Kevin De Bruyne, de Belgische middenvelder van Manchester City, wordt gezien als een van de beste voetballers van dit moment. Maar hoe goed is hij? En kan de 26-jarige De Bruyne de Rode Duivels deze zomer in Rusland wereldkampioen maken? Wij vroegen het onder meer aan drie Nederlandse trainers die met hem hebben gewerkt. Sjaak Swart vergeet het nooit meer. Het belletje van Willy Dullens, een van de grootste Limburgse voetballers ooit en inmiddels scout. “Hij vertelde me dat hij in Gent een fantastische speler had gezien. Een ongelooflijk talent. Of dat niet iets voor Ajax was.” Het zijn belletjes die Swart wel vaker krijgt. Meestal is het niks, soms valt het net goed en een enkele keer is het een voltreffer, zoals in het geval van Toby Alderweireld en Thomas Vermaelen, de twee Belgen die op vroege leeftijd bij Ajax terechtkwamen. De speler over wie Dullens het had, behoorde duidelijk in die laatste categorie. Want ook al was de rossige Belg op dat moment nog maar vijftien jaar, je zag aan alles dat hij een stuk verder was dan de rest, aldus Swart die direct zijn oren gespitst had. “Hoe makkelijk hij toen al met rechts en links schoot, en zo snel, dat was echt ongekend. En dan heb ik het nog niet eens over zijn loopvermogen.” Swart: ‘De Bruyne was een supertalent, vergelijkbaar met Sneijder en Van der Vaart. Helaas dacht niet iedereen bij Ajax daar zo over’ Swart hoefde dan ook niet te twijfelen toen hij ’m even later zelf aan het werk zag: deze jongen zou prima bij Ajax passen. “Absoluut,” aldus Mister Ajax. “Dit was zonder meer een supertalent, vergelijkbaar met Wesley Sneijder en Rafael van der Vaart. Helaas dacht niet iedereen bij Ajax daar zo over. Ik weet niet precies meer wie ik van het bestuur aan de lijn had − vergeet ook niet dat het alweer elf jaar geleden is − maar ik kreeg te horen dat ze het toch niet in hem zagen zitten. Geen idee waarom precies, dat vertelden ze niet. Echt heel jammer, want Kevin De Bruyne was natuurlijk een ideale speler voor Ajax geweest.” HELEMAAL ROOD Maar vergis je ook niet, zegt Aad de Mos, oud-trainer van Ajax en expert van het Belgische voetbal. “Het is zo moeilijk om op die leeftijd te zien of een speler geschikt is,” meent De Mos die in België coach was van KV Mechelen, RSC Anderlecht en Standard Luik. “Alleen echt hele goede scouts zien dat. Die kunnen daar doorheen kijken. Al heeft het natuurlijk ook vaak met een club te maken. Clubs durven het ook niet altijd.” Goede ogen hadden ze wel in Gent. Want toen de scouts van KAA Gent in 1999 de jonge De Bruyne zagen spelen op de jaarlijkse scoutingsdag in het vroegere Jules Ottenstadion wisten ze voldoende. Dit was een speler met ambitie en potentie. Het was veelzeggend dat de naam van De Bruyne die dag op alle scoutingsrapporten stond. Jenten Roels, ploeggenoot van De Bruyne bij KVV Drongen, de kleine amateurclub in de Gentse deelgemeente waar de huidige speler van Manchester City als zesjarige begon, keek er niet van op. “Kevin liet bij ons al zien dat hij veel beter was dan de rest,” vertelt Roels, die jaren later zelf Belgisch kampioen en vice-Europees kampioen trampoline werd. “Hij was supersnel en scoorde aan de lopende band. De keren dat hij meer dan tien doelpunten in één wedstrijd maakte, zijn niet op één hand te tellen. Zo goed was Kevin.” Helden Magazine 41 Het eerste gedeelte van het verhaal van Kevin de Bruyne komt voort uit Helden Magazine 41 waar Wesley Sneijder de cover siert. Sneijder is niet langer international. In een exclusief interview doet hij zijn verhaal vanuit Qatar. ‘’Ik ben nog hetzelfde straatschoffie’’. Verder in de 41ste editie van Helden, voetbaltrainer Phillip Cocu over zijn indrukwekkende carrière, wielrenner Laurens ten Dam over de Giro en Tom Dumoulin, paralympisch triatleet Jetze Plat, voetbalster Jackie Groenen over haar studie en nog meer, de zusjes Smulders over de wereldtop van de BMX, koning van de marathon Eliud Kipchoge, voetballer Lasse Schöne, oud-wielrenner Johan van der Velde, oud-tenniser Raemon Sluiter, de paravolleyballers over hun droom de paralympische Spelen in Tokio en oud-voetballer Khalid Boulahrouz ontmoet Barbara Barend en spreekt over hun innige band, ons land en het Marokkaanse WK-elftal. Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.

Hans van Breukelen won dertig jaar geleden de Europese titel met Oranje. Toen was hij de held. Een jaar geleden was hij als technisch directeur van de KNVB de kop van Jut. Hoogste tijd voor een goed gesprek, vond Barbara Barend. “Ik ben niet rancuneus.” “Het was niet allemaal kommer en kwel bij de KNVB in het jaar dat jij technisch directeur was. De Oranjevrouwen werden vorige zomer Europees kampioen,” zegt Barbara Barend. “Dat laatste klopt,” beaamt Hans van Breukelen. “Weet je wat me nog het meest heeft geraakt? Dat die dames zo hebben moeten strijden om een plek te krijgen in het Nederlandse voetbal. Daar neem ik mijn pet voor af.” Barbara: “Door jou kregen de vrouwen een nieuwe bondscoach. Jij stelde Sarina Wiegman aan.” Het was een van zijn eerste klussen bij de KNVB, toen Hans van Breukelen in de zomer van 2017 werd aangesteld als technisch directeur: de toenmalige bondscoach Arjan van der Laan ontslaan. Hans: “Het liep niet met Arjan, dat had ik meteen door. Ik had al gevraagd of hij iemand naast zich wilde hebben als extra ondersteuning. Ik kwam uit bij Foppe de Haan. Toch merkte ik nog dat het niet klopte. Ik heb Sarina en Arjan bij elkaar gezet en gezegd: ik wil dat jullie met een plan komen hoe jullie ervoor gaan zorgen dat jullie op 6 augustus volgend jaar met die beker in de hand staan. Maar daar kwam niks van. Ik heb directeur amateurvoetbal Jan Dirk van der Zee gebeld en gezegd dat we een nieuwe bondscoach voor de dames nodig hadden. Vervolgens hebben wij, samen met de toenmalige manager vrouwenvoetbal Minke Booij, de spelersraad bij elkaar geroepen en gevraagd: meiden, met wie denken jullie Europees kampioen te kunnen worden? Ze kwamen allemaal met Sarina. Ik had haar leren kennen als een vrouw met een duidelijke visie en drive. Ze heeft haar op de tanden in de positieve zin van het woord. Die meiden bevestigden mijn gevoel. Sarina heeft een fantastisch team samengesteld en op 6 augustus stonden ze met de beker. Die EK-titel was waanzinnig.” Barbara: “Voelde die titel alsof je terugging in de tijd? De passie bij die meiden, dat is toch waar het voetbal om draait?” Hans: “Passie is het mooiste dat er is, dat heb jij zelf ook ervaren als voetbalster. Voetbal was voor mij ook altijd mijn grote passie en ik had de drive om altijd maar beter te worden. De echte toppers zijn nog steeds bezig om iedere dag beter te worden, ten koste van alles. Kijk naar Cristiano Ronaldo, maar ook naar Ruud van Nistelrooij en Arjen Robben. Alle randverschijnselen zoals het geld, de vrouwen, de auto’s en de heldenstatus zijn voor hen bijzaak. Dat heb ik bij die meiden ook teruggezien. Ze zijn puur. Ze waren alleen maar met voetbal en elkaar bezig. De passie straalde ervan af. Je schaamt je bijna dood voor welk bedrag ze Europees kampioen geworden zijn.” Barbara: “Waarom had je dat niet beter geregeld? Je hebt zo’n passie voor het vrouwenvoetbal en streeft naar gelijkheid...” Hans: “Ik ben in een organisatie gestapt waar al heel veel dingen vastlagen. Onder andere die premies. Maar ik kan je verzekeren dat we getracht hebben om extra zaken te regelen voor de vrouwen, samen met de commerciële afdeling van de KNVB.” Barbara: “Maar toch hebben ze voor een schijntje gewerkt?” Hans: “Ja, ze hadden meer verdiend, maar je krijgt niet altijd waar je recht op hebt. Dat heeft ook met de situatie te maken waar het vrouwenvoetbal op dat moment in verkeerde. De marktwaarde van die meiden is door het succes nu enorm gestegen. Daar heb ik een faciliterende rol in gespeeld. Maar zo’n titel, de prestatie en herinneringen zijn niet in geld uit te drukken. Dat ervaar ik nog dagelijks. En aan de andere kant: dat kon je destijds over ons ook zeggen, als je dat vergelijkt met nu.” Hans: ‘Rinus Michels zei na de wedstrijd tegen Duitsland: ‘Goedemorgen, kunnen we nu eindelijk ook eens een finale winnen?’’ Barbara: “Hoe was dat dan dertig jaar geleden?” Hans: “In 1988 kwam sponsoring voor het eerst opzetten. Formido, de bouwmarkt, werd een van de sponsors van de KNVB. Of Ruud Gullit even met een boor, Marco van Basten met een zaag en Frank Rijkaard met een hamer voor een doek wilden gaan staan. Je kon het zo gek niet bedenken. Wij vroegen wat we daar financieel aan over zouden houden. ‘Het geld gaat naar de KNVB en naar het voetbal. Jullie krijgen een premie,’ zeiden de bestuursleden. Dat was tweeduizend gulden per gewonnen wedstrijd. Wij antwoordden: ‘Dan gaan jullie toch lekker zelf voor dat doek staan met een hamer?’ Pas daarna kwam er een clausule in het contract met sponsors dat als Oranje zich kwalificeerde voor een EK of WK, er een bepaald bedrag in een pot ging die verdeeld werd onder de spelers. We hebben er hard voor moeten knokken om dat voor elkaar te krijgen. Ik zat in de spelersraad met Marco, Ruud, die rooie Koeman... we waren met een mannetje of vier, vijf. Ik was vaak de gesprekspartner, want al die mannen zaten in het buitenland. Ik weet nog dat Van Basten me belde en zei: ‘Breuk, laat ze toch de kolere krijgen over die duizend gulden meer of minder.’ Toen zei ik: dat kan je wel zeggen, maar we verdienen niet allemaal miljoenen in Italië. Voor anderen was duizend gulden een boel geld. Dat begreep Marco wel, hij steunde ons daarna. Toen we Europees kampioen werden, verdienden we uiteindelijk 95.000 gulden per speler.” Barbara: “Dat is toch heel netjes?” Hans: “Absoluut. Driemaal modaal in die tijd. Per wedstrijd en ronde was dat opgebouwd en daar zat ook nog het sponsorgeld in.” Barbara, lachend: “Een goede voorbode voor de vrouwen dus!” Hans: “De KNVB heeft ondertussen met de Oranjeleeuwinnen een goede regeling getroffen, heb ik begrepen, zoals het ook hoort.” Helden Magazine 42 Het eerste gedeelte van het verhaal van Hans van Breukelen komt voort uit Helden Magazine 42 waar Dafne Schippers de cover siert. Schippers leeft onder een vergrootglas sinds dat ze in 2015 voor de sprint koos. En dat is wennen. ‘’Ik ben er wel achter dat ik geen robot ben’’ Verder in de 42ste editie van Helden, is er veel aandacht voor de Tour de France. Topsprinter Dylan Groenewegen, eerste Nederlandse Tourwinnaar Jan Janssen, superster Peter Sagan en Servais Knaven, ploegleider van Chris Froome komen allemaal voorbij in het Tourgedeelte. Dirk Kuyt blikt terug op zijn carrière, Ranomi Kromowidjojo over goud, het geloof en nog meer, hockeysters Lidewij Welten en Frédérique Matlaover het WK Hockey, motorcrosser Jeffrey Herlings en oud-voetballer Glenn Helder. Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.

Olympisch goud, twee wereldtitels; Epke Zonderland heeft als turner niet veel meer te wensen. Tot en met de Spelen in Tokio wil hij zijn kunst- en vliegwerk nog blijven showen. Daarna begint een ander leven. In aanloop naar het WK in Qatar spreken we hem over zijn indrukwekkende carrière, het aanstaande vaderschap en zijn ambities als dokter Epke. 19 augustus 2008 Epke Zonderland verliest door een misgreep de grip op de rekstok in de olympische toestelfinale. Hij eindigt daardoor als zevende in Beijing. “Ik had in Beijing nog niet in de gaten hoe goed ik was op de rekstok. Ik had in aanloop naar mijn eerste Spelen een zenuwontsteking gehad in mijn schouder, tot dat moment draaide alles om de meerkamp. Noodgedwongen ben ik me gaan concentreren op de rekstok. Ik kwalificeerde me in Beijing als eerste voor de toestelfinale. In die finale was ik wat te voorzichtig. Het dubbele vluchtelement Kovacs-Kolman had ik een jaar eerder bij het WK gedaan, ik was van plan dat ook in de olympische finale te doen. Toen ik de Kovacs inzette, zat ik voor m’n gevoel te dicht op de rekstok en besloot ik dat vluchtelement toch maar niet te doen. Achteraf had ik ’m gewoon in moeten zetten. Wat ik in China leerde: het is altijd beter om vol gas te geven. Desnoods stuiter ik eraf. Want als je ineens van je plan afwijkt, is de kans net zo groot dat het misgaat.” Het is toch best logisch dat een jonge sporter in zijn eerste olympische finale voor safe gaat? “Dat is ook wel te verklaren, maar bij mij ontstond er daardoor twijfel. Al met al is die nale in Beijing heel belangrijk geweest voor mijn carrière. Ik wist daarna precies hoe ik het níet meer moest doen. In de finale moeten alle remmen los.” Hoe anders had jouw carrière eruit gezien als je niet die zenuwontsteking in je schouder had opgelopen? “Dan was de meerkamp veel langer op de eerste plaats blijven staan. Sowieso tot en met de Spelen in Londen. Of ik dan nu ook olympisch kampioen rek zou zijn geweest, valt te bezien. Maar vergeet niet dat ik ook als meerkamper naar de top aan het klimmen was. Op het WK van 2005 werd ik elfde op de meerkamp en in 2006 haalde ik de zesde plek bij het EK. Op Europees niveau had ik in elk geval medailles kunnen pakken op de meerkamp. Maar hé, laat ik vooral niet klagen.” 27 september 2011 Epke begroet turncollega Yuri van Gelder op Schiphol voor vertrek naar het WK in Tokio. “Yuri werd in 2005 wereldkampioen ringen. Ik weet ook nog goed dat hij in Parijs als eerste Nederlander goud won bij een World Cup. Yuri versloeg Jordan Jovtsjev, jarenlang heerser aan de ringen. Dat was wel een momentje, hoor. Onbewust dacht ik daardoor dat het dus mogelijk was om als Nederlandse turner de beste van de wereld te worden.” Yuri heeft een weg vol hobbels achter de rug. In 2009 werd hij positief bevonden op cocaïne en voor een jaar geschorst. Tijdens het WK in Rotterdam in 2010 was er de soap rond Yuri die uit de ploeg werd gegooid. Tijdens de Spelen in Rio kwam hij opnieuw in opspraak: Yuri was op stap gegaan, terwijl hij nog een olympische ringen finale op het programma had staan waarna hij zonder pardon naar huis werd gestuurd. Heb jij gesprekken met hem gevoerd over zijn problemen? “Over wat er is voorgevallen in Rio hebben we elkaar een paar maanden later gesproken. We waren een team in Rio en ineens was Yuri weg. We hebben elkaar niet meer gedag kunnen zeggen en de hele zaak had ook invloed op de rest van de ploeg. Het was belangrijk om het daar onderling een keer over te hebben om het te kunnen afsluiten. Wat zijn problemen met cocaïne betreft: dat vond ik veel meer een privékwestie. We zien elkaar rond wedstrijden en dan is het contact prima, hoor, maar dat is niet het moment om meteen zulke lastige onderwerpen te bespreken.” Kon jij begrijpen dat ze hem wegstuurden en niet de kans gaven om eindelijk die olympische finale te turnen? “Wij zijn niet in dat besluit gekend, het was voor ons een verrassing en Yuri was al weg toen het ons werd verteld. Vooropgesteld: Yuri is degene die het zichzelf kwalijk kan nemen dat hij die ringen finale niet kon turnen. Maar of je hem naar huis moest sturen... Dat vind ik een heel lastige. Ik had hem liever in die finale gezien. Sinds 2008 draaide alles bij Yuri om turnen in de olympische ringen finale. Dat was toch een mooi verhaal geweest als dat na alle shit die hij over zich heen heeft gehad, was gelukt? Ik had Yuri een mooie afsluiting van zijn carrière gegund. Yuri heeft ervoor gekozen om door te gaan, maar het traject richting de Spelen in Tokio is heel lastig.” Heb jij Yuri nog geappt tijdens de Spelen toen hij weg was gestuurd? “Nee. Het was iets vervelends en ik wilde me daar niet door laten afleiden. Maar me er helemaal voor afsluiten, ging niet. Elke dag was er wel weer een bericht over Yuri als ik naar de nieuwssites ging. En iedereen wilde mijn mening over de hele situatie weten. Dat zijn dingen waar ik niet mee bezig wilde zijn in aanloop naar mijn rekfinale. Ik had het al druk genoeg met mezelf, had problemen met mijn vinger.” Na de Spelen in Rio zijn Linda en jij getrouwd. Jij hebt Yuri uitgenodigd voor je huwelijk. “Ja, alle jongens met wie ik veel tijd heb doorgebracht in de turnhal hebben we uitgenodigd. Het contact met Yuri is gewoon goed. Toen wij in juni via social media naar buiten brachten dat we een kindje gaan krijgen, was Yuri een van de eersten die reageerde. Zo’n band hebben we ook echt wel. Ik kan heel goed met Yuri.” 7 augustus 2012 Epke en zijn coach Daniël Knibbeler vieren de olympische titel op rekstok in Londen. In de finale turnde hij een niet eerder vertoonde oefening met onder meer drie vlucht­ elementen, de Cassina, Kovacs en Kolman, op rij. Zijn oefening werd door de jury bekroond met een score van 16,533. “Je ziet aan mijn gezicht dat ik denk: ik heb het gewoon geflikt. Ik weet niet wat Daniël en ik tegen elkaar zeiden. Er hoefde ook niets gezegd te worden. Weet je wat het grootste geluksmoment was in Londen? De landing en meteen daarna het besef dat de oefening zoals we die voor ogen hadden, was gelukt. Ik had mezelf vooraf niet de druk opgelegd dat ik per se goud wilde winnen. Een zo goed mogelijke oefening turnen, dat was m’n doel. De jongens voor mij hadden allemaal een oefening met een minder hoge uitgangswaarde. Mijn grootste concurrent Fabian Hambüchen was vlak voor mij geweest en aan het geluid in de zaal na het bekend worden van zijn score had ik gemerkt dat hij wel eerste moest staan. Ik wist ook dat van alle favorieten ik als laatste in actie kwam. Toen ik mijn score zag, wist ik dat het eigenlijk niet meer mis kon gaan.” Leg jouw band met jouw coach eens uit. Jullie zitten inmiddels al tien jaar dagelijks op elkaars lip. “Daniël is meer dan alleen mijn trainer, hij is ook een goede vriend. We schelen niet veel in leeftijd, ook onze hobby’s en karakters komen redelijk overeen. Ruzie hebben we nooit. We zijn allebei niet moeilijk, benaderen zaken relaxed. En als het moet, staan we allebei op onze strepen.” Heb jij nog een coach nodig? “O, zeker! Ik moet een spiegel voorgehouden krijgen, heb iemand nodig die goede trainingsprogramma’s voor me maakt. Daniël en ik bepalen samen het traject. We sparren samen over de oefening. Als we daar uit zijn, dan maakt Daniël een trainingsprogramma. En hij komt ook geregeld met nieuwe dingen waar ik niet over na heb gedacht. Dan denk ik: vet, dat gaan we doen.” Dus de drie vluchtelementen op rij tijdens de olympische finale in Londen kwamen uit zijn koker? “Dat kwam dan net weer uit mijn koker. Toen ik dat idee vertelde, dacht ik: Daniël gaat zeggen dat ik gek ben. Maar hij zei: ‘Oké, probeer maar. Over twee weken maken we de balans op.’ Na twee weken ging het al opvallend goed. Daarna gingen we die drie vluchtelementen op een rij in een oefening passen. ‘Bewijs nu maar weer dat je het kunt,’ zei Daniël.” Is dat boetseren van een vernieuwende oefening dat wat jou drijft? “Absoluut.” Heb jij de standaard in het rekturnen veranderd? Is er een verschil tussen voor en na 2012 op dat toestel? “Dat denk ik wel. Er wordt meer gevlogen, je ziet vaker combinaties van vluchtelementen. Ja, we hebben wel wat teweeggebracht.” 6 oktober 2013 In navolging van de olympische titel pakt Epke in Antwerpen ook de wereldtitel. In de toestelfinale op rek blijft hij vriend en concurrent Fabian Hambüchen uit Duitsland net voor. “De wereldtitel maakte mijn carrière compleet. De druk die ik voelde, was bij dit WK hoger dan voor de Spelen. De kenners wisten dat ik in Londen goud kon winnen, maar er werd niet gedacht dat ik dat wel even zou doen. In Antwerpen werd van mij niets anders dan de wereldtitel verwacht. Terwijl ik niet op topniveau was. Ik had na Londen gas teruggenomen, had veel tijd in mijn studie geneeskunde gestoken. Ik was niet van het niveau van de Spelen en toch lukte het. Onwerkelijk eigenlijk. Bij het WK in Nanning een jaar later, was het anders. Ik had lang en goed kunnen trainen, was echt in topvorm. En wat in 2014 ook scheelde: de druk van het moeten was weg. Ik was olympisch en wereldkampioen, kon meer onbevangen mijn oefening doen, omdat ik alles wat ik me kon wensen als turner al had bereikt.” Op de foto zien we ook Fabian Hambüchen. Jullie zijn vrienden, maar jij was tegelijkertijd zijn sta-in-de-weg. Pas in 2016 pakte hij olympisch goud op rek, mede door jouw val in de finale. “Nou, ik denk niet dat Fabian mij zag als sta-in- de-weg, hoor. Hij heeft op de Spelen goud, zilver en brons gewonnen op rek en ik heb alleen goud. Fabian deed ook al langer op het hoogste niveau mee dan ik. Ja, tussen 2012 en 2016 won ik vaker, maar dat heeft geen invloed gehad op onze vriendschap. Met Fabian heb ik ook contact buiten wedstrijden om, ook nog nu hij is gestopt. Dat heb ik met geen enkele andere turner van buiten Nederland. De klik was er met Fabian vanaf het eerste moment. In 2004 werden we één en twee op het jeugd-EK en vanaf dat moment zijn we elkaar altijd tegengekomen.” Gaven jullie elkaar ook tips? “Als hij mij iets vroeg, dan gaf ik eerlijk antwoord. En andersom ook. Toen ik in Rio met een blessure aan mijn vinger zat, zei Fabian: ‘Ik weet iets wat je kunt proberen.’ De fysio van de Duitse ploeg had een speciaal apparaatje waarmee hij mijn vingers kon behandelen. Ik liet me in Rio dus helpen door de Duitse fysio, in de kamer van de Duitse sporters. Dat mijn grootste rivaal mij wilde helpen, vind ik heel bijzonder. Dat zegt alles over onze band.” 16 augustus 2016 De koninklijke familie is in Rio aanwezig tijdens de olympische finale op rek en ziet regerend olympisch kampioen Epke Zonderland hard van de rekstok vallen. “Ja... Ik was niet de enige die baalde in Rio. Vier jaar eerder stond iedereen op de banken, maar in Rio crashte ik. En hard ook.” De aanloop naar de Spelen van 2016 was toch ook rampzalig? “Het jaar ervoor was echt waardeloos. In Rio was ik in elk geval fit genoeg om een oefening te turnen. In 2015 had ik de puf en de energie niet om een hele oefening af te werken. Elke keer had ik weer last van mijn hoofd en mijn holtes. De ellende begon met een hersenschudding die ik opliep tijdens de training. In die periode kreeg ik ook steeds meer last van mijn holtes, een half jaar voor de Spelen moest ik daaraan geopereerd. De periode van kwakkelen heeft veel te lang geduurd. In april 2016, tijdens het testevent, heb ik pas voor het eerst weer een normale oefening geturnd. Daar kon ik op voortborduren, maar de periode tot de Spelen was te kort om mijn topniveau te halen. Tot overmaat van ramp blesseerde ik in Rio nog mijn vinger. Toch haalde ik de finale en ik had een kans op de titel. Tot die val.” Heb je overwogen om te stoppen na Rio? “Ik voelde in 2016 dat het goede gevoel weer terugkwam. Ook als ik onverhoopt goud had gewonnen, was ik niet gestopt. Vooraf had ik al bepaald dat ik sowieso na de Spelen nog een jaar door zou gaan. Daarna zou ik een beslissing nemen. Ik weet dat ik me in een luxe positie bevind, ik ‘moet’ niets meer. Het enige wat voor mij telt is dat ik er nog plezier in heb. Al heel snel na Rio merkte ik dat ik turnen nog altijd heel erg leuk vind.” 12 oktober 2016 Leona Philippo, Nicolette van Dam, Epke Zonderland, Carlo Boszhard, Jamai Loman en Buddy Vedder tijdens de castpresentatie van The Christmas Show van RTL. “Epke de circusartiest! Leuk om een keer mee te draaien in een totaal ander wereldje dan ik gewend ben.” Krijg je vaak van dit soort verzoeken? “Dit was wel echt uniek. Ik heb vijf shows gedaan. Met generale repetities erbij ben ik er wel een tijdje mee bezig geweest. De andere dingen waar ik ja tegen zeg, zijn vaak even een dingetje en daarna is het klaar.” Je was te zien in de videoclip van War van de band Kensington, was te gast in College Tour, ondersteunde zanger Syb van der Ploeg op gitaar bij het nummer Hallelujah, reikte in 2012 de Gouden Televizier-Ring uit. Vind jij alles leuk? “Ik wil heel graag alles ervaren, ben gewoon erg nieuwsgierig. Met eten heb ik dat ook, ik wil altijd alles proberen. Als ik het mee heb gemaakt, dan kan ik het van mijn lijstje strepen. Net als met deze shows. Heel erg gaaf om te doen, leuk ook om te zien hoe het er achter de schermen allemaal aan toegaat en om nieuwe mensen te leren kennen.” Dus iedereen mag bij je aankloppen? “Nou, als ik iets zie wat bij me past en wat me leuk lijkt, waarom niet?” Dus Expeditie Robinson en Wie is de Mol? mogen bellen? “Dat lijken me echt toffe programma’s om aan mee te doen. Ik ben er nog niet voor benaderd, ze snappen vast ook wel dat ik dat nu niet doe. Ik kan me nu nog niet een maandje laten uithongeren.” 8 oktober 2017 Epke Zonderland schiet met zijn linkerhand van de rekstok tijdens de toestelfinale tijdens het WK in Montreal. Hij valt niet, maakt een reuzendraai met één hand, vervolgt zijn oefening en pakt zilver. “Met mij is het nooit saai, hè? Dit was ook weer wat, mijn mooiste acrobatenactie ooit. Dat gezicht! Dit is het moment dat de meeste trekkracht op mijn arm komt. Er is berekend dat er voor de afsprong in een fractie van een seconde een trekkracht van meer dan vijfhonderd kilo op je schouders en armen terechtkomt. Die leertjes om m’n polsen en handen zijn zo belangrijk. Zonder die leertjes is het niet te doen.” Er is een brugelement dat jouw naam draagt, maar nog geen rekelement. Deze hadden ze toch om moeten dopen in de ‘Zonderhand’? Lachend: “Nou, het is dat dit element te gevaarlijk is om even toe te voegen aan een oefening, anders was de Zonderhand daar in Montreal geboren. Helaas. Het telde wel als een normaal element, daardoor kon ik gelukkig nog een medaille mee naar huis nemen.” Was dit de meest bizarre oefening die je ooit hebt geturnd? “Zonder twijfel. Kijk naar de foto, er hangen nog een paar vingers aan de rekstok. Ik denk hier al: ik ga vallen. Mijn landingsgestel staat al uit, mijn benen heb ik al uit elkaar. Je snapt wel dat ik dit nooit in de training heb geoefend.” 'Zilver met één hand, prima resultaat! Bij wedstrijden maken ze er nog steeds opmerkingen over' Na afloop had iedereen het over jou en niet over de winnaar. Welk gevoel leefde er bij jou na afloop? “Zilver met één hand, prima resultaat! Het voelde bijna alsof ik goud had gewonnen, inderdaad. Binnen de turnwereld vond iedereen het helemaal te gek wat ik had gedaan. Bij wedstrijden maken ze er nog steeds opmerkingen over.” Je bent 32. Ben jij nog van hetzelfde niveau als in 2012? “Fysiek gezien ben ik sterker dan in 2012. Dat is gewoon objectief te meten met krachttraining. Twee jaar lang was ik door een kwakkelende gezondheid totaal niet belastbaar, maar vorig jaar bij het WK heb ik gemerkt dat het er nog steeds in zit. Ze zijn nog niet van me af. Ik heb wat extra meters moeten maken om dat gevoel weer terug te krijgen. De opbouw naar het WK in oktober voelt alweer natuurlijker dan vorig jaar. Dat ik in Montreal aan één arm bungelde, kwam ook door een inschattingsfout en dat kwam weer doordat ik nog stabiliteit miste. Ik werk weer toe naar een oefening met dezelfde moeilijkheidsgraad als in Antwerpen en Nanning.” Je hebt op WK’s nu twee keer goud en driemaal zilver gewonnen. Zie je het WK als een generale repetitie op weg naar Tokio? “Nee, een WK is een WK, dat blijft een big deal.” 7 juni 2018 Campina­boegbeelden Dafne Schippers en Epke Zonderland over sport en voeding op Papendal. “Dankzij mijn sponsors heb ik zoveel rust, kan ik leven voor mijn sport. Zonder die hulp was ik waarschijnlijk al gestopt met turnen. Ik moet straks gaan werken om rond te komen, maar tot die tijd kan ik prima leven van mijn sport. Campina steunt mij al 3,5 jaar, we passen heel goed bij elkaar. Het belang van een goede basisvoeding is mij als topsporter uiteraard bekend. Naast groenten en fruit is ook zuivel erg belangrijk vanwege de proteïne, wat weer goed is voor het herstel van je spieren. Ik neem dan ook vaak kwark na een training of bij m’n ontbijt. Ik vind het ook heel interessant om mee te denken, vind het leuk om met Campina nieuwe kwark – zoals die met een vleugje limoen of mango - te ontwikkelen. En nu Dafne er ook bij is als boegbeeld is het nog leuker.” Heb je veel contact met Dafne? “We komen uit heel andere sporten. Ik vind het heel interessant om van haar te horen hoe zij een wedstrijd ingaat, hoe Dafne moet trainen.” Dafne vertelde in de vorige Helden dat ze het moeilijk vindt om ineens heel erg in de schijnwerpers te staan. Hoe zit dat bij jou? “Bij Dafne was het: bam! Ze was ineens wereldkampioen op de sprint, plotseling wilde iedereen wat van haar. Ik won in 2007 een bronzen medaille op het EK. Daarna de Spelen waar ik de finale haalde, maar daarin viel ik. In 2009 werd ik tweede op het WK. En mijn eerste grote prijs pakte ik in 2012 op de Spelen. Ik heb het er ook moeilijk mee gehad dat je in de schijnwerpers staat, maar ik heb de ruimte gehad om te wennen aan die aandacht. Dat heeft Dafne niet.” Het leven als geroemd topsporter kan ook eenzaam zijn, vertelde Dafne. Herken jij dat? “Ik snap wat Dafne bedoelt. Voordat we afspraken op Papendal had Dafne een maand in Florida gezeten om te trainen. Daar zit je dan zonder familie en vrienden. Ik heb nog het geluk dat ik altijd in Heerenveen kan trainen waar ik samen met mijn vrouw dichtbij onze families en vrienden woon. Dafne moet voor wedstrijden en trainingen heel vaak ver weg en als ze in Nederland is dan is ze op een uur afstand van haar familie. En leer maar eens nieuwe mensen kennen als je altijd maar met je sport bezig bent. Het is een kleine wereld waar je in zit. Er zijn als je zo goed bent ook maar weinig mensen met wie je nog kunt trainen. Ik vond het altijd heel erg leuk om bij de club met veertig man tegelijk te trainen. Toen ik bij de topsportgroep kwam, was dat voor mijn ontwikkeling wel goed, maar het clubje van leeftijdgenoten met wie ik gezellig kon kletsen werd ook veel kleiner. Dat sociale aspect ga je missen. Dat is ook de reden dat ik het zo fijn vond om mijn studie ernaast te hebben. Ik hield feeling met wat er leeft bij de jongens en meiden van mijn leeftijd.” 25 mei 2018 Epke haalt zijn master geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Een andere Epke, hè? Dat de studie nu is afgerond zorgt voor rust. Ik wil de komende tijd graag werkervaring opdoen, maar als dat niet lukt, is het geen ramp. De sport staat nog even op de eerste plaats.” We vergeten bijna dat het extra knap is wat je hebt gepresteerd, omdat je er daarnaast nog een zware studie geneeskunde naast deed. Geregeld ben je deeltijdsporter geweest. “Ik heb er ook twee keer zo lang over gedaan, hoor. Er zijn drie periodes geweest dat ik mijn studie op één heb gezet: meteen na de Spelen in Londen, na Rio en vorig jaar. Dat waren drie periodes van een half jaar. Verder stond de sport altijd op één en bekeek ik hoe ik mijn studie daar omheen kon bouwen.” Epke in een witte doktersjas, dat gaan we vaker zien vanaf nu toch? “Dat kan. Gek om mezelf zo te zien... Als ik in een witte doktersjas loop, herkennen mensen me toch altijd als Epke de sporter. En ik wil uiteindelijk natuurlijk ook gezien worden als Epke de arts. Dat is lastig. Er zijn wat foto’s van mij in een witte jas, maar zelf post ik die niet.” Je hebt lang geroepen dat je graag chirurg wilde worden, maar je hebt nu andere plannen toch? “Klopt. Ik heb allerlei coschappen gelopen, heb zo onder andere kennis gemaakt met de orthopedie en sportgeneeskunde. Ook heb ik nog vier weken een huisartsstage gedaan en dat vond ik veel leuker dan ik had gedacht. Dat had met name te maken met het patiëntcontact wat daar goed beviel. Dat vind ik blijkbaar erg belangrijk. Dit kwam ook bij de sportgeneeskunde goed tot zijn recht. Uiteindelijk is mijn keuze dan ook hier op gevallen. Ik hoop dat ik de amateur- en topsporters verder kan helpen met dingen waar ze op fysiek gebied tegenaan lopen.” Ben je nu druk bezig met het schrijven van sollicitatiebrieven? “Als ik specialist wil worden, moet ik een vervolgopleiding doen. Die voor sportgeneeskunde duurt ruim vier jaar. Dat kan ik nu niet combineren met mijn sport. Ik moet het uitstellen. Tot die tijd kan ik werkervaring opdoen op het gebied van sportgeneeskunde bij Sportgeneeskunde Friesland in Sportstad Heerenveen, dan krijg ik allemaal al wel mee wat het vak van sportarts behelst. Na mijn turncarrière hoop ik op in opleiding te komen, want voor een plekje zal ik wel echt moeten solliciteren. Ik ben nog niet klaar, heb nog een mooie uitdaging voor de boeg.” Worden de Spelen in Tokio jouw laatste kunstje? “Zoals het er nu uitziet, is het na Tokio echt klaar. Maar je weet het nooit, hè, misschien ben ik dan zo gek om er toch nog een jaartje aan vast te plakken. 15 juni 2018 ‘In verwachting van ons kind­ je,’ maken Epke en zijn vrouw Linda bekend via Instagram. “Dit is een foto van onze bruiloft. Ik ben in mei 2015 op mijn knieën gegaan tijdens een tripje naar Marrakesh. Ik dacht: wanneer we gaan trouwen maakt me niet uit, maar ik ga Linda nu vragen. Op 16 september 2016 hebben we elkaar het jawoord gegeven in prachtig trouwweekend. En met deze foto hebben we voor ons heel mooi en bijzonder nieuws bekendgemaakt. Niet normaal hoeveel reacties we kregen toen we vertelden dat er een kleine aankomt. Wanneer laat ik nog even in het midden, want ik wil dat Linda en ik lekker samen van deze periode kunnen genieten. We willen niet het gevoel hebben dat iedereen over onze schouders meekijkt.” Kun je je hoofd nog bij het turnen houden? “Ja hoor, maar het is natuurlijk wel een mooie en spannende tijd. Zo bijzonder toen het duidelijk was dat we papa en mama gaan worden.” Zou je jouw kindje later een turncarrière aanraden? “Linda is ook erg sportief, dus de kans dat sport in de genen zal zitten, is wel aanwezig. Maar ik ga dat zeker niet pushen. Ons kindje moet maar kijken wat hij of zij leuk vindt, dat is het belangrijkste. Ik wil ons kindje graag meegeven dat het echt niet de bedoeling is om op een dag net als papa kampioen te worden.” Helden Magazine Krijg jij geen genoeg van alle inspirerende sportverhalen? Kies het abonnement dat bij jou past én wordt abonnee. Zo ontvang je telkens de nieuwste edities op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Wil je een Helden Magazine cadeau doen? Het is ook mogelijk om een abonnement cadeau te doen, deze abonnementen lopen automatisch af. Daarnaast zijn de recentste exemplaren ook gemakkelijk te bestellen via onze webshop.