Hij noemde het misschien wel de zuurste nederlaag uit zijn carrière. De kansen waren er om weer een sprongetje op de wereldranglijst te maken, maar Thiemo de Bakker liet een handvol kansen liggen in de eerste ronde van het ABN AMRO World Tennis Tournament. De negentienjarige Borna Coric won na ruim tweeënhalf uur met 7-6, 4-6, 6-3.
Het talent van Thiemo staat al jaren buiten kijf. De eerste keer dat ik hem sprak, was tijdens het NK in Ede in 2005. We maakten voor Sportweek een verhaal over de nieuwe generatie, bestaande uit Robin Haase, Igor Sijsling, Antal van der Duim en De Bakker. De toen zestienjarige Thiemo gold volgens de kenners als het grootste talent van die vier musketiers.
Hij vertelde destijds wat zijn zwakke punt was: zijn fysiek. Thiemo vertelde dat groente, op doperwten na, niet aan hem was besteed. Wat hij dan wel at? Spongebob-pasta. Zonder saus. Huib Troost zat erbij. Hij was niet alleen zijn coach van Thiemo, hij was ook zijn vertrouwenspersoon, een tweede vader. Zijn echte vader sprak hij al sinds zijn veertiende niet meer. Het gevolg van een pijnlijke scheiding tussen zijn ouders.
Het ging toch goed? Hij stond toch nummer één en had toch Wimbledon gewonnen?
De belofte dat we nog veel van hem gingen horen, kwam al een jaar later uit. Thiemo won tien jaar geleden Wimbledon bij de junioren en sloot het jaar af als nummer één van de wereld bij de jeugd. Een gouden toekomst lag in het verschiet.
Maar Thiemo had grote moeite de stap van junioren naar senioren te maken. Gewend als hij was dat hij bij de jeugd wedstrijden met twee vingers in zijn neus won. Tennis deed hij altijd voor de lol, alle raad dat hij vroeg of laat zijn kop zou stoten als hij niet harder en professioneler zou werken, sloeg hij van jongs af aan in de wind. Het ging toch goed? Hij stond toch nummer één en had toch Wimbledon gewonnen?
In 2010 viel alles op zijn plaats. Thiemo klom op zijn 21ste naar de veertigste plaats op de ranglijst, versloeg top tien-spelers. Coaches als Guy Forget en collega’s Novak Djokovic en Robin Söderling waren vol lof over hem. De Bakker was een van de bevoorrechte spelers die werd opgenomen in Team Adidas. Hij mocht gebruik maken van alle faciliteiten van het sportmerk, werd bijgestaan door coaches en mocht in Las Vegas trainen met de entourage van Andre Agassi. Thiemo was een speciale, hoorde je van iedereen. Kwestie van tijd voor hij de top twintig zou bereiken.
Na zijn tennisloopbaan zou hij misschien weer voorzichtig contact met zijn vader op gaan nemen, dacht hij
Maar in 2011 begon hij aan een vrije val. Die stopte pas in mei 2012, toen hij plek 398 had bereikt. Thiemo had grote problemen om mentaal klaar te zijn voor de top. Hij kon urenlang een computerspelletje uitpluizen, net zo lang tot hij die uit kon spelen, stelde zijn ex-coach Raemon Sluiter. Maar die verbetenheid miste hij op de tennisbaan, tijdens trainingen raakte hij snel verveeld.
Thiemo is nu tien jaar prof en hij bivakkeert de laatste jaren tussen plek 85 en 150 op de ranking. Als hij in vorm is, kan hij van wereldtoppers winnen. Maar als het vertrouwen weer weg is, zakt hij zo weer uit de top honderd.
Tijdens een openhartig gesprek drie jaar geleden bij hem thuis in Haarlem legde hij de vinger op de zere plek. Hij vertelde over zijn jeugd en over zijn vader, die in december 2011 overleed. Echt contact had hij niet meer met hem gehad sinds zijn veertiende. Soms had hij zijn vader op de tribune zien zitten bij een wedstrijd van hem. Woorden werden er dan niet gewisseld. Na zijn tennisloopbaan zou hij misschien weer voorzichtig contact met zijn vader op gaan nemen, dacht hij. Maar die kans kreeg hij dus niet.
'Vanaf mijn veertiende, toen ik uit huis ging, ben ik mijn eigen gang gegaan'
'Hoe langer ik daarover nadenk, des te meer ik ervan overtuigd raak dat mijn jeugd en de problemen met mijn vader bij hebben gedragen aan die dips. Ik heb me voor een groot deel zelf opgevoed, nou ja, opgevoed… vanaf mijn veertiende, toen ik uit huis ging, ben ik mijn eigen gang gegaan. Het was misschien beter voor me geweest als ik wat meer sturing had gehad in mijn puberteit. Ik had het wel anders gewild, maar weiger mijn vader de schuld te geven. Ik vind het zwak om hem als excuus te gebruiken. Ik heb ook zelf veel dingen fout gedaan, ben toch echt zelf de kroeg in gelopen. Heb ik daar spijt van? Nee. Het maakt me ook wie ik ben.'
Thiemo verklapte dat hij half Nederland had gezien als het ging om hulpverleners. Hij moest dingen uit zijn jeugd en de situatie met zijn vader verwerken, zeiden mensen tegen hem. Daarop besloot hij psychologen te bezoeken. Niet eens zozeer voor zijn tennis, eerder om de dingen uit zijn jeugd een plek te kunnen geven.
Zulke gesprekken voert hij niet meer, vertelt hij bij het ABN AMRO World Tennis Tournament. Thiemo is ouder en wijzer. Waar mensen hem voorheen het verwijt konden maken dat hij te weinig voor zijn sport leefde, denkt hij tegenwoordig juist te veel na over het tennis, geeft hij aan. “Ik ben veel bewuster met mijn sport bezig, het doet me veel meer. Ik ben er te veel mee bezig geen fouten te maken tijdens wedstrijden. Dat patroon kan ik doorbreken door wedstrijden als vandaag te winnen.”
Thiemo is 27, staat op plek 90 van de wereldranglijst. Nu is het zaak dat hij het volgende stapje zet, dat hij weer terugkeert waar hij volgens velen nog altijd hoort gezien zijn kwaliteiten: de top vijftig. “Ik heb het gevoel dat mijn beste jaren eraan moeten komen, dat ik op de goede weg ben. Anders zat ik hier niet.”