Word abonnee

Schaatsen

Kosta Poltavets: ‘Het voelt alsof ik in de Bermuda driehoek zit’

Rodney Kersten

Schaatsen

Kosta Poltavets: ‘Het voelt alsof ik in de Bermuda driehoek zit’

door: Jaap Stalenburg
14 november 2023
7 tot 12 minuten lezen

Eigenlijk wilde schaatscoach Kosta Poltavets (61) naar Oekraïne om mee te vechten tegen de Russen. Hij kreeg het advies om in Heerenveen te blijven en vanuit Friesland Oekraïners te helpen waar het kan. Daarnaast heeft hij Joodse roots, veel bekenden wonen in Israël. “De oorlog raakt mij rechtstreeks, vrienden en familie sterven.”

Niets is meer hetzelfde voor Kosta Poltavets na de inval van het Russische leger in zijn vaderland Oekraïne. Kosta stond op 24 februari 2022 op het ijs van het Vikingskipet in Hamar met zijn toenmalige pupil Jutta Leerdam toen het nieuws over de Russische aanval via zijn mobiele telefoon binnenkwam. Angst en paniek sloegen toe bij Kosta, die meteen twijfelde of hij in Noorwegen moest blijven. Hij wilde familie en vrienden bijstaan in Oekraïne. “Vlak voor de 1000 meter van Jutta kreeg ik een telefoontje van mijn halfbroer Dmytro dat zijn vrouw en kinderen al gevlucht waren richting de Roemeense grens.

Hij was zwaarbewapend, zat in Kiev om de stad te verdedigen. Mijn eerste ingeving was: ik ga er naartoe. Ik had zoveel stress, dat is gewoon niet te omschrijven. Maar Jutta en andere mensen hebben mij overtuigd dat ik beter iets vanuit Nederland kon doen, dat ik ook op die manier mijn bijdrage kon leveren. Dat is ook wat onze dochter Katja nu doet. Zij is zangeres, beter bekend als Katie Koss, en zet haar stem en haar gitaar in als wapen. Wij zetten nu ook onze stem in.”

Tekst gaat verder onder de foto

Kosta Poltavets

Zware strijd

De oorlog is al bijna twee jaar gaande. De foto’s en video’s die hij dagelijks vanuit zijn geboortestad Charkov binnenkrijgt, raken Kosta elke keer weer keihard. Hij ziet wat de Russische bombardementen aanrichten; dood en verderf beheersen ‘zijn’ stad. “Die beelden zijn heftiger dan wat we hier op televisie zien. Ik zal degenen die dit hebben aangericht nooit vergeven en ik zal het al helemaal nooit vergeten.”

Ook al verdeelt Kosta nu zijn tijd tussen thuisbasis Heerenveen en zijn werk als technisch adviseur voor de schaatsbond van Kazachstan, de oorlog beheerst 24 uur per dag zijn leven. “De hele dag zijn er de telefoontjes. Ik bel zelf of word gebeld. Ik heb het gevoel dat ik een beetje verdoofd ben omdat de oorlog mij ook rechtstreeks raakt, ook al zit ik hier. Vrienden en familie zijn doodsbang, al meerdere van mijn vrienden en familieleden zijn gestorven. Mijn schoonmoeder lag in een ziekenhuis dat onder Russisch vuur kwam te liggen. Er ontplofte een raket in dat ziekenhuis en ze ontsnapte op het nippertje aan de dood.

Vier maanden later overleed ze aan de stress door die raketaanval en de zware strijd rond Charkov. Een week geleden overleed mijn stiefmoeder. Stress. Ook bezweken aan de dagelijkse strijd om te overleven in een stad aan het front. Bij militaire acties heb ik al zes goeie kennissen verloren. Anderhalf jaar al ligt mijn geboortestad dagelijks onder vuur. Het vraagt heel veel van de mensen, vooral mentaal. Ooit zal de oorlog voorbij zijn en dan is Charkov een verwoeste stad met heel veel zwaar getraumatiseerde inwoners. En die moeten weer terug naar een normaal leven…

Meteen toen de oorlog uitbrak, heb ik meegewerkt om vrienden en kennissen op te vangen hier in en rond Heerenveen. De vrouw van mijn halfbroer met twee kinderen, een familielid met vrouw en drie kinderen op een camping hier in de buurt. Ik help waar ik kan, maar het vreet aan me dat ik het gevoel heb dat het niet genoeg is.

Steeds maar die frustratie, die pijn. Sinds 24 februari 2022 is er geen dag geweest dat ik zonder zorgen was, dat ik er eens lekker op uit wilde. Daarom help ik Oekraïense vluchtelingen waar ik kan. Ik moet dealen met die pijn en zorg, pijn waar elke Oekraïner mee opstaat en naar bed gaat. Die brandende pijn iedere dag weer; ik wil dan naar Oekraïne, vechten en er zijn voor m’n familie. Maar telkens besluit ik toch weer: ik doe het niet. Ik heb het daar geregeld met oud-voetballer en landgenoot Evgeniy Levchenko over gehad. Hij is ook heel actief in Nederland voor de vluchtelingen uit Oekraïne.

‘Ik help Oekraïense vluchtelingen waar ik kan. Ik moet dealen met die pijn en zorg, pijn waar elke Oekraïner mee opstaat en naar bed gaat’

Hij zegt dat ik met mijn positie, ervaring en netwerk hier meer kan betekenen dan daar. Ik ben niet iemand die de media opzoekt, doe het op mijn manier: in stilte en achter de schermen. Ik help bijvoorbeeld de skeelerbond van Oekraïne met het maken van pakken. Dat regel ik vanuit Nederland. Ik zorg ook dat Oekraïense sporters wedstrijden kunnen rijden en dat ze in Nederland kunnen trainen en verblijven. Ze hebben mee kunnen doen aan de grote skeelermarathon in Berlijn. En dan ben ik trots en een beetje emotioneel als een van de meisjes tiende wordt bij de dames-elite.”

Helden Magazine 69

Het eerste gedeelte van het verhaal van Kosta Poltavets komt voort uit het dubbeldikke eindejaarsnummer van Helden. De laatste editie van 2023 staat traditioneel in het teken van een terugblik op het afgelopen sportjaar, waarop Femke Bol de cover siert. De atlete blikt uitgebreid terug op het jaar waarin alles wat ze aanraakte in goud leek te veranderen.

Helden ging daarnaast in Engeland op bezoek bij Nathan Aké, die met Manchester City de landstitel, FA Cup en Champions League won. Hij werd samen met zijn echtgenote Kaylee, met wie hij al sinds zijn vijftiende samen is, geïnterviewd en gefotografeerd. Bijzonder was ook het bezoek aan de familie Schippers. Dafne nam afscheid van de atletiek en samen met haar ouders, zus en broer blikte ze terug op haar indrukwekkende carrière.

In de 69ste editie van Helden komen tal van sporters aan het woord die 2023 kleur gaven. Wout Poels blikt terug op ritzeges in de Tour en Vuelta, maar ook op het verlies van ploeggenoot Gino Mäder. Golden Sisters Bente en Lieke Rogge werden samen wereldkampioen waterpolo. Femke Kok kroonde zich tot de eerste Nederlandse wereldkampioene op de 500 meter en toont zich zoals we haar niet eerder zagen. Karolien en Finn Florijn zijn gezegend met geweldige roeigenen, ze pakten allebei WK-goud; een dubbelinterview. Jeffrey Hoogland is koning op de kilometer. Hij werd voor de vierde keer wereldkampioen op ‘zijn’ afstand en verbeterde het wereldrecord. Een openhartig gesprek met de kilometervreter.

Verder pakten zeilers Bart Lambriex en Floris van de Werken een hattrick aan wereldtitels. Over zeilen gesproken: Marit Bouwmeester keerde terug na de bevalling van haar dochter in 2022 en werd meteen weer Europees kampioen. Feyenoord werd ook kampioen en Lutsharel Geertruida had daar een belangrijk aandeel in. Hij doet zijn verhaal. Joey Veerman won in 2023 de KNVB-beker en werd vader. Een gesprek met de uitgesproken voetballer over wie veel mensen een mening hebben.

Ook een verhaal over Lionel Messi en de club waar hij afgelopen zomer heen verhuisde, het Inter Miami van David Beckham. Een portret van Carlos Alcaraz, de nieuwe posterboy van het tennis die Novak Djokovic klopte in de finale op Wimbledon in dé wedstrijd van het jaar. En als laatste was het voor voetbaltrainer Anoush Dastgir juist een zwaar jaar, door de situatie in zijn geboorteland Afghanistan.

Wil je het hele nummer lezen? Bestel Helden Magazine 69 via onze webshop. Geen inspirerende sportverhalen missen van onze Nederlandse sporthelden? Kies het abonnement dat bij jou past en word abonnee.

Delen: