Voetbal
Jan Wouters
Het Nederlands elftal gaat deze zomer voor de vierde keer een groot eindtoernooi spelen in Duitsland. Tijdens het EK van 1988 won Oranje zijn enige hoofdprijs tot nu toe. In Helden Magazine nummer 72 blikken 36 jaar na dato terug op dat toernooi met Jan Wouters, de middenvelder die elke minuut speelde en misschien wel de meest bevrijdende assist gaf in de historie van het Nederlands voetbal.
“Ik deed niet mee, was geblesseerd aan mijn knie, dacht toen ik het zag gebeuren wel meteen: o jee, misschien kost dit ons het EK,” zegt Jan Wouters thuis in Valkenswaard als hij terugdenkt aan 28 oktober 1987.
Wat een feest had moeten worden omdat het Nederlands elftal zich tegen Cyprus voor het eerst sinds 1980 weer kon kwalificeren voor een eindtoernooi, werd een gitzwarte avond. Oranje scoorde in de Kuip al in de tweede minuut en vlak daarna gooide iemand een vuurwerkbom op het veld die vlak bij de Cypriotische keeper tot ontploffing kwam. De wedstrijd werd onderbroken en daarna toch uitgespeeld. Nederland won met 8-0, mede door vijf doelpunten van John Bosman.
Na afloop werd gevreesd dat de overwinning zou worden omgedraaid in een reglementaire 3-0 nederlaag, waardoor Griekenland ineens weer in de race was voor het EK-ticket, of, nog erger, dat Nederland op voorhand uitgesloten zou worden van het EK. De UEFA besloot in eerste instantie het eerste, maar na hoger beroep werd besloten dat de wedstrijd werd overgespeeld zonder publiek in de Meer. Tot woede van de Grieken. Nederland won in december 1987 met 4-0, dankzij drie goals van Bosman.
Oranje had zich niet gekwalificeerd voor het WK van 1982, het EK van 1984 – mede door de 12-1 nederlaag met een ‘luchtje’ van Malta tegen Spanje – en het WK van 1986 doordat in twee beslissingswedstrijden de Belgen net iets beter waren. Eindelijk mocht Nederland zich weer opmaken voor een groot toernooi. Nederland was een van de slechts acht landen dat mee mocht doen aan het EK in West-Duitsland. Voor bondscoach Rinus Michels bekend terrein. ‘De Generaal’ bereikte er in 1974 de finale van het WK, die met 2-1 verloren ging en voor een nationaal trauma zorgde.
“Ik had in 1982 als speler van FC Utrecht mijn debuut gemaakt in het Nederlands elftal onder bondcoach Kees Rijvers. Dat was in de WK-kwalificatiewedstrijd tegen Frankrijk in de Kuip. Toen ik inviel, werd ik uitgekapt door Michel Platini, die daarna de bal in de kruising schoot. We verloren met 2-1. Meneer Rijvers vond dat ik in die tijd te veel onnodige gele kaarten pakte, daarom werd ik niet meer opgeroepen. Hij had een punt.”
Jan werd een vaste klant bij Oranje toen Michels, die 58 was toen hij in 1986 Leo Beenhakker opvolgde als bondscoach, het voor het zeggen kreeg. “Ik kende de verhalen over zijn tijd bij Ajax met Cruijff en Piet Keizer, dat hij een beul was en dat alles moest gebeuren zoals hij het wilde. Toen hij onze coach werd, was hij al wat ouder. Ik vond hem een lieve man. Hij liet wel merken: tot hier en niet verder. Maar hij was heel benaderbaar voor ons. Ik dacht vaak: hij is anders dan hoe hij vroeger altijd werd afgeschilderd.”
Cruijff
Jan stapte in 1986 over van Utrecht naar Ajax, nadat hij een jaar eerder op het laatste moment een transfer naar RC Strasbourg af zag ketsen. Het was op voorspraak van Johan Cruijff, die net trainer was geworden van Ajax dat hij op zijn 26ste naar Amsterdam kwam. “Het jaar voordat ik kwam, had Ajax fantastische wedstrijden gespeeld. Er was zoveel talent: Gerald Vanenburg, Ronald Koeman, Frank Rijkaard, Marco van Basten. Volgens Johan miste er een schakeltje: iemand die het vuile werk opknapte voor die jongens. Voor die rol had hij mij op het oog. Johan is voordat hij trainer werd van Ajax een tijdje adviseur geweest van Roda JC en toen had hij mij al een keer aan het werk gezien.”
Met Cruijff als trainer won Ajax in 1987 de Europa Cup II, maar begin 1988 stapte hij op omdat hij in de clinch lag met het bestuur. “Dat Johan vertrok was een schok, hij was zo belangrijk voor mij. Cruijff bracht mij details bij waar ik een betere voetballer van werd. Hij hamerde er vooral op hoe ik moest staan zonder bal. Ik stond voor die tijd altijd met mijn rug naar het vijandelijke doel.
Johan zei dat ik helemaal verkeerd stond, deed voor hoe ik moest staan, met mijn gezicht meer richting het doel van de tegenstander gedraaid. Als ik de bal aannam, had ik op die manier al gezien wat de aanvallers deden. Na een maand of drie zei hij tegen me: ‘Je hoort me bijna niet meer, hè? Dat betekent dat je elke keer goed staat.’ Door die details werd ik ook aanvallend belangrijker, zag ik sneller openingen en kon ik meteen de steekpass geven.”
Helden Magazine nummer 72
Het eerste gedeelte van het interview met Jan Wouters komt voort uit Helden Magazine nummer 72. Het extra dikke zomernummer van Helden staat volledig in het teken van drie grote sportevenementen: het EK voetbal in Duitsland, de Tour de France en de Olympische Spelen in Parijs. Op de cover van de 204 pagina's tellende editie schitteren drie rolmodellen van wereldklasse uit de Nederlandse atletiek: Femke Bol, Sifan Hassan en Lieke Klaver. Wat is het geheim van hun succes? Experts zoals Ellen van Langen, Caroline Feith, Bart Bennema en Gregory Sedoc delen hun inzichten.
EK voetbal
De sportzomer van 2024 wordt afgetrapt met het EK voetbal, dat op 14 juni begint. In deze Helden een verhaal over Ronald Koeman. Onder andere Frank Rijkaard, Ruud Gullit, broer Erwin Koeman, Guus Hiddink, Jordi Cruijff en Rafael van der Vaart delen hun mening over de bondscoach van het Nederlands elftal. Verder ging Helden naar Milaan voor een interview met revelatie Tijjani Reijnders en zijn vrouw. Daley Blind 106-voudig international - bespreekt zijn indrukwekkende carrière aan de hand van foto’s. Brian Brobbey over de bondscoach, Marco van Basten, zijn toekomst, zijn roots en racisme. Arie Haan gaat vijftig jaar terug in de tijd, naar het WK voetbal in West-Duitsland dat eindigde met een nationaal trauma.
Tour de France
Na het EK volgt de Tour de France, van 29 juni tot en met 21 juli. In deze Helden lees je een interview met sprinter Fabio Jakobsen en een portret van Mathieu van der Poel, die ook de olympische wegwedstrijd in Parijs rijdt. Jeroen Blijlevens en Steven de Jongh, ploegleiders bij Lidl-Trek, vertellen hun verhaal, en we vragen ons af: kan Sepp Kuss na de Vuelta ook de Tour winnen?
Olympische Spelen
De Olympische Spelen vinden plaats van 26 juli tot en met 11 augustus. Chef de mission Pieter van den Hoogenband kijkt terug op zijn gouden race twintig jaar geleden. Turnster Sanne Wevers bereidt zich voor op haar laatste kunstje, baanwielrenner Harrie Lavreysen spreekt over hoge verwachtingen, en BMX’er Niek Kimmann over zijn post-olympische dip. Sharon van Rouwendaal gaat voor goud in het openwater, roeizussen Bente en Ilse Paulis geven een dubbelinterview, en Simone van de Kraats hoopt op goud in het waterpolo.
Bovendien gingen we op bezoek bij Tes Schouten, Caspar Corbeau en Arno Kamminga, de drie schoolslagmusketiers. Alle drie zijn ze een medaillekandidaat in Parijs. Voor het eerst sinds 1992 plaatse een Nederlands duo zich op de 500 meter kanosprint voor de Spelen. Hoog tijd om kennis te maken met Selma Konijn en Ruth Vorsselman. Triatlontopper Maya Kingma stelde ernstige misstanden aan de kaak binnen het topsportprogramma van de triatlonbond. Dat werd de triatleet niet door iedereen in dank afgenomen. Joost Luiten is sinds kort vader en worstelde met golfyips. In aanloop naar de KLM Open, die hij twee keer won, doet hij zijn verhaal.
