
Vandaag is het dus negen jaar geleden dat De Jong goud won op de afstand die nu zo onder druk staat. Hij zet zich in om ‘zijn’ afstand op de kalender te houden
Desondanks bleef hij het schaatsen trouw. Er kwamen nog twee wereldtitels op de tien kilometer en een op de 5000 meter bij. En De Jong won olympisch brons op de tien kilometer in Vancouver en Sochi. Op zijn 38ste heeft hij, dit seizoen in dient van Team New Balance, er nog altijd geen genoeg van.
Vandaag is het dus negen jaar geleden dat De Jong goud won op de afstand die nu zo onder druk staat. Hij zet zich in om ‘zijn’ afstand op de kalender te houden. Afgelopen weekend organiseerde hij in Haarlem een speciale wedstrijd om reclame te maken voor de tien kilometer. De Jong vindt het jammer dat dit seizoen maar één wereldbekerwedstrijd op zijn favoriete afstand telt en besloot er daarom zelf maar een te organiseren. Natuurlijk won De Jong de door hem zelf in het leven geroepen wedstrijd.
Bekijk hier de 10.000 meter van Turijn in 2006