Iedere week mailt Barbara Barend met boegbeelden uit de Nederlandse sportwereld, om te kijken waar ze zich mee bezig houden. Deze week Vera Pauw die vertelt over haar werkzaamheden als bondscoach in Zuid-Afrika.
Lieve Vera,
Na onze vorige briefwisseling vroeg ik me af of hoe het gaat met de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal in Zuid-Afrika? Wat is bijvoorbeeld het verschil met Nederland? Je vertelde eerder al mooi over de zware weg die veel van je speelsters hebben moeten afleggen en de erkenning die eindelijk beginnen te krijgen. Hoe staat het er nu voor? Ziet de toekomst van die meiden er nu beter uit? Ik ben benieuwd naar je antwoord.
Veel liefs,
Barbara
——-
Lieve Barbara
In onze vorige briefwisseling heb ik het met je gehad over de verlossing van het gedrocht BeNeLeague. De spiraal kan nu weer omgezet worden naar een positieve ontwikkeling in plaats van het vrouwenvoetbal zien als probleem.
Van dat laatste hebben we hier in Zuid-Afrika geen last. De status van het vrouwenvoetbal is hoog. We hebben het afgelopen jaar stap-voor-stap gewerkt aan het vergroten van de kennis van het spel, zowel op de training als in de besprekingen en video-sessies. Dat is niet onopgemerkt gebleven. Niet alleen in de groei van het spel is dat terug te zien, het verschil met vorig jaar is onvoorstelbaar, maar ook in de wijze waarop zij zich presenteren aan de buitenwereld. Het begint de levens van de speelsters te veranderen. Deze speelsters zijn zo talentvol dat dit deuren begint te openen die voorheen gesloten bleven.
'De realiteit voor de meesten is echter nog steeds dat zij dagelijks het hoofd van de hele familie boven water moeten houden'
Rondom de Afrika Cup voor mannen waren er bijvoorbeeld maar liefst vijf speelsters en ex-speelsters die in panels zaten om de analyses te verzorgen. Volwaardig en meestal hoger gewaardeerd dan hun mannelijke collega's. Verschillende speelsters werken nu bij grote clubs. De salarissen zijn laag, maar het begin is er. Voetballen begint een toekomstperspectief op te leveren.
De grote ster, Portia Modise, is, ondanks dat we ons niet hebben geplaatst, uitgeroepen tot 'sport-ster' van het jaar 2014. Met een grote BMW onder haar kont en 1 miljoen Rand (75.000 Euro) aan prijzengeld, betekent het dat haar toekomst is gewaarborgd. In Zuid-Afrika kun je er een huis met 8 kamers van laten bouwen, die zij heel slim gaat verhuren aan studenten. Tijdens de African Women's Championships heeft zij haar honderdste doelpunt gescoord in het shirt van Zuid-Afrika. Dat heeft nog geen enkele Afrikaanse voetballer/ster gepresteerd. Het feit dat deze prijs een echte publieksprijs was, maakte het alleen nog maar mooier.
De realiteit voor de meesten is echter nog steeds dat zij dagelijks het hoofd van de hele familie boven water moeten houden. De speelsters krijgen een 'daily allowance' als we op trainingskamp zijn, wij zouden dat zakgeld noemen. Dit geld is nodig om de familie te helpen. Als het geld niet op tijd aanwezig is, hebben de meiden problemen om de dagelijkse beslommeringen aan te kunnen.
Tekst gaat verder onder de foto
Vanwege de penibele financiële situatie, hebben we minder trainingskampen, dus minder vergoedingen voor de speelsters. De crisis gaat ook onze sponsor's deur niet voorbij. Om niet terug te vallen in deze moeilijke tijd, hebben we met veel enthousiasme een project gestart van wekelijkse centrale trainingen in de verschillende provincies, gekoppeld aan het trainen met jongens. Dat allemaal naast de clubtraining. Als er echter geen 'benzinegeld' beschikbaar komt voor de centrale trainingen, kunnen speelsters er niet aanwezig zijn. Sommigen moet geld lenen om 20 kilometer te kunnen reizen. Dat zijn de grote uitdagingen die wij hier hebben in het opzetten van echte topsportcondities. De speelsters kunnen financieel zelf niets bijdragen, zij kunnen alleen hun talent inzetten.
Het tekort aan status is hier dus geen enkel probleem. Hier gelden andere problemen. Het gaat om vragen als: Hoe zorgen we dat speelsters voldoende activiteiten op internationaal niveau aangeboden wordt? Of: Hoe krijgen we voldoende en goed schoeisel voor de speelsters? Er zijn nu 144 teams actief op het hoogste competitieniveau, de Sasol Leagues. We onderhandelen over een topcompetitie tussen deze laag en het nationale elftal, Banyana Banyana. Dat gaat veel, heel veel geld kosten. Dat er natuurlijk niet is. En, als we dat desondanks voor elkaar krijgen, hoe zorgen we dan dat die Sasol Leagues er niet onder te lijden hebben? Want als die competitiesponsor stopt, bijvoorbeeld vanwege verlies aan status van de competitie, is er geen geld om het hart van het vrouwenvoetbal te bekostigen.
'Als je een Nederlandse talentvolle speler bent, dan doorloop je geruisloos de weg richting het nationale team en vervolgens een profcarrière'
Topvoetbal is dus ook hier vooral voorwaarden creëren. En in dat opzicht dus niet anders dan in Nederland. Op welk niveau het team ook actief is, dat is inherent aan topsport. Het verschil in vergelijking met Nederland is dat we, naast de financiële situatie, veel afhankelijker van zaken zijn waar wij geen invloed op uit kunnen oefenen. Oneerlijke competitie, onbekwame scheidsrechters, onhandige planning, onduidelijke 'lotingen'. De speelsters in Nederland moeten zich heel goed realiseren dat zij wat dat betreft in een gespreid bedje liggen. Als je een Nederlandse talentvolle speelster bent, dan doorloop je geruisloos de weg richting het nationale team en vervolgens een profcarrière. Niet omdat je beter bent dan de voorgaande generaties, maar omdat je dat te danken hebt aan de generaties speelsters en staf voor je.
De overeenkomst met Nederland is dat deze generatie hier in Zuid-Afrika vecht voor wat in het verleden in Europa bevochten moest worden. We zijn op weg naar de top, maar missen net dat zetje waar Nederland ook jaren tegenaan heeft gelopen. Op een gegeven moment valt de loting beter uit, mocht het sowieso al een loting zijn, omdat je net een puntje meer hebt gehaald in de vorige competitie, of je krijgt als Europa zijnde ineens geen drie, maar acht WK-plaatsen in je schoot geworpen… Pas dan kun je echt het gat dichten.
Daar is het wachten op en ondertussen werken we dag-in-dag-uit om voor de speelsters hier mogelijkheden te creëren zodat zij zich kunnen ontwikkelen. Onze meiden nu zijn de heldinnen van de toekomstige generaties. Het werkt heel lauwerend om je dat te realiseren. Het maakt mij in ieder geval heel bescheiden in het plaatsen van mijn eigen prestaties als speelster in het verleden.
Tot de volgende keer!
Liefs,
Vera