Dit jaar viert Nederland 75 jaar vrijheid. Frits Barend en Henk van Dorp deden voor Vrij Nederland uitgebreid onderzoek naar voetbal in de Tweede Wereldoorlog. Wat was de rol van de voetbalbond tussen 1940 en 1945? Hoe zat het met de geroemde sportbestuurder Karel Lotsy? En welke bekende Nederlandse voetballer bracht tijd door met een nazikopstuk in de schuilkelder?

Nederland deed in 1978 mee aan het WK voetbal in Argentinië. Het voetbalfeest moest het bloed van moordpartijen op tegenstanders van dictator Jorge Videla verdoezelen. Het kon niet verhinderen dat een uur voor de openingswedstrijd vijfentwintig vrouwen het Plaza de Mayo in Buenos Aires betraden. Tien kilometer van het stadion vroegen de Dwaze Moeders
aandacht voor hun verdwenen kinderen en kleinkinderen. Het plein was nagenoeg verlaten op donderdagmiddag 1 juni 1978 toen de moeders het plein op liepen. Omdat de inwoners van de stad een vrije middag hadden gekregen en massaal voor de televisie of in bioscopen zaten om ‘verplicht’ naar de openingsceremonie van het WK te kijken.

De verhalen van de vrouwen waren hartverscheurend, hun demonstratie was een impliciet protest tegen het WK. Nederland
haalde uiteindelijk de finale en met de juntaleiding op de tribune werd Oranje voor de tweede achtereenvolgende keer verslagen in een WK-finale. Met eigen ogen hebben mijn collega Henk van Dorp en ik ervaren hoe voetbal in Argentinie werd misbruikt door de politiek, hoe sport een instrument was van een wrede dictatuur.

Het volledige verhaal lezen? Dat kan via Blendle. Je kunt het magazine ook in de winkel halen óf online bestellen!