Johan van der Velde was altijd goed tijdens de Giro d’Italia. Hij won drie keer het puntenklassement en drie etappes. Samen met Frits Barend ging de oud-wielrenner naar Israël, daar waar dit jaar de eerste drie etappes van de Giro (4-27 mei) worden gereden. Niet alleen om het parcours en land te verkennen, maar ook voor een gesprek over zijn bijzondere leven.

“Ik kon eigenlijk alles, goed berg op rijden, redelijk sprinten, maar ik miste een goede tijdrit. Daarom heb ik nooit een grote ronde gewonnen,” zegt Johan van der Velde. Desondanks stond hij in 1982 in Parijs op het podium van de Ronde van Frankrijk, naast winnaar Bernard Hinault en Joop Zoetemelk. In de Giro van 1984 werd hij vijfde. En in 1980 was hij de meesterknecht van Zoetemelk die de Tour won en kreeg hij als beloning de witte trui voor de beste jongeling.

Het levensverhaal van de 62-jarige Van der Velde leest als een boek, dat dan ook over hem is geschreven onder de titel Langs het ravijn. Van der Velde raakte na zijn carrière verslaafd aan amfetamine. Tja, en als de inkomsten als wielrenner ineens stoppen, hoe kom je dan aan je drugs? Om een lang verhaal kort te maken: Johan stopte met fietsen in 1990 en werd in 1995 opgepakt en veroordeeld tot anderhalf jaar gevangenisstraf waarvan hij tien maanden uitzat. In die tijd kwam hij tot bezinning, las de Bijbel, dacht bij het lezen van het Nieuwe Testament: dat verhaal ben ík en vond steun en troost in het geloof.

Dus toen we hem vroegen of hij met ons mee wilde reizen naar Israël waar 4 mei de Giro, ‘zijn’ Ronde van Italië start, hoefde hij niet lang na te denken. “Geweldig, ik heb altijd al naar Israël gewild, het is toch het land van de Bijbel. Net als het hele leven is het wielrennen deze eeuw veranderd. Prachtig dat onze sport veel mondialer is geworden. Reken maar dat ik het in mijn tijd geweldig had gevonden als ik een paar dagen door Israël had mogen rijden. Ik zie geen enkel bezwaar, zeker politiek niet. Israël lijkt me juist een inspirerend land. Mag een Ronde van Frankrijk, Italië of Spanje niet een paar dagen door een ander land rijden? Alsof wielrenners vandaag nog hetzelfde eten als in mijn tijd of op hetzelfde materiaal fietsen.”

Tekst gaat verder onder de foto

Johan is terug in de wielersport als chauffeur van de rennersbus van Team Roompot, zeg maar het team van Erik Breukink, Michael Boogerd, Jean-Paul van Poppel en Michael Zijlaard. Roompot leidt vooral Nederlandse renners op. Jongens als de tegenwoordig voor Lotto-Jumbo rijdende sprinter Dylan Groenewegen. “Ik kreeg meteen vrij van de ploegleiding voor de trip naar Israël. En ik heb een verrassing voor je. Ik kreeg van de ploeg twee roze truien, een voor jou en een voor mij. Want ik heb dan wel de gele trui gedragen in de Tour, maar nooit de roze leiderstrui in Italië.”

Mede door Steven Kruijswijk die in 2016 de eerste Nederlander leek die de Giro zou gaan winnen maar door een tragische valpartij vierde werd, maar zeker door Tom Dumoulin die vorig jaar de Giro won, verloor Johan dan wel de titel ‘meest succesvolle Nederlandse Giro-renner’, maar is de Giro tegelijk populairder dan ooit. “Prachtig die successen, ik gunde het Kruijswijk twee jaar geleden en vind het geweldig dat Dumoulin mij heeft overtroffen. Tom is in alles een fijn mens. En heb je gelezen hoe hij reageerde op de start in Jeruzalem? ‘Prima,’ zei hij, ‘als het maar goed is geregeld.’ Leek hem ook geweldig om op zo’n historische plek te rijden.”

Klaagmuur

Terwijl Nederland kreunt onder een koufront, landen we op vrijdag 16 maart op luchthaven Ben Gurion. Als we tegen vijf uur aankomen in Jeruzalem, vraagt Johan: “Is het hier altijd zo stil op straat?”
De sabbat begint zo dadelijk en dan wordt het zeker in Jeruzalem stil op straat. Onze gids denkt meer aan de wielrenner dan aan de (gelovige) mens Van der Velde, dus stelt een uurtje rust voor. Johan is immers al meer dan twaalf uur onderweg. “Rusten? Ik wil naar de Klaagmuur! Of kan dat niet op sabbat?”

‘Nu ik gelovig ben geworden, is een bezoek aan de Klaagmuur een hoogtepunt in mijn leven’

Sabbat begint na zonsondergang, dus op deze vrijdag tegen halfzes. Rond vijf uur lopen we door de Jaffapoort de oude stad binnen. Na een half uur bereiken we via een wirwar van kleine steegjes en langs tientallen Arabische souvenir- en snoepwinkeltjes in het oude Jeruzalem de Klaagmuur, maar niet nadat we voor Johan een keppeltje – het joodse hoofddeksel – hebben gekocht. Bij de muur staat het stampvol zeer orthodoxe Joden in hun zwarte gewaden en opvallende hoeden. We dringen ons een weg naar voren tussen al die luidruchtig biddende mannen zodat Johan een briefje met een (geheime) wens in de muur kan achterlaten. Vrouwen mogen daar niet komen, dus fotograaf Iris probeert van afstand een foto te maken, maar wordt meteen door een onopvallende bewaker op de schouder getikt.

“No pictures on sabbat.” Gelukkig biedt de mobiele telefoon uitkomst. Zichtbaar geraakt blijft Johan een tijdlang bij de Klaagmuur staan. We zien de zon ondergaan. “Hier heb ik zo vaak van gedroomd. Prachtig dat ik hier sta, op deze historische plek. Nu ik gelovig ben geworden, is een bezoek aan de Klaagmuur een hoogtepunt in mijn leven.

Helden Magazine 41

Het eerste gedeelte van het verhaal van Johan van der Velde komt voort uit Helden Magazine 41 waar Wesley Sneijder de cover siert. Sneijder is niet langer international. In een exclusief interview doet hij zijn verhaal vanuit Qatar. ‘’Ik ben nog hetzelfde straatschoffie’’.

Verder in de 41^ste editie van Helden, voetbaltrainer Phillip Cocu over zijn indrukwekkende carrière, wielrenner Laurens ten Dam over de Giro en Tom Dumoulin, paralympisch triatleet Jetze Plat, voetbalster Jackie Groenen over haar studie en nog meer, de zusjes Smulders over de wereldtop van de BMX, voetballer Kevin de Bruyne, koning van de marathon Eliud Kipchoge, voetballer Lasse Schöne, oud-tenniser Raemon Sluiter, de paravolleyballers over hun droom de paralympische Spelen in Tokio en oud-voetballer Khalid Boulahrouz ontmoet Barbara Barend en spreekt over hun innige band, ons land en het Marokkaanse WK-elftal.

Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.