Het vak van voetbaltrainer zorgt soms letterlijk en figuurlijk voor grijze haren. John van ’t Schip weet er alles van. Onder andere yoga helpt hem de rust te bewaren. Een gesprek met de trainer van PEC Zwolle over mediterende monniken in nepal, Johan Cruijff en Marco van Basten.

“De ene keer word je bejubeld, maar de volgende keer kun je bekritiseerd worden. Vorig jaar hadden we bij PEC Zwolle een extreem seizoen. De eerste helft wonnen we bijna alles. Dan wil iedereen wat van je, ben je ieders vriend. De tweede helft wonnen we bijna niets meer. Extreem gesteld ziet niemand je dan nog, dat sta je echt helemaal alleen. Net als met het Nederlandse voetbal.

Wie wil nog iets met Oranje? Zo werkt het. Waarom zijn Cristiano Ronaldo, Lionel Messi, Rafael Nadal en Roger Federer absolute top? Omdat ze met hun talent bijna nooit verslappen. Natuurlijk zijn ze afhankelijk van mensen om hen heen, dat zie je aan het verschil tussen Messi bij Barcelona en Messi bij Argentinië. Als je jarenlang op zo’n hoog niveau presteert, dan moet je in balans zijn.

Weet je wie ook altijd een goede focus had? Rafael van der Vaart. Ik ken hem vanaf zijn veertiende, toen ik hem als jeugdtrainer bij Ajax leerde kennen. Ik kwam na mijn eerste dag thuis en Daniëlle, mijn vrouw, vroeg: ‘Zijn er nog bijzondere talenten?’ Ja, zei ik, een jongen met een matje in zijn nek, niet te groot en te snel, maar hij kan alles. Je kon hem op elke positie zetten, hij verzaakte nooit. Rafael heeft deze zomer in de voorbereiding met ons meegetraind. Geweldig hoe hij het spel nog ziet en beleeft. De jongens vonden het ook prachtig. Als hij fit is, kan hij nog van zoveel waarde zijn. In het veld kun je Rafael niet afleiden, toen niet en nu niet.

Het gaat erom dat je als topsporter en trainer een manier vindt om jezelf te zijn, om in balans te blijven. Als ik in de auto rijd of voor mezelf train, mediteer ik als het ware. Een tijd lang heb ik ook yoga gedaan. Van Daniëlle, die yoga beoefent, krijg ik dat ook mee. Je gedachten rustig krijgen door onder andere met je ademhaling bezig te zijn.

Tekst gaat verder onder de foto

Toen ik coach werd in Australië, heb ik daar ook yoga geïntroduceerd. De eerste die daarmee is begonnen, was Johan Cruijff. Johan en ik hadden elkaar leren kennen in zijn laatste en mijn eerste jaren als speler van Ajax begin jaren tachtig. Ik noem hem wel mijn ‘goeroe’. Als ik hem zag, wilde ik ook zo zijn, hoe hij liep, wat voor haar hij had. Ik was een volgeling. Hij bracht heel veel teweeg bij me. Ik had alles voor hem over.

Ik had vanaf het begin een heel goede relatie met Johan, hij hield van mijn type speler. Johan vond, toen hij in 1985 trainer werd van Ajax, dat een aantal jongens concentratieproblemen had. Daar was ik er één van. En dan bracht hij een ademhalingscoach binnen. Dat was operazanger Len del Ferro, die ook Willy Alberti, de opa van mijn vrouw, les had gegeven. Dat was mijn eerste kennismaking met ademen en het middenrif. Eigenlijk was dat al een soort yoga. Johan was altijd bezig met dat soort zaken.

Johan had me voor die tijd ook al geholpen. Toen ik in de loop van 1984 ernstige last kreeg van mijn rug, gaf zijn vrouw Danny me een bandje waarnaar ik moest luisteren voordat ik ’s avonds naar bed ging. Ik verging van de pijn, had een hernia en moest plat liggen. Op dat bandje stond een stem die me door m’n hele lichaam meenam.

Het begon bij mijn tenen, via mijn voeten naar mijn enkel en dan steeds verder omhoog. Ik werd er rustig van, waardoor ik minder pijn voelde en ook beter kon slapen. Ik leerde zo toch mijn lichaam op een andere manier ervaren. Ik begreep later dat deze vorm van je lichaam scannen Yoga Nidra heet.
Johan was net gestopt als speler, had vrije tijd en heeft me in die periode naar elke dokter en therapeut gereden, voordat ik uiteindelijk in Groningen aan mijn hernia ben geopereerd.

‘Cruijff heeft een groen kapje voor zijn mond gedaan en waarschijnlijk ook gezegd hoe de chirurg me moest opereren’

Een dag voor de operatie vroeg Johan of hij nog iets voor me kon betekenen. Mijn moeder wilde graag bij me zijn, maar mijn vader moest gewoon werken, dus was vervoer een probleem, zei ik. ‘O,’ zei Johan, ‘dan haal ik je moeder toch op.’ De volgende dag heeft hij mijn moeder en mijn tante opgehaald in Amstelveen en ze naar Groningen gereden. Kun je je voorstellen? Mijn moeder en mijn tante die niets van voetballen weten en Johan achter het stuur? Johan zei dat de autorit hartstikke gezellig was. In het ziekenhuis vroeg hij aan de chirurg of hij bij de operatie mocht zijn. Ik was al weg. Johan heeft zo’n groene jas aangetrokken, een groen kapje voor zijn mond gedaan en waarschijnlijk ook gezegd hoe de chirurg me moest opereren.

Ik heb trouwens ook even een moeilijke periode gehad met Johan. Toen hij in 1987 coach was van Ajax, wilde hij dat ik mijn contract verlengde. Ik speelde al zes jaar bij Ajax en verdiende bijna niets, had een heel slecht contract. Cor Coster, de schoonvader van Johan, deed mijn zaken en Ajax bood me inderdaad een nieuw contract, maar ik wilde eerst weten wat Johan zelf ging doen, of hij zou blijven.

Hij was daar wat vaag over en toen nam hij begin 1988 ineens ontslag. De relatie tussen Ajax en Johan was die maanden heel slecht. Wat deed Ajax? Ajax bood me ineens een contract dat twee keer zo hoog was als Coster voor me had uit onderhandeld. En dat heb ik getekend. Heel slim, want ze wisten hoe close Johan en ik waren. Dat heeft onze relatie even onder druk gezet, maar gelukkig niet te lang. Hij begreep het ook wel.

Helden Magazine 43

Het eerste gedeelte van het verhaal van John van ’t Schip komt voort uit Helden Magazine 43 waar Max Verstappen de cover siert. Verstappen is nog maar twintig en overal waar hij komt, heerst gekte. Wat als hij wereldkampioen wordt?

Verder in de 43^ste editie van Helden, alleskunner Mathieu van der Poel over vader Arie, Peter Sagan en meer, de Amsterdamse Kroonjuwelen Donny van de Beek, Frenkie de Jong en Matthijs de Ligt, turner Epke Zonderland, Sepp Blatter, volleybalvrouwen Anne Buijs & Robin de Kruijf, golfer Joost Luiten, voetballer Neymar, Karsten Kroon wil het theater in met zijn vriendin, hockeyers Rizwan Muhammad, Rashid Mehmood en schaatsster Heather Bergsma-Richardson, golfsurfster Eveline Hooft, jong talent Alida van Daalen, de Nederlandse 3×3 basketballers, wielrenster Ellen van Dijk, en Barbara Barend ontmoet Sherida Spitse en haar vrouw, Jolien.

Wil je het hele nummer lezen? Bestel Helden Magazine 43! Wil je geen inspirerende sportverhalen missen van onze Nederlandse sporthelden? Abonneer je nu snel en ontvang de Helden Magazine op je deurmat, voordat het sportblad in de supermarkten te vinden is. Blijf daarnaast op de hoogte van het recentste sportnieuws en leuke winacties door je aan te melden op onze nieuwsbrief en volg ons op onze social mediakanalen.